Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2022/878 Esas 2022/5142 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : 6292 Sayılı Kanun Gereğince Satışı Yapılan Taşınmaza Yönelik Tapu İptali Ve Tescil

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Kadastro sırasında ... İli Merkez İlçe ... köyü çalışma alanında bulunan 956 parsel sayılı 1.073,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 1970 yılında yapılan kadastro sırasında orman sınırlarında kaldığı gerekçesi tespit harici bırakıldıktan sonra 1983 yılında yapılan orman kadastrosu sırasında sarı alanda bırakıldığı ve ...'ın zilyetliğinde olmakla beraber kazanım koşullarının oluşmadığı belirtilerek, beyanlar hanesinde 1983 yılından beri ...'ın kullanımında olduğu belirtilerek Hazine adına tespit ve 17.10.1992 tarihinde tescil edilmiş; 5.11.2009 tarihinde tapu kaydının beyanlar hanesine, 6831 sayılı Kanun'un 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarıldığı şerhi yazılmış ve 2011 yılında yapılan uygulama kadastrosu sırasında ise 28278 ada 21 parsel numarası ile 1.133,42 m2 yüzölçümlü olarak tapuya tescil edilmiştir.
Bilahare, 31.10.2013 tarihinde, 6292 sayılı Kanun uyarınca satılarak ... adına tapuda kayden intikal ettirilmiştir.
Davacı ..., çekişmeli taşınmazın güncelleme çalışmalarına dahil edilmekle beraber, sarı alanda kalmakta olup, orman sınırları dışına çıkarılan yerlerden olmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescili istemi ile dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne, 28278 ada 21 parselin tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline, davalının davacı Hazineye ödediği 2.266,84 TL ile 2.040,16 TL tutar için 6292 sayılı Kanun'un 11/4. maddesi uyarınca faizi ile iadesini istemekte muhtariyetine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın 6831 sayılı Kanun'un 2/b maddesine tabi taşınmazlardan olmayıp, taşınmazın 3116 sayılı Kanun ile tarım arazileri olarak sınırlandırılan alanda kaldığı, buna karşın Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerden olduğu kabul edilerek 6292 sayılı Kanun kapsamında davalıya satıldığı, dolayısı ile yapılan işlemin hatalı olup, 6292 sayılı Kanun'un 11/4. maddesindeki koşulların gerçekleştiği gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
Çekişmeli taşınmaz, 6292 Sayılı Kanun'un 6. maddesi uyarınca davalı ...'ya satılarak bu kişi adına tescil edilmiş olup, taşınmazın davalı adına tesciline esas olan hukuki işlem 6292 sayılı Kanun uyarınca Hazinenin satışına dayanan idari bir işlemdir.
6292 sayılı Kanun'un 4. maddesinde; iş bu kanun kapsamında kalan taşınmazlardan hak sahiplerine satılmaması, ilgililerine devredilmemesi veya iade edilmemesi gerektiği halde bu tasarruflara konu edilenlerden; satılanların satış bedelinin kanuni faiziyle iade edileceği, devir ve iade edilenlerin ise bedelsiz olarak geri alınacağı düzenlemesi mevcut olduğuna göre, taşınmazın hak sahiplerine satılmaması, ilgililerine devredilmemesi veya iade edilmemesi gereken yerlerden olduğunun değerlendirilmesi halinde bu madde kapsamında idari işlemi iptal ile satışın geri alınması mümkündür. 6292 sayılı Kanun uyarınca Hazinenin satışına dayanan idari işlem ortadan kaldırılmadıkça, başka bir ifade ile idari işlem niteliğindeki Hazinenin satışı idarece geri alınmadıkça ve satışın iptali kesinleşmedikçe bu davanın adli yargıda görülme olanağı da bulunmamaktadır.
Bu durumda mahkemece, idari satış iptal edilip kesinleşmedikçe davanın dinlenme olanağı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, açıklanan hususlar göz önünde bulundurulmaksızın davanın esası haklarında karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazları yerinde bulunduğundan kabulü ile yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanacak olan 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 01.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.