MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 10.08.2007 gününde verilen dilekçe ile zirai ürün kirasında uyarlama istenmesi üzerine Hukuk Genel Kurulu bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen 287.06.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı, davalı Vakfın maliki olduğu 54 ve 135 sayılı zeytinlik parsellerini kiraladığını, ancak doğa ve piyasa koşullarından kaynaklanan nedenlerden dolayı kira bedellerini ödeyemediğini, hakimin sözleşmeye müdahalesi suretiyle kira bedelinin muhammen bedele indirilmesini, kiraya artış yapılmamasını, kira bedellerinin her ay değil yılda bir kez hasat mevsimi sonunda ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı idare, taraflar arasındaki sözleşmenin 23.maddesine göre davacının kira bedelinde indirim isteminde bulunamayacağını, sözleşmeyle bağlılık ilkesi gereğince her iki tarafın sözleşme hükümlerine uymak zorunda olduğunu, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü davacı temyiz etmiş, karar Dairemizin 17.02.2009 tarihli ilamıyla ve ilamda yazılı nedenlerle bozulmuştur. Mahkemenin direnmesi üzerine karar davacı tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca hüküm 11.11.2009 tarihli ilamıyla ve ilamda belirtilen nedenlerle bozulmuştur.
Mahkemece, kira konusu 01.06.2006 ile 01.06.2007 dönemlere ilişkin 54 sayılı parselin kira parasının aylık 157,09 TL’ye, 135 sayılı parselin kira parasının ise aynı dönem için aylık 2.310,00 TL’ye indirilmesine, davacının diğer istemlerinin reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı Vakıflar İdaresi temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriği ile hükmüne uyulan bozma kararları doğrultusunda işlem yapılmış olmasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-6100 sayılı HMK’nun 266.maddesi uyarınca sorunun çözümünde yardımcı olmak üzere uyuşmazlığın bir ayağı özel ve teknik bilgiyi gerektiren bilirkişi oy ve görüşü alınmasını gerektirmektedir. Mahkemece her ne kadar bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de bilirkişinin mevcut raporu uyuşmazlık konusu taşınmazlardan 54 sayılı parsele ilişkindir. Kaldı ki, bilirkişi raporunda sadece zarar saptaması yapmış, ortaya çıkardığı zararın kira parasına ne şekilde yansıması gerektiğini belirtmemiştir. Bilirkişinin 135 sayılı parsel için bildirdiği bir görüş de yoktur.
Diğer taraftan dosya arasında yer alan 19.07.2010 tarihli dilekçesinde davacı, 54 sayılı parselin aylık kirasının muhammen bedel olan 3.745,00 TL, 135 sayılı parselin aylık kirası ise 6.781,00 TL olması gerektiğini belirterek kira parasının bu miktarlara indirilmesini istemiştir. Halbuki mahkeme 6100 sayılı HMK’nun 26.maddesindeki taleple bağlılık ilkesini gözardı etmiş, ondan fazlasına karar vermiştir.
Ayrıca, 54 sayılı parselin kirası 13.04.2005 tarihinde, 135 sayılı parselin kirası ise 01.06.2004 tarihinde başlamıştır. Sözleşmenin 6.maddesinde sonraki yıllara ait kiranın sözleşmede kararlaştırılan şekilde artacağı öngörülmüştür. Nitekim, davalı kiracı da kiranın arttırıldığını davacıya bildirmiş, davacı da arttırılan kira bedeli üzerinden icra dairesine ödemede bulunmuştur. Dolayısıyla, kira parasındaki indirimin arttırılan kira miktarından yapılması gerekir.
Bütün bu anlatılanlardan sonra mahkemece yapılması gereken iş, her iki parsel bakımından kuraklığın olduğu 2006-2007 yıllarında sözleşmede kararlaştırılan kira parasından “felaketli vakalar” sebebiyle tenzili gereken miktarı bilirkişiye inceletmek, ayrıntılı ve gerekçeli rapor almak, bu şekilde bir veri sağlandıktan sonra gerekirse Türk Medeni Kanununun 4.maddesinin hakime tanıdığı takdir yetkisini de kullanarak her iki parselin tenzil edilmiş kira parasına hükmetmek, bunu yaparken davacının 19.07.2010 tarihli dilekçesindeki taleplerini ve arttırılan kira parasını gözetmek, istemi bütün bunların sonucuna göre bir karara bağlamak olmalıdır.
Eksik inceleme ve araştırmaya dayalı karar, açıklanan nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenlerle davalı idarenin diğer temyiz itirazlarının reddine, hükmün 2.bentte yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde iadesine, 09.01.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.