Danıştay 6. Daire 2019/15138 Esas 2021/4798 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/15138
Karar No : 2021/4798

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Kahramanmaraş ili, Onikişubat ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın da bulunduğu alanda 3194 sayılı İmar Kanunun 18. maddesi ve 2981 sayılı Kanunun Ek-1 maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin … tarihli, … sayılı Onikişubat Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararda; dava dosyasındaki mevcut bilgi ve belgeler ile mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde hazırlanan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, davalı idarenin kadastral malik sıfatı taşımadan, parka terkli alanları kendi adına ihdas ederek bu ihdas alanlarına karşılık konut alanında kalan imar parsellerinden kendi adına parseller oluşturduğu, yine bu suretle ihdas sonucunda uygulamaya giren tüm parsellerden fazladan düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılmasına neden olduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka ve mevzuata aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: UYAP kayıtlarının incelendiği, davacı tarafından açılan tapusuz taşınmaz tesciline ilişkin davada Kahramanmaraş … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile uyuşmazlık konusu taşınmazın davacı ... adına tesciline karar verildiği, anılan karara karşı istinaf yoluna başvurulması neticesinde … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile taşınmazın davacı adına tesciline yönelik kararın kaldırılarak dosya ile ilgili yeniden yargılama yapılması için mahkemesine iade edilmesine karar verildiği, davacının henüz taşınmazın mülkiyet hakkını elde etmediği, taşınmazın hala tescil harici bırakılan devletin hüküm ve tasarrufu altındaki sahipsiz yerler statüsünde olduğu ve bu yerlerin parselasyon işlemine konu edilmesi halinde ayni bir hakkın doğumunun söz konusu olmadığı, taşınmazın hazine adına tescil edilmesine yönelik dava konusu parselasyon işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf isteminin kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla dava konusu taşınmazın adlarına tesciline karar verildiği, …Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile istinaf başvurusunun reddine karar verilerek anılan hükmün 17/05/2018 tarihinde kesinleştiği, davanın esasının incelenmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Kahramanmaraş ili, Onikişubat İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın tescil harici yerlerden olduğu, davacının bu taşınmazın mülkiyetini zamanaşımı yoluyla iktisap ettiğini iddia ettiği, dava konusu taşınmazın da bulunduğu alanda parselasyon yapılmasına ilişkin … tarihli, ….sayılı Onikişubat Belediye Encümeni kararı ile düzenleme sahasının belirlendiği, yine encümenin … tarihli, … sayılı kararı ile dağıtım cetvelleri ve eklerinin onaylanmasına ve 1 ay süreyle askıya çıkartılmasına karar verildiği, davacının itirazı sonucunda taşınmazın tapulama harici yerlerden olması nedeniyle adına tescil işleminin yapılamayacağından bahisle reddedildiği, bunun üzerine anılan parselasyon işleminin söz konusu taşınmaza ilişkin kısmı bakımından iptali istemiyle bakılan olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun "Arazi ve arsa düzenlemesi" başlıklı 18. Maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde, "İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.
Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları karşılığında "düzenleme ortaklık payı" olarak düşülebilir. Ancak, bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi tutulan arazi ve arsaların düzenlemeden önceki yüzölçümlerinin yüzde kırkını geçemez.
Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tâbi tutulan yerlerin ihtiyacı olan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve ortaöğretim kurumları, yol, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol gibi umumî hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarla kullanılamaz." hükmü yer almıştır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun "olağanüstü zamanaşımı" başlıklı 713 maddesinde, " Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir.Aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan veya yirmi yıl önce hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. Tescil davası, Hazineye ve ilgili kamu tüzel kişilerine veya varsa tapuda malik gözüken kişinin mirasçılarına karşı açılır. Davanın konusu, mahkemece gazeteyle bir defa ve ayrıca taşınmazın bulunduğu yerde uygun araç ve aralıklarla en az üç defa ilân olunur. Son ilândan başlayarak üç ay içinde yukarıdaki koşulların gerçekleşmediğini ileri sürerek itiraz eden bulunmaz ya da itiraz yerinde görülmez ve davacının iddiası ispatlanmış olursa, hâkim tescile karar verir. Mülkiyet, birinci fıkrada öngörülen koşulların gerçekleştiği anda kazanılmış olur. Davalılar ve itiraz edenler, aynı davada kendi adlarına tescile karar verilmesini isteyebilirler.Kararda, tescili istenilen taşınmazın niteliği, yeri, sınırları ve yüzölçümü belirtilir ve karara, uzmanlarca düzenlenen teknik bilgileri içeren krokisi de eklenir.Özel kanun hükümleri saklıdır. " hükmü düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacının tescil harici bırakılmış taşınmazı nizasız ve fasılasız bir biçimde uzun süredir kullandığından bahisle taşınmazın mülkiyetini elde ettiği iddiasıyla açtığı tapu tescil davasında … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile uyuşmazlık konusu taşınmazın davacı adına tesciline karar verildiği, anılan karara karşı istinaf yoluna başvurulması neticesinde … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile taşınmazın davacı adına tesciline yönelik kararın kaldırılarak dosya ile ilgili yeniden yargılama yapılması için mahkemesine iade edildiği, iade sonrasında … Asliye Hukuk Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla uyuşmazlık konusu taşınmazın davacı … adına tescil edildiği ve anılan karara karşı yapılan istinaf başvurusunun …Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği ve davacı adına tescil kararının kesinleştiği ve davacının mülkiyet hakkını elde ettiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlığın esası hakkında inceleme yapılıp karar verilmesi gerekirken davacının mülkiyet hakkını elde etmediğinden bahisle Hazine adına tescil edilmesine yönelik dava konusu parselasyon işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen temyize konu kararda hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 31/03/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.