Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2009/21682 Esas 2010/286 Karar Sayılı İlamı

3. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/21682
Karar No: 2010/286
Karar Tarihi: 19.1.2010

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2009/21682 Esas 2010/286 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı, kira parasının 1 Temmuz 2007 tarihinden itibaren aylık 400 TL olarak tespit edilmesini istemiştir. Mahkeme, davanın kısmen kabul kısmen reddiyle, endeks tatbiki suretiyle aylık kiranın 229,68 TL olarak tespitine karar vermiştir. Ancak, taraflar arasındaki ilk kira ilişkisi 20 Temmuz 1998 tarihli kira sözleşmesine dayanmakta olup, bu durumda hak ve nesafet esaslarına göre aylık kiranın tespiti cihetine gidilmesi gerekmektedir. Bu ilke ve esaslara göre, hakim öncelikle tarafların tüm delillerini inceleyerek emsal kira sözleşmelerini ve dava konusu taşınmazın niteliklerini karşılaştırmalı, tarafa makul bir kira parası belirlemelidir. Mahkemenin yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olduğundan, hükmün bozulması ve temyiz harcının iadesi kararlaştırılmıştır.
Kanun Maddeleri: 18.11.1964 tarihli 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı (YİBK), HUMK'nun 428. maddesi.

3. Hukuk Dairesi 2009/21682 E. , 2010/286 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : GAZİOSMANPAŞA 1. SULH HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/12/2007
NUMARASI : 2007/129-2007/1510

Dava dilekçesinde kira parasının 1.7.2007 gününden başlayarak aylık 400 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü, kısmen reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davada 1.7.2007 tarihinden itibaren aylık kiranın 400 YTL. olarak tespiti istenilmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile aylık kiranın endeks tatbiki suretiyle 229,68 YTL. olarak tespitine karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki ilk kira ilişkisi, 20.7.1998 tarihli kira sözleşmesine dayanmakta olup, tespiti istenilen dönem 1.7.2007 tarihinden itibaren başlayan döneme ilişkindir.Bu durumda,hak ve nesafet esaslarına göre aylık kiranın tespiti cihetine gidilecektir.
18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir.
Öyle ise mahkemece,yukarıdaki ilke ve esaslar gözetilerek,yapılacak yargılama neticesinde,hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken,yanlış gerekçeler ile eksik kira tayini bozmayı gerektirmiştir.

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 19.1.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.