BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/210 Esas 2021/2063 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/210 Esas
KARAR NO: 2021/2063 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/05/2018
NUMARASI: 2014/240 E. - 2018/132 K.
DAVANIN KONUSU: Marka (Maddi Tazminat İstemli)
Marka (Manevi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 02/12/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin TPMK nezdinde 07. sınıftaki bir kısım emtialar için ... tescil nolu “...” markasını tescil ettirdiğini, ... markasının tanınmış marka olduğunu, hükümsüzlüğü talep edilen ... tescil nolu “...” markasının 07. sınıftaki bir kısım emtialar için davalı adına tescil edildiğini, taraf markalarının esas unsurları olan ... ve ... kelimelerinin sektör itibariyle ayırt edici kelimeler oldukları; markaların fonetik, kulağa gelen ses uyumu ve söyleniş şekli açısından benzer olduğu, davacı markasının daha önceki bir tarihte tescil edildiğini, belirterek davalı markasının hükümsüzlüğünü ve tescil edilmediği emtialarda müvekkili markalarıyla iltibas yaratan kullanımların önlenmesini, 10.000 TL maddi 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; 2012 yılında kurulan müvekkilinin “hat sonu çözümleri” olarak ifade edilen ve ambalajlı ürünleri kolileme, paketleme, istif işine yarar kaldırma, taşıma ve iletme makineleri üretimi yaptığını; makinelerinde ... tescil no.lu ... markasını kullandığını; markanın “...” ve “...” kelimelerinin birleştirilmesinden oluşan “...” şeklinde oluşturulduğunu; marka başvurusuna itiraz kabul edilerek bir kısım emtianın tescil listesinden çıkarılarak kalan mal/hizmetler yönünden markanın tesciline karar verildiğini; Türkiye’de faaliyeti olmayan davacı şirketin internet üzerinden sorgulandığında güncel bir faaliyetine rastlanmadığını, taraf markaları arasında ayırt edilmeyecek kadar benzerlik olmadığını; davacının internet sitesinde “...” başlığı “...” alt başlığı kısmında “dozaj, doldurma ve paketleme” alanında bir uzman ve pazar lideri olduğundan bahsedildiğini; ürünün belli bir ölçüye ayrılması, cam-karton-film-plastik ya da metal bir kaba doldurulması, ağzının kapatılması-tapalama ve ambalajlanması ile etiketlenmesi sürecinin tarif edildiğini, oysa müvekkil şirketin hiçbir surette bu sürece dahil olmadığını; müvekkilin mekanik çözümlerinin bütün bu aşamalardan geçmiş ve ambalajı tamamlanmış ürünün kolilenmesi-paketlenmesi aşamasında sunduğunu, dolayısıyla müvekkilin “...” markası ile davacı emtialarının aynısını ürettiği iddiasının yerinde olmadığını, müvekkilin kötü niyetli olmadığı, tescilli markasını kullandığından marka hakkına tecavüz ve haksız rekabetin mevcut olmadığını, iltibas tespit edilirse gerekirse markanın hükümsüz kılınabileceğini belirtmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 15.05.2018 tarihli 2014/240 E. - 2018/132 K. sayılı kararıyla; "Toplanan deliller ve alınan kök ve ek raporlar ışığında, davalının 7. sınıfta kaldırma, taşıma, ve iletme makinaları aynı işleve sahip robotik mekanizmalar(asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler dahil) emtialar yönünden davacı markası ile karıştırılma ihtimali bulunduğu tespit edilmekle kısmen hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerektiği, davalının kötü niyeti tespit edilemediğinden sair emtia tescillerine yönelik hükümsüzlük talebinin reddi gerektiği, davalının ayrıca tescilli emtiaları dışında davacın tescili kapsamındaki kolileme, streçleme, paketleme alanında kullanımının davalı http://...com.tr internet sitesi görsellerinden, tabelalarından tespit edilmekle tecavüz ve haksız rekabetin de önlenmesi gerektiği, davalı ticari defterlerinden her ne kadar kullanım tespit edilememişse de davalının tescilli markası dışında davacı markasına tecavüz oluşturacak şekilde dosyadaki görsellerden anlaşılacağı şekilde tecavüzü