Danıştay 6. Daire 2021/61 Esas 2021/4792 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/61
Karar No : 2021/4792

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Bakanlığı/…
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI YANINDA MÜDAHİL): … İnşaat ve Tic. A.Ş
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- …2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …
4- …
5- …

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesinin 30/10/2018 tarihli, E:2015/5869, K:2016/8660 sayılı bozma kararına uyularak … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, İstanbul İli, Beşiktaş İlçesi, …Mahallesi, …pafta, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda yapılan Çevre ve Şehircilik Bakanlığının … tarihli, … sayılı oluru ile kabul edilen 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı değişikliği ile 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; Dairemizin E:2021/7617 sayılı dosyasında yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen bilirkişi raporu ve dosyada mevcut bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu alanda 883.6 m²'lik bir yeşil alanın dava konusu plan değişikliğiyle ortadan kaldırıldığı, yeşil alanın kaldırılmasının 2960 sayılı Boğaziçi Kanununa aykırı olduğu, dava konusu taşınmazın bulunduğu ''gerigörünüm" bölgesinde Taban Alan Kat Sayısı (T.A.K.S.) azami % 15 ve 4 katı (H = 12.50 m. irtifaı), "Etkilenme" bölgesinde ise yine Taban Alanı Kat Sayısı (T.A.K.S.) % 15 ve 5 katı (H = 15.50 m. irtifaı) geçmemek şartı ile konut yapılabileceği, dava konusu taşınmaza getirilen 6 kat yükseklik şartının konut alanları için getirildiği fakat 2960 sayılı Boğaziçi Kanunuyla bölgedeki yapı yoğunluğunun arttırılmamasının amaçlandığı, taşınmazlara getirilen yapı yoğunluğunun, bölgedeki konut alanları kullanımı için öngörülen yapı yoğunluğunu aşmayacak biçimde düzenlenmesi gerektiği, dava konusu plan değişikliklerinin 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu ile şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar davalı ve davalı yanında müdahil tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, "Nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan" olarak tanımlanmıştır.
Anılan ölçütlere göre hazırlanan imar planları zamanla planlanan alandaki koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve yasalarda öngörülen yöntemlere uygun olarak değiştirilir. Sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması yönünde yapılan plan değişikliklerinin amaç yönünden yargısal denetimi bu değişikliği zorunlu kılan nedenlerin irdelenmesi yoluyla yapılacaktır. Bu irdelemeden sonra sadece plan değişikliği yapılan alanın değil plan bütünlüğü gözönünde bulundurularak planlanan yörenin tümünün çevre, ulaşım, trafik gibi ilişkilerinin kapsamlı bir biçimde ele alınarak, kamu yararına uyarlık bulunup bulunmadığının araştırılması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, Dairemizin 31/10/2018 tarihli, E:2015/5869, K:2018/8660 sayılı bozma kararında, dava konusu imar planı değişliklikleri ile taşınmazlardaki emsal değerinin yükseltilerek yapılaşma ve nüfus yoğunluğunun artırıldığı belirtilmiş ise de getirilen emsal artışının söz konusu parsellerin civarındaki taşınmazların emsal oranları ile mukayese edilerek değerlendirilmediği, bu hususta araştırma yapılması, gerekirse bilirkişilerden ek rapor alınması suretiyle elde edilecek sonuca göre yeniden bir karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Anılan bozma kararımız üzerine dava konusu taşınmazlara getirilen yapılaşma koşullarının komşu taşınmazların emsal oranları ile mukayese edilmesi suretiyle dava hakkında karar verilmesi gerekirken bu konuda inceleme yapılmadan karar verildiği görülmüştür.
Bu durumda; aynı dava konusu plan değişikliklerine karşı hemşehri sıfatıyla mahalle sakinleri tarafından açılan davanın Dairemizin E:2021/7617 sayısında kayıtlı olduğu görülmüş olup, kanun yolu incelemesi tamamlandıktan sonra İdare Mahkemesince bu husus ile yukarıda yer verilen tespitler dikkate alınmak suretiyle dava hakkında karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 31/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.