Danıştay 10. Daire 2018/3384 Esas 2021/1482 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/3384
Karar No : 2021/1482

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının esasa ilişkin kısmının onanması, vekalet ücretine ilişkin kısmının bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/1431, K:2017/3386 sayılı kararının; taraflarca 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bitlis İl Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürlüğü'nde polis memuru olarak görevli iken 14/05/1991 tarihinde resmi panzer aracıyla göreve giderken panzerdeki teknik bir arıza nedeniyle meydana gelen kazada yaralanarak "aktif görev yapamaz " raporu verilen davacının, bu olay nedeniyle uğradığı ileri sürülen 150.500,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; anılan Mahkemenin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının Dairemizin 06/03/2012 tarih ve E:2011/10267, K:2012/737 sayılı kararıyla manevi tazminat istemine ilişkin kısmı yönünden onanarak, maddi tazminat istemine ilişkin kısmı yönünden bozulması üzerine, bozma kararına uyularak, davacıya bağlanan vazife malullüğü aylıklarının peşin sermaye değeri ile adi malullük aylıklarının peşin sermaye değeri arasındaki farkın da mahsubu sonucunda davacının yaralanması sonrasında davacının vazife malullüğü statüsü gereği normal elde edeceği gelirden 145.006,73 TL fazla gelir elde edeceği, dolayısıyla davacının erken emeklilikten doğan herhangi bir zararının bulunmadığı gerekçesiyle maddi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, temyize konu Mahkeme kararının maddi tazminatın reddine ilişkin kısmının onanmasına, davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR_DÜZELTME
TALEP_EDENLERİN_İDDİALARI : Davacı tarafından sosyal güvenlik ödemeleri yarar kabul edilerek davanın reddi halinde davacıya mahkeme kararı ile yapılacak bir ödeme olmadığından esas zarar verene rücu edilemeyeceğinden kamu görevlisine esas zarar veren tarafın yol açtığı zarardan kurtulacağı, rücu imkanı olmayan ödemelerin yarar olarak maddi tazminattan mahsup edilmemesi gerektiği, 3713 sayılı Kanun uyarınca yapılan ödemelerin maddi tazminat hesabında yarar olarak kabul edilmemesi gerektiği, davalı idare tarafından ise dava 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girmeden önce açılmış olsa dahi idareleri lehine vekalet ücreti takdir edilmesi gerektiği ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın aleyhlerine olan kısımlarının düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, davalı idarenin karar düzeltme talebinin reddine karar verilmesi savunulmakta olup, davalı idarece savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Davacının karar düzeltme isteminin reddi, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kısmen kabulü, kısmen reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Davacının Maddi Tazminata İlişkin Karar Düzeltme İsteminin İncelenmesi:
Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir.
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar ise, anılan maddede yazılı nedenlerden hiçbirine uymamaktadır.
Bu nedenle, Danıştay Onuncu Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/1431, K:2017/3386 sayılı kararının; maddi tazminata ilişkin kısmına yönelik kararın düzeltilmesi isteminin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davalı İçişleri Bakanlığının Vekalet Ücretine İlişkin Karar Düzeltme İsteminin İncelenmesi
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde vekalet ücreti yönünden ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 22/06/2017 tarih ve E:2016/1431, K:2017/3386 sayılı kararının; davalı idareye ilişkin vekalet ücreti yönünden bozma kısmı kaldırılarak bu kısım yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollama yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinde ise, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık ücreti" başlıklı 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği; 168. maddesinin son fıkrasında ise, avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 02/11/2011 tarih ve 28103 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 6. maddesi ile, idareleri idari yargı mercilerinde temsil etme yetkisi, hukuk birimi amirlerine, muhakemat müdürlerine, hukuk müşavirlerine ve avukatlara tanınmış; aynı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinde ise, "Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekâlet ücreti takdir edilir. " hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davalı İçişleri Bakanlığının; yargılama aşamalarına, hukuk müşaviri aracılığıyla katkıda bulunduğu açıktır.
Bu durumda; bozma kararı doğrultusunda yeniden yapılacak yargılama sonucunda verilecek karara göre karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
Bununla birlikte, tazminat talebiyle açılan davalarda, kabul edilen tazminat miktarının önemli kısmının vekalet ücreti olarak davalı idareye ödenmesi, açılan tazminat davasını davacı açısından anlamsız hale getirmekte, bazı olaylarda ise, davacının dava açılmadan önceki durumundan daha kötü bir duruma girmesine neden olmakta, bu durum, gerek Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru kararlarında gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında mahkemeye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir. Tümden ret ya da kısmen kabul, kısmen ret ile sonuçlanan maddi tazminat davalarında, taraflar lehine hükmedilecek vekalet ücretinin, kişilerin hak arama özgürlüğü kapsamındaki mahkemeye erişim hakkını ihlal etmeden ne şekilde hesaplanacağı konusunda Tarifenin 10. maddesinin 2. ve 3. fıkralarına paralel bir düzenlemeye yer verilmemiş olması nedeniyle, reddedilen maddi tazminatın Tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceğine ilişkin Tarife hükmünün ihmal edilmesi, hakkaniyete daha uygun olacaktır.
Bu durumda, Mahkemece maddi tazminat isteminin tamamının reddine karar verilmesi halinde davalı idare lehine maktu vekalet ücretine hükmedileceği açık olup, Mahkeme kararının verildiği tarihte yürürlükte olan avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hüküm fıkrasında yer alan "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden belirlenen 14.430,00 TL" ibaresinin"Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden maktu olarak belirlenen 750,00 TL" şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının karar düzeltme isteminin reddine oy birliğiyle,
2. Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulüne, hüküm fıkrasında yer alan "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden belirlenen 14.430,00 TL" ibaresinin "Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca reddedilen miktar üzerinden maktu olarak belirlenen 750,00 TL" şeklinde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 31/03/2021 tarihinde oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
Maddi tazminat isteminin tamamının reddedilmesi durumunda, davalı idare lehine, maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın düzeltilerek onanmasını gerektiren, "yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hata ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlık" kapsamında bulunmayıp, anılan maddenin 2. fıkrasının (b) bendi uyarınca kararın bozulmasını gerektiren, "hukuka aykırılık" teşkil ettiğinden, İdare Mahkemesi kararının, bu kısmı yönünden de yeniden bir karar verilmek üzere bozulması gerektiği oyuyla Dairenin aksi yönde oluşan düzeltilerek onama kararına katılmıyoruz.