bulunduğundan kusurlu olan davalının marka hakkının ihlali nedeniyle davacının maddi ve manevi tazminat talebi de yerinde olduğu, bilirkişi tarafından belirlenen maddi tazminat miktarından taleple bağlı olarak 10.000 TL'ye, manevi zararına yönelik takdiren uygun bulunan 10.000 TL manevi tazminata ve hükmün ilanına hükmedilmesi gerektiği" gerekçesiyle; Davacı şirket tarafından davalı ... Ltd. Şti aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile, -Davalının TPE nezdinde tescilli ... tescil nolu ... ibareli markasının 7.sınıftaki kaldırma, taşıma; 7. sınıftaki kaldırma, taşıma ve iletme makineleri aynı işleve sahip robotik mekanizmalar (asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler dahil) emtialar yönünden kısmen hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, -Sair emtialara yönelik hükümsüzlük talebinin reddine,-Davalı yanın markasının tescilli olduğu sınıflar dışında kullanımı nedeniyle davacının marka hakkına tecavüzünün ve haksız rekabetinin tespitine ve menine,-Davalının davacı marka tescili kapsamında bulunan kolileme, streçleme ve paketleme alanındaki tecavüze konu emtiaları kullanımının, üretiminin, pazarlanmasının önlenmesine ve davalı internet sitesindeki tecavüze konu görsellerin içerikten çıkarılmasına,-Davacı yanın KHK 66/b maddesi kapsamında talep ettiği yoksun kalınan kazanca yönelik olarak takdiren 10.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,-Davacının marka hakkının ihlaline dayalı olarak meydana gelen manevi zarara yönelik takdiren 10.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Masrafı davalıdan alınmak üzere kesinleşen hüküm özetinin yurt çapında yayın yapan tirajı en yüksek üç gazeteden birinde bir kez ilanına" karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; müvekkilinin “...” şeklindeki marka tescili için TPE nezdinde 28.05.2012 tarihli başvuru yapıldığını, davacının marka başvurusuna itirazı üzerine, bir kısım emtiaların marka başvurusundan çıkarılarak tescil edildiğini, davacının Kurum kararına 2 aylık süre içerisinde YİDK'na itiraz etmesi gerekirken etmediğini, tüm tescil sürecini takip ettiğini, markanın kötüniyetle de tescil edilmediğini, davacının Türkiye'de faaliyetinin bulunmadığını, müvekkilinin başvurusunun sonuçlandırılarak anılan markanın 07,12 ve 42. sınıflarda 06.11.2014 tarihinde 2012 48650 sayısıyla müvekkil şirket adına tescil edildiğini. -Mahkemece alınan kök rapora itiraz ettiklerini, alınan ek raporda soyut iddia ve varsayımlara dayalı ilk raporlarındaki tespitlerini tekrar ettiklerini, ne şekilde markaya tecavüz bulunduğu ve bu kullanım dolayısıyla elde ettiği kazanç hususlarını cevapsız bıraktıklarını, bilirkişilerin davacının markasının tescil sınıflarına da ulaşamadıklarını beyan ettiklerini, raporun hükme esas alınamayacağını. - 556 sayılı KHK’nın 42.maddesinde belirtilen hükümsüzlük hallerinin mevcut olmadığını, 13.02.2018 tarihli TPMK yazısı ile davacı şirketin marka tescilinin “paketleme makinaları, yem makinaları, şişe kapaklama makinaları, doldurma ve kapaklama makinaları, saşe/torbacık yapmak için makinalar, saşe/torbacık doldurma makinaları, saşe/torbacık mühürleme makinaları”na ilişkin olduğunun bildirildiğini, davacı şirketin emtia listesinin birincil ve ikincil ambalajlamada kullanılan ekipmana ilişkin olduğunu, müvekkili şirketin ise ikincil ambalajlaması da tamamlanmış ve artık mamul haline gelmiş maddelerin kolilenmesi, paletlenmesi, taşınması konularında faaliyet gösterdiğini, bu iki gruptaki emtiaların birbirleriyle hiçbir surette benzeşmediği gibi tamamen farkı iş alanları için kullanıldığını, müvekkilinin markasının tescil edildiği 07. Sınıftaki "kaldırma, taşıma ve iletme makineleri, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar (asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler dahil)" emtialar bakımından 556 sayılı KHK’nın 