Danıştay 10. Daire 2016/12048 Esas 2021/1484 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/12048
Karar No : 2021/1484

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : …Valilliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR): 1- …
2- …
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 09/03/2016 tarih ve E:2014/3166 K:2016/1237 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Özbekistan uyruklu olan davacı ve Türk vatandaşı eşi tarafından, 21/06/2012 tarihinde yabancı uyruklu eş adına yapılan ikamet tezkeresi başvurusunun, söz konusu evliliğin formalite bir evlilik olduğundan bahisle reddine ilişkin … tarih ve … sayılı İstanbul Valiliği işleminin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden; davacıların 21/06/2012 tarihinde evlendikleri, nikah sırasında aile bireylerinin katılımıyla tören yapıldığına ve davacıların birlikte yaşadığına dair fotoğrafların bulunduğu, 11/10/2012 tarihli faturalardan davacılardan …'nin yüklü miktarda mobilya ve ev eşyası alımında bulunduğunun görüldüğü, öte yandan dava konusu işleme dayanak alınan 07/11/2012 tarihli tutanağın, sadece iki polis memurunun imzası ile düzenlendiği, ifadesine başvurulan komşuların imzalarının alınmadığı, resmi nikahlı olmaları nedeniyle evli olduklarına dair geçerli bir karineleri bulunan davacıların sadece anılan tutanaktan hareketle evliliklerinin gerçek olmadığı sonucuna varılamayacağı anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlem iptal edilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME
TALEP EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, temyiz dilekçesinin tekrar edildiği belirtilerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN_SAVUNMASI : Davacılar tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 09/03/2016 tarih ve E:2014/3166 K:2016/1237 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan ve 6458 sayılı Kanun ile 04/04/2014 tarihi itibarıyla yürürlükten kaldırılan (Mülga) 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun'un,
"İkamet tezkeresinin reddolunacağı haller" başlıklı 7. maddesinde,
"A) Sırf iş tutmak için gelecek sanat ve meslek erbabı olup da tutacağı iş, kanunlar gereğince Türk vatandaşlarına hasredilmiş bulunan,
B) Türk kanun veya örf ve adetleriyle yahut siyasi icabatla telif edilemiyecek durumda olan veya faaliyette bulunan,
C) Türkiye'de kalmak istediği müddet zarfında yaşamak için maddi imkanları meşru bir şekilde temin edemiyeceği sabit olan,
D) Türkiye'ye girmesi memnu olup da her nasılsa girmiş bulunan,
E) Türkiye'de oturduğu müddetçe huzur ve asayişi ihlal eden,
Yabancılara ikamet tezkeresi verilmez." hükmüne yer verilmiştir.
"Muzır şahıslar" başlıklı 19. maddesinde ise İçişleri Bakanlığınca memlekette kalması umumi güvenliğe, siyasi ve idari icaplara aykırı sayılan yabancıların verilecek muayyen müddet zarfında Türkiye'den çıkmağa davet olunacağı, bu müddetin sonunda Türkiye'yi terketmiyenlerin sınır dışı edilebileceği kurala bağlanmıştır.
İdare Mahkemesince, davacıların evliliklerinin gerçek olmadığı hususunda yeterli tespit olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş ise de, yukarıda yer verilen kurallar incelendiğinde; Türk vatandaşları ile evli olan yabancılar hakkında, evliliklerinin gerçek bir evlilik olup olmadığından bahisle ikamet izni vermeme, izin süresini kısaltma ve sınır dışı etme yönünde işlem tesisi mümkün görülmemektedir. Bununla birlikte Türk kanun veya örf ve adetleriyle yahut siyasi icabatla telif edilemiyecek durumda olan veya Türkiye'de kalması idari icaplara aykırı sayılan yabancılar yönünden bu işlemlerin tesis edilebileceği açıktır.
Dosya içerisinde yer alan davacılar tarafından sunulan bilgi belgeler ile davacıların evliliğine yönelik yapılan tahkikat sonucu düzenlenen ve hükme esas alınabilecek yeterlilikte görülen 07/11/2012 tarihli tutanak birlikte değerlendirildiğinde; davacılardan Madinabonu Shahrieva hakkında 5683 sayılı Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun'un 7 ve 19. maddeleri kapsamında Türkiye'de ikamet etmesine engel bir hali bulunduğu yönünde davalı idarece yapılmış somut bir tespit bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemin iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, 31/03/2021 tarihinde oy birliğiyle, kesin olarak karar verildi.