Mahkemesi : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
No : 2020/1501-2020/2128

İlk Derece
Mahkemesi : Kırklareli İş Mahkemesi

Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalılar ...Tekstil Konfeksiyon ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş. ve .... vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesince davalıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ...Tekstil Konfeksiyon ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, kazalı sigortalının geçirdiği iş kazası sonucu sürekli iş göremezliğe uğradığı iddiasıyla 1.000,00-TL maddi, 20.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 05/06/2017 tarihli dilekçesi ile taleplerini arttırarak davayı ıslah etmiştir.
II-CEVAP
Davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davalıların istinaf başvurularının HMK"nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı ...Mağazacılık A.Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi’nin ilk kararında, işveren müvekkilin sorumluluğunun kusur sorumluluğu ilkesine dayandığı gerekçesiyle yerel mahkeme kararını kaldırdığını, buna göre müvekkilinin tazminat sorumluluğunun kusur sorumluluğuna dayanması gerektiği hususunun müvekkil lehine usuli kazanılmış hak teşkil ettiğini, dolayısı ile kararın tekrar istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi"nin, ilk kararıyla çelişkili olarak ve müvekkilinin usuli kazanılmış hakkını göz ardı ederek, işbu defa müvekkilin kusursuz sorumluluğunun bulunduğu yönünde karar vermesinin usul ve hukuka aykırı olduğunu, Adli Tıp Kurumu’ndan alınan 19.12.2019 tarihli raporda sürücü ...’un %100 kusurlu olduğunu, dolayısı ile müvekkilinin kusurunun bulunmadığının tespit edildiğini, müvekkilinin kusursuz sorumluluğu kabul edilse dahi, 3. kişinin ağır kusuru ile illiyet bağı kesildiğinden müvekkilinin tazminat sorumluluğunun doğmadığını, illiyet bağının kesildiği kabul edilmese dahi müvekkil, aracın kullanımına ilişkin gerekli eğitimleri verdiğini ve aracın periyodik bakımlarını yaptırdığını, kazanın, müvekkilinin almış olduğu tüm tedbir ve önlemlere rağmen kaçınılmaz olarak gerçekleştiğini, yargılamanın her aşamasında meslekte kazanma gücü kayıp oranının tespitine itiraz edildiği hususunun İstinaf Mahkemesince göz ardı edildiğini, istinaf mahkemesinin davacının kusur oranını gözeterek maddi tazminat talebinin indirilmesine karar vermesi gerektiğini, kaza sırasında davacının oluşabilecek tehlikelere karşı önlem almadığını ve kaza tutanaklarında tespit edildiği üzere kemer kullanmadığını, istinaf Mahkemesinin kararında, davacının kusuruna dolayısı ile müterafik kusur kavramına hiçbir surette değinmediğini, Sgk tarafından yapılan ödemelerin, sürücü ..."a rücu edilebileceği halde tazminattan indirilmemesinin hatalı olduğunu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından davacıya, 25.12.2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı, 01.14.2008-19.11.2008 tarihleri arasında geçici iş göremezlik geliri, 19.11.2008 tarihinden itibaren ise sürekli iş göremezlik geliri bağlandığını, bu nedenle Kurumca davacıya yapılan ödemelerin hesaplanan zarardan indirilmesi gerektiğini, hatalı iskonto oranlarına ve pasif dönem zarar hesabına ilişkin istinaf taleplerinin incelenmediğini, davacının kusurlu olduğu nazara alınmadan manevi tazminata ilişkin istinaf başvurularının reddine karar verilmesinin ayrıca dava tarihinden değil de kaza tarihinden itibaren faiz işletilmesinin hatalı olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
V- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, 01/04/2008 tarihinde meydana gelen iş kazası sebebiyle sürekli işgöremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne, 145.551,64-TL maddi tazminatın haksız fiil tarihi olan 01/04/2008 tarihinden itibaren yasal faizi ile (davalı .... açısından tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile poliçe limiti ile sınırlı olarak ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 20.000,00-TL manevi tazminatın haksız fiil tarihi olan 01/04/2008 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı ...Tekstil Konfeksiyon ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş. ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş."den alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, işbu kararın davalılar vekillerince istinaf yoluna götürüldüğü, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesince davalılar vekillerinin istinaf talebinin HMK"nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamından, davacı kazalı sigortalının davalı şirkette makine bakım işçisi olarak çalıştığı, olay günü, görev kağıdına göre 01/04/2008 günü Kırklareli il merkezinde çim makinesi tamiri işi ile görevlendirilmiş olduğu, aynı gün görev yerine gitmek üzere yolcu olarak içinde bulunduğu davalı işverene ait aracın ... sevk ve idaresindeki aracın direksiyon hakimiyetini kaybedip sağ taraftan yol dışı kalması sonucu yaralandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece itibar edilen 10/09/2019 tarihli kusur bilirkişi raporunda; dava dışı sürücü ...‘un % 40 oranında , davalı işverenin % 60 oranında kusurlu olduğunun, kazalının ise kusursuz olduğunun tespit edildiği, ancak bahse konu raporda kazayı yapan kamyonetin, periyodik bakımının düzenli yapılıp yapılmadığı, arızası olup olmadığı, aşırı yükleme yapılıp yapılmadığı, aracın teknik bakım ve kontrollerinde eksiklik olup olmadığı, yapılan işin niteliğine göre, iş ile ilgili ve iş yerinde uygulanması gereken işçi sağlığı ve iş güvenliği tüzüğünün ilgili maddelerine göre işverenin iş yerinde alması gerekli önlemleri alıp almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı, aracın yük taşıma kapasitesinin üzerinde taşıma yapılıp yapılmadığının denetimi gibi hususların ayrıntılı incelenmek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranının hiç bir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde saptanmadığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca dosya kapsamında hükme esas alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya elverişli değildir.
İş kazalarında olay, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik İlkeleri çerçevesinde değerlendirilmeye tabi tutulmalıdır. İşverenin iş kazası sonucu meydana gelen zarar nedeniyle hukuki sorumluluğu yasa ve içtihatlarla belirlenmiş olan ayrık haller dışında ilke olarak iş akdinden doğan işçiyi gözetme (koruma) borcuna aykırılıktan kaynaklanan kusura dayalı sorumluluktur. İnsan yaşamının kutsallığı çerçevesinde işverenin işçilerin sağlığını ve güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu İş Kanunu"nun 77. maddesinin açık buyruğudur.
İş kazasından doğan tazminat davalarının özelliği gereği, İş Kanunu"nun 77. maddesinin öngördüğü koşulları göz önünde tutarak ve özellikle işverenin niteliğine göre, iş yerinde uygulanması gereken İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nün ilgili maddelerini incelemek suretiyle, işverenin iş yerinde alması gerekli önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, hangi önlemleri almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususlar ayrıntılı bir biçimde incelenmek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranı hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde belirlenmelidir. (Hukuk Genel Kurulunun 16.06.2004 gün ve 2004/21-365 E.-369 K.sayılı ilamı da aynı yöndedir.)
Bu açıklamadan olarak şüphesiz ki tarafların kusur durumu irdelenirken konusunda ehil bilirkişilere olayı inceletmek kadar olaya neden olan tüm saiklerin bir bütün olarak ele alınması ve bu kapsamda da taraflarca ortaya konulan iddia ve savunmalar ile tüm delillerin titizlikle değerlendirilerek kusurun aidiyeti ve oranına dair raporun oluşa uygun olup olmadığının tespiti gerekir.
Mahkemece yapılacak iş; yukarıda belirtilen eksiklikler tamamlanarak, hüküm altına alınacak tazminat miktarlarına etkisi bakımından, aynı olaya ilişkin ceza dosyası ile rücu dava dosyasındaki kusur raporunun da dosya kapsamına getirtilerek -verilen kararların kesinleşip kesinleşmediğinin gözetilerek, trafik - işçi sağlığı ve iş güvenliği konularında uzman 3 kişilik bilirkişi heyetine konuyu yukarıda açıklandığı biçimde incelettirmek, tarafların iş kazasının gerçekleşmesindeki kusur oranlarını - tarafların dosyada mevcut kusur raporlarına itirazları da göz önünde tutulmak suretiyle- her türlü şüpheden uzak şekilde tespit ettirmek, dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ile taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış hakları da gözeterek ( özellikle davacının istinaf ve temyiz yoluna başvurmadığının) bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ...Tekstil Konfeksiyon ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ: 1-Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca kaldırılmasına, davalı ...Tekstil Konfeksiyon ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının sair yönleri incelenmeksizin, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalı ...Tekstil Konfeksiyon ve Mağazacılık San. Tic. A.Ş."ne iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesi"ne, karardan bir örneğin de Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 21/09/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.