42.maddesinde tahdidi olarak sayılmış hükümsüzlük hallerinin hiç birinin mevcut olmadığını. -Müvekkilin 07. sınıfta olup tescil listesinde yer almayan emtialara ilişkin kullanımının bulunmadığını dolayısıyla marka hakkına tecavüz ve haksız rekabetin söz konusu olmayacağını, davacı şirketin markasının tescili kapsamındaki emtiaları ürettiğine ilişkin somut maddi bir delil tüm dosya kapsamında mevcut olmadığını. -Müvekkilinin marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet niteliğinde bir eylemi yada markanın kullanımı bakımından bir kusuru ispat olunamadığından, hükmedilen tazminatın (maddi-manevi) hukuka uygun olmadığını, KHK 66/b maddesi kapsamında tazminatın hesaplanması, marka sahibinin fiili zararı ve yoksun kalınan kar kalemlerinden oluştuğunu, fiili zararın aktifin azalması veya pasifin artması şeklinde meydana geldiğini, davacı şirketin bir zararının, zedelenen herhangi bir ekonomik yada hukuki menfaati olmadığı gibi müvekkili şirketin bir kusuru ve iddia edilen şekilde elde ettiği haksız bir kazanç mevcut olmadığını. -Müvekkili aleyhine ayrı ayrı üç kez vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesine karşı cevap vermemiştir.
DELİLLER: TPMK kayıtlarından; davacının ... tescil no.lu ... markasının 07. sınıfta “Paketleme makinaları, yem makinaları, şişe kapaklama makinaları, doldurma ve kapaklama makinaları, şase/torbacık yapmak için makineler, şase/torbacık doldurma makinaları, şase/torbacık mühürleme makineleri” emtialarını kapsadığı; davalının ... no.lu ... markasının 07. sınıfta "İş makineleri, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar. Kaldırma, taşıma ve iletme makineleri, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar (asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler dahil). Tarım, hayvancılık, ziraat sektörlerinde ve tahıl, meyve, sebze gıda işlenmesinde kullanılan makineler ve robotik mekanizmalar. Kara taşıtları için olanlar hariç motorlar, elektrikli motorlar, bunların parçaları ve tertibatları (kara taşıtlarında kullanılan ve bu sınıfta yer alan parçalar, elektrikli kapı açma-kapama üniteleri dahil) Rulmanlar, bilyalı veya masuralı yataklar. Lastik sökme ve takma makineleri. Alternatörler, jeneratörler, elektrik jeneratörleri, güneş enerjisi ile çalışan jeneratörler. Boya makineleri, otomatik boya püskürtme tabancaları, elektrikli zımbalama makineleri ve tabancaları, elektrikli yapıştırıcı tabancalar, basınçlı hava veya sıvı püskürtücü makineler için tabancalar, elektrikli el matkapları, motorlu el testereleri, dekupaj makineleri, spiral makineler, basınçlı hava üreticiler, kompresörler, araç yıkama makineleri ve yukarıda sayılan makine ve araçlarla aynı işleve sahip robotlar. Matbaa makineleri. Makine veya motor parçası olmayan pompalar (akaryakıt dolum ve dağıtım pompaları ve bunların tabancaları dahil). Doğrama, öğütme, ezme, çırpma ve ufalama için mutfakta kullanılan elektrikli aletler; yıkama makineleri (çamaşır, bulaşık, yıkama makineleri, çamaşır kurutucuları ısıtma yöntemi ile kurutmayanlar dahil); zemin, halı veya döşeme temizleme amaçlı elektrikli makineler, elektrikli süpürgeler ve bunların parçaları. Otomatik satış makineleri” emtiaları ile, 12. Ve 42. Sınıfta tescilinin bulunduğu anlaşılmıştır. Ticaret sicil kaydından; davalı şirketin 14.05.2012 tarihinde kurulduğu faaliyet alanının: Her türlü sanayi makineleri, bilimum elektrikli ve elektronik, hidrolik ve pnömatik makineler ile bunlara ait tüm yedek parça, aksesuar, teçhizat ve ekipmanları, Her türlü kullanım alanları için üretim ve iş makineleri, raylı sistem....paketleme ve ambalaj ....istifleme konveyörleri....birleştirici makineler, asansör, deri, tekstil ve terbiye makineleri, donanımları vs. alanlar olarak belirlendiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince üç kişilik bilirkişi heyetinden alınan 15/09/2015 