BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/359 Esas 2021/3223 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/359
KARAR NO: 2021/3223
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/10/2020
NUMARASI: 2018/667 E - 2020/471 K
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 01/12/2021
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili başlangıçta tüketici mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili tarafından 07/11/1994 tarihinde ... Mah. ... Sok. No:... Hasköy adresine işyeri kiralandığını, iş yerini eşi ...'nun işlettiğini, ... davalı kurumla ... numaralı abonelik sözleşmesi yaptığını, 9 ay sonra kiralanan iş yeri için ...'nun davalı işletme ile abonelik sözleşmesi yaptığını, ... Mah. ... Sok. No:... Hasköy adresindeki işyerine ait abonelik sözleşmesini kapatmadığı gerekçesi ile ,4 yıl sonra bu taşınmazın yeni kiracısından doğan 8.634,617-TL tutarındaki elektrik kullanım bedelini davalı işletmeye ödemek zorunda kaldığını, 28/07/1999 tarihinde de müvekkilinin bu adresteki aboneliğini sonlandırdığını ve davalı işletmenin abonelik kartoteksine aboneliğin sonlandırıldığına dair kayıt düştüğünü, ancak davalı işletme tarafından 2003 yılın borç tahakkuk ettirildiğinin müvekkili tarafından öğrenildiğini, müvekkillerinin davalıya giderek tahakkuk ettirilen borca itiraz ettiklerini, bu itiraz üzerine görevli memur aboneliğin sonlandırıldığını, dolayısıyla borcun müvekkiline ait olmadığını söylemesi üzerine, her iki müvekkilin işletmeyi terk ettiklerini, ancak davalı işletme tarafından bir süre sonra borca ilişkin ödeme emri gönderildiğini, tahakkuk ettirilen borcun iptali için 2007,2009 ve 2010 tarihlerinde davalı işletmeye dilekçe vererek mağduriyetlerinin giderilmesini talep ettiklerini, davalı kurumun iptal kaydının yapıldığı kartoteksi bularak sorunu çözeceklerini belirtmelerine rağmen, bu taahhütlerini yerine getirmedikleri gibi, ...'nun abonelik sözleşmesi yaptığı ... Mah. ... Sok. No:... Hasköy adresindeki işyerinin elektrik enerjisini kesip sayacının mühürlendiğini, akabinde de ... numaralı ... adına yapılan aboneliğe ait borcu 9.469,25-TL olarak 15/11/2014 tarihli fatura ile müvekkillerimden ...'ndan talep ettiğini beyan ettiğini, müvekkillerinin 9.469,25-TL tutarında borçları olmadığının tespiti ile muarazanın giderilmesini, müvekkilinin daha önce ödemek zorunda kaldığı 8.634,617-TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte müvekkile iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı abone tarafından daha önce ödenmiş olan 8.634,617-TL'nin iadesi talebini, aradan 16 yıl geçtiğinden zaman aşımına uğradığını, ayrıca davacı yanın 8.634,617-TL tutarı ödeyip aboneliğini sonlandırdığı şeklindeki dava dilekçesindeki beyanları, faturalama yapılan dönemde aboneliğinin devam ettiğini ikrar ettiğini, Yargıtay kararları ve EPDK mevzuatı gereği abonelik sözleşmesini sonlandırmayan abonenin, devam eden dönemde de tahakkuk ettirilen faturalardan sorumlu olduğunu, bu sebeple de aboneliği devam ettiğinden ödenen bedelin iadesinin söz konusu olamayacağını beyan ettiğini, davacıların sair beyanlarının gerçeği yansıtmadığı kurum kayıtları celp edilip gerekli incelemeler yapıldıktan sonra ortaya çıkacağını, müvekkil kurumun işlemlerini EPDK mevzuatına ve hukuka uygun olarak yaptığı şeklinde beyanda bulunduğunu, abonelik sözleşmesini sonlandırmayan abonenin, bu dönemdeki fatura borçlarından sorumlu olduğundan ve zaman aşımına uğradığından, davacıların ödediği 8.634,617-TL tutarın iadesi ve 9.469,25-TL tutarla ilgili olarak menfi tespit isteminin reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi tarafından; Bu noktada dava konusu ihtilafta uygulanacak zamanaşımı süresi, taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunması nedeniyle B.K. 125. ( TBK 146. ) maddesi gereğince 10 yıl olup, dava tarihine kadar geçen sürede (1999 yılında yapılan ödemenin istirdadı talep edilmekle) zamanaşımı süresinin dolduğu anlaşılmış olup istirdadı talep edilen 8.634,617-TL yönünden talebin zamanaşımı nedeni ile reddine dair karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır...Menfi tespit istemine konu ... numaralı tesisat aboneliğinden doğan 9.469,25-TL tutarlı davalı kurum alacağının davalı ... adına tahakkuk ettirildiği, 4721 sayılı TMK'nın 6. maddesi uyarınca kural olarak bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran ve iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecbur olup ispat yüküne ilişkin bu genel kuralın menfi tespit davaları için de geçerli kabul edildiği, menfi tespit davasında borçlu borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumda ispat yükünün davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düştüğü, menfi tespit davasında kural olarak, hukuki ilişkinin varlığını ispat yükünün davalı alacaklı da olup alacaklının hukuki ilişkinin varlığını kanıtlamak durumunda olduğu görülmüştür. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 18/02/2015 tarih, 2013/19-1362 E-2015/826 K. sayılı, 20/04/2016 tarih, 2014/13-856 E-2016/523 K.) Bu noktada somut olayda davaya konu 2209028 numaralı tesisatın aboneliğinin 28/07/1999 tarihi öncesinde davacı ... adına kayıtlı göründüğü, davacı ... adına olan 2239054 numaralı aboneliğin ise 16/09/2001 tarihinde başladığı ve 06/03/2003 tarihinde sona erdiği ve menfi tespit istemine konu faturalandırmanın davacı ... adına tahakkuk ettirildiği, tesisata ait anılı faturanın davalı kurum kayıtlarında yalnızca borç görüntüleme detayı olarak ibraz edilebildiği, borç listesinin ise 2001/10-2002/12 tarih aralığını kapsadığı, anılı tarihleri kapsayan dönemde davacı ...'in ... tesisata ait 2001/10-2002/12 tarih aralığı enerji kullanım dönemlerinde abone/fillen kullanımı olduğunu gösterir somut belge ve delillerine rastlanılmadığı , bu hali ile davalı yanın ispat külfetini yerine getiremediği anlaşılmakla; davalı kurum tarafından davacı ... aleyhine tahakkuk ettirilen 15/11/2014 tarihli faturaya konu 9.469,25-TL yönünden anılı davacının davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine dair (davacı ... adına tahakkuk olmadığından onun yönünden fazlaya dair menfi tespit isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.)" gerekçeleriyle 1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, A-İstirdatı talep edilen 8.634,617-TL yönünden davanın zamanaşımı nedeniyle REDDİNE, B-Menfi tespit isteminin kabulü ile, davalı kurum tarafından davacı ... aleyhine tahakkuk ettirilen 15/11/2014 tarihli faturaya konu 9.469,25-TL yönünden anılı davacının davalı kuruma borçlu olmadığının tespitine, fazlaya dair istemin reddine karar verilmiştir. Karara karşı davacılar ve davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacılar vekili istinaf başvurusunda özetle; mahkemenin hükme esas aldığı bilirkişi raporunda yapılan zamanaşımı tespitine 14/10/2019 tarihli itiraz dilekçesi ile itiraz ettiklerini, bilirkişini hukuki değerlendirme yapmış olduğunu belirttiklerini, mahkemece eksik inceleme ile dava dosyasında mevcut müvekkili tarafından davalı kuruma verilen itiraz dilekçelerini dikkate alınmadan karar verildiğini, müterafik kusur yönünden de değerlendirme yapılmadığını ileri sürmüştür. Davalı vekili istinaf başvurusunda özetle; dava konusu ... numaralı tesisatta davacı ... adına 16.09.2001 tarihinde aboneliğin başladığı , 06.03.2003 tarihinde sona erdiği şirket kayıtlarında tespit edildiğini, tesisat abonesinin davalı ... olduğunu gösterir abone detay evrakının dosyaya ibraz edildiğini, ayrıntılı izahın da müvekkili şirket tarafından dosyaya gönderilen 06.03.2018 tarihli müzekkere cevabında yapıldığını, sunulan evrakların aboneliğin bulunduğunu ispat için yeterli delil olduğunu, abone detay evrakında davacı ...'nun ilgili dönemlerde müvekkili şirket abonesi olduğunun sabit olduğundan ilgili tesisatın borçlularından sorumlu olduğunu, öte yandan kararın gerekçesinde ''davacı ... adına tahakkuk olmadığından onun yönünden fazlaya dair menfi tespit isteminin reddine karar vermek gerekmiştir'' şeklinde değerlendirme yapıldığını, davalılardan ... adına bir tahakkuk ve talep olmadığından müvekkil şirkete dava açmakta hukuki yararı bulunmadığını, davacılardan ... yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilerek, davalı lehine ayrıca vekalet ücreti hükmedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Dava, abonelik sözleşmesine dayalı 08/07/1999 tarihinde ödemek zorunda kalınan 8.634,617 TL elektrik kullanımı bedelinin istirdatı ile 28/07/1999 tarihinde aboneliğini sonlandırıldığı halde aynı borcun davalı kurumun 9.469,25 TL olarak 15/11/2014 tarihli fatura ile davacı ...'ten talep edildiği iddiasına dayalı menfi tespit talebine ilişkindir. Dosya kapsamından; davanın ... aleyhine açıldığı, cevap dilekçesinin ... tarafından sunulduğu, vekaletnamenin de ... adına sunulmuş olduğu, karar başlığında da ...'ın yer aldığı halde istinaf yoluna ... vekili tarafından başvurulduğu görülmektedir. Bu durumda, dosyanın mahkemesine geri çevrilerek istinaf kanun yoluna başvuran Av. ...'ın ...'a ait vekaletnamesini sunması için süre verilmesine, vekaletnamenin sunulmaması halinde kararın ...'a tebliği ile istinaf süresinin beklenilmesine, istinaf yoluna başvurulması halinde dilekçenin davacı tarafa tebliği ile cevap süresinin beklenilmesi ve ardından dosyanın mahkememize iadesi için dosyanın mahkemesine iadesi karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davanın ... aleyhine açıldığı, istinaf yoluna başvuran Av. ...'ın ... vekili olarak vekaletnamesini ve istinaf dilekçesini sunmuş olduğu, muhtıranın da ... vekili sıfatıyla çıkarıldığı, harç makbuzunda ise ... adına harç yatırıldığı, istinaf eden vekilin ... adına vekaletnamesinin olmadığı görülmekle dosyanın mahkemesine iade edilerek vekile vekaletnamesini sunmak üzere ihtarat yapılması, vekaletnamesinin sunulmaması halinde kararın ... vekili olarak vekaletname sunan vekile tebliği ile istinaf süresinin beklenerek istinaf yoluna başvurulması halinde dosyanın dairemize gönderilmesinin temini için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 01/12/2021