BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/680 Esas 2021/2084 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/680 Esas
KARAR NO: 2021/2084
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/12/2018
NUMARASI: 2017/299 E. - 2018/1184 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/12/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine dava dışı ... Ltd. Şti tarafından İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyası ile ödeme emri ile 15.03.2011 vadeli 25.000 TL alacağı olduğundan, bahisle kambiyo senektlerine özgü icra takibi başlatıldığını, dava dışı takip alacaklısı şirketin Eyüp ... Noterliği'nin 12/11/2015 tarihli ... yevmiye numaralı temliknamesi ile İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyada var olduğunu iddia ettiği alacağını davalı ...'e temlik ettiğini