tarihli kök raporda; davacı adına 07. sınıftaki bir kısım emtialar için ... tescil no.lu “...” markasının tescil edilmiş olduğu, tanınmış marka iddiasının ispatlanamadığını, davalının “...” markasının 07 sınıftaki bir kısım emtialar için davalı adına tescil edilmiş olduğu, taraf markalarının esas unsurları olan ... ve ... kelimelerinin belirtilen faaliyet alanlarında kullanılan bir terim, vasıf, cins vb. nitelikte ibareler olmamakla, sektör itibariyle ayırt edici kelimeler oldukları; markaların fonetik, kulağa gelen ses uyumu ve söyleniş şekli açısından benzer olduğu, davacı markasının daha önceki bir tarihte tescil edildiği, davacı markasının TPE online kaydının incelenmesinde, emtia listesinin tescil edilemediği, ancak davacı tarafın davacı markasının "ambalajlama makineleri, doldurma/tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri, tasnifleme makineleri ve yukarıda sayılan makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar (elektrikli plastik kapama/mühürleme cihazlar-paketleme dahil" emtialarını kapsadığı, davalı markasının 07. sınıfta tescil edildiği emtialardan “kaldırma, taşıma ve iletme makineleri, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar (asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler dahil)” emtiaları bakımından, heyetteki teknik üyelerin; " talaşlı ve talaşsız imalat teknikleri bakımından benzerlik, mekanik sistemlerin tasarımı bakımından benzerlik, motor, kavrama vb. tahrik sitemleri bakımından benzerlik, mil, aks destekleme elemanları bakımından benzerlik, vida, rulman, yay vb. makina elemanları bakımından benzerlik, makina elemanlarının her makinada aynı fonksiyonu yerine getirmek üzere kullanılabilmeleri açısından benzerlik, dağıtım kanalları açsından benzerlik, bir fabrikada,bir imalat hattında yan yana bulunmaları zorunluluğu, birbirlerini tamamlayan makinalar olmaları vb. nedenler ile 7. sınıfta ter alan emtianın halk nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikte, markalar arasında bağlantı bulunduğu izlenimini uyandıracak şekilde benzer olduğundan 7. sınıfa ait olan marka tescilinin kısmen hükümsüzlüğü talebinin yerinde olduğunu tespit ettikleri, tarafların faaliyet alanının benzer olduğu; davalı markası 07. sınıfta bir kısım emtialar yönünden tescil edilmiş ise, davalının kullanımının 07. sınıfta olup tescil listesinde yer almayan emtialara ilişkin olduğu; davalı markasının kullanıldığı 07. sınıftaki emtiaların davacı adına daha önceki bir tarihte tescil edilmiş olan markanın emtia listesinde yer aldığından davalı eyleminin davacının marka hakkına tecavüz teşkil edeceği, somut olayda maddi ve manevi tazminat talebi açısından “kusur” şartının gerçekleşmiş olduğu belirtildiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince alınan 17/10/2016 tarihli ek raporda; bilirkişi heyeti kök rapordaki görüşlerinin aynı olduğunu, davalının ... nolu ... markasının 07.sınıfta kaldırma, taşıma ve iletme makineleri, aynı işleve sahip robotik mekanizmalar( asansörler, yürüyen merdivenler, vinçler dahil) emtiaları içerdiği, davacının 07.sınıftaki ambalajlama makineler, doldurma, tapalama, kapatma makineler, etiketleme ve tasnifleme makineleri ve bu makinelerle aynı işleve sahip robotlar ve robotik mekanizmalar emtiaları benzerlik yönünden karşılaştırıldığında dağıtım kanalları açısından benzerlik, bir fabrikada, bir imalat hattında yan yana bulunmaları zorunluluğu, birbirini tamamlayan makineler olmaları nedeniyle, halk nezdinde karıştırmaya yol açacak nitelikte olduğu ve teknik bilirkişisi tarafından davalının tescili dışındaki söz konusu kullanımının tecavüz teşkil ettiği belirtilmiştir. Mahkemece davalının ticari defterlerinin incelenmesi için Sakarya AHM'ne talimat yazılarak davalının marka tecavüzü nedeniyle elde ettiği kazancın tespitinin istendiği, 02/05/2017 tarihli raporda; davalı şirketin 