7. Hukuk Dairesi 2015/40309 E. , 2016/7824 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi(Müstemir Yetkili)
Dava Türü : İşe iade
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı, 28.10.2010 tarihinde ilk olarak davalı ... bünyesindeki taşeron firmasında çalıştırıldığını, akabinde 03.03.2014 tarihinde davalı ... bünyesine alındığını, 31.03.2014 tarihinde deneme süresi içinde işten çıkarıldığının SGK"ya bildirildiğini belirterek feshin geçersizliğine ve işe iadesi ile işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren ise, davacının 03.03.2014 tarihinde çalışmaya başlaması ve 31.03.2014 tarihinde " deneme süresi" içerisinde işten çıkarılması durumunda 4857 sayılı Yasanın ilgili maddelerine dayanarak kanuna uygun olarak işlem yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı şirket ile dava dışı şirketler arasında asıl-alt işveren ilişkisi olduğu ancak davacının tüm işçilik haklarından son çalıştığı yer olan davalı kurumun sorumlu tutulması gerektiği ve feshin de geçersiz olduğundan bahisle davanın kabulüne karar verilmiş, akabinde işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine hükmedilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde takdir edilecek tazminatın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir.
Tespit davalarında yalnızca tespit hükmü verilir, eda hükmü verilemez.
Dosya içeriğine göre mahkemece, hüküm fıkrasında davanın kabulüne şeklinde karar verilip davalı işveren tarafından yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine" ibaresi eklemeksizin işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine karar verildiği görülmüştür.
Davacının kıdemi yaklaşık 3 yıl olmasına rağmen işe başlatmama tazminatı miktarının en üst sınırdan belirlenmesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, 4857 sayılı İş Yasasının 20/3. maddesi uyarınca mahkeme kararı bozulup ortadan kaldırılmış ve Dairemizce aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 (dört) aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5- Alınması gereken 29,20 TL peşin harçtan yatırılan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,00 TL harcın davalıdan alınarak ....."ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 266,40 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 11/04/2016 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.