2012-2013-2014 ve 2015 yıllarına ait tüm satış faturalarının incelendiği, Palet Taşıma Sistemleri, Streç Sarma Makinesi, Kolileme sistemleri, Yedek Parça Satışları ve Revizyonları olarak satışlarının gözlendiği, davalıya ait internet sitesi görsellerinde satış faturasında da görüldüğü gibi, Kolileme, Paketleme, Streç Sarma Makinalarının görüldüğü, davacının 7. Sınıfa dahil "ambalajlama makineleri, doldurma-tapalama ve kapatma makineleri, etiketleme makineleri ve bu makinelerle aynı işleve sahip endüstriyel robotların) davalı satış faturalarında yer almadığını beyanla, davalı şirketin 2012-2013-2014 yıllarına ilişkin gelir tablolarını sunduğu, davalı şirketin 2012 yılında 26.593,80 TL, 2013 yılında 84.254,21 TL, 2014 yılında 84.105,69 TL faaliyet karının bulunduğu anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: Dava, davalının ... sayılı ... markasının 07. Sınıf yönünden kısmen hükümsüzlüğü ve terkini ile, davalının markasını tescil sınıfı dışında kullandığından bahisle markaya tecavüz ve haksız rekabetin tespiti ile fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 10.000 TL maddi tazminat ile 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davacı tarafça dava dilekçesinde yoksun kalınan karının "davalının markayı kullanmak suretiyle elde ettiği gelir seçeneğine" göre hesaplanmasını talep etmiş, mahkemece Sakarya Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmak suretiyle rapor alındığı anlaşılmışsa da, bilirkişi raporunda davalının yıllara göre faaliyet karının hesaplanmasında tüm üretiminin dikkate alındığı, oysa rapor içeriğinden satış faturalarının incelenmesinde; Palet Taşıma Sistemleri, Streç Sarma Makinesi, Kolileme sistemleri, Yedek Parça Satışları ve Revizyonları olarak satışlarının gözlendiğinin,davalıya ait internet sitesi görsellerinde satış faturasında da görüldüğü gibi, Kolileme, Paketleme, Streç Sarma Makinalarının görüldüğünün beyan edildiği anlaşılmakla, bilirkişi tarafından davalıya ait satış faturalarından "Kolileme, Paketleme, Streç Sarma Makinalarına" ilişkin faturaların dikkate alınmak suretiyle, 14/11/2014 tarihine kadarki dönem için hesaplama yapılması gerekirken, "Palet Taşıma Sistemleri ve Yedek Parça Satışları ve Revizyonlarına" ilişkin satışların dikkate alınarak tüm satışlar üzerinden hesaplama yapılması yerinde olmamıştır. Mahkemece eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporuna göre karar verilmesi ve davanın maddi tazminat talebi yönünden kısmi dava olarak açıldığı gözetilmeksizin, davacının talep edebileceği tazminatın tespitinden sonra talep edilen kısım yönünden karar verilmesi gerekirken, bilirkişi raporundaki tespit edilen hangi miktarın kabul edildiği açıklanmadan yazılı şekilde karar verilmesi yerinde görülmemiş, davalı vekilinin sair istinaf istemlerinin bu aşamada incelenmeksizin, istinaf isteminin kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın Dairemizin kararında işaret edilen tarihler arasında "Kolileme, Paketleme, Streç Sarma Makinalarına" ilişkin faturaların dikkate alınmak suretiyle hesaplama yapılması için ek rapor yahut yeni bir rapor alındıktan sonra karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf isteminin sair istinaf sebepleri incelenmeksizin KABULÜNE, 2- İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 15.05.2018 tarihli 2014/240 E. - 2018/132 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3-Dosyanın Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılamaya devam edilmek üzere mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine, 5-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 98,10 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 61,50 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, 6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 02/12/2021 tarihinde HMK'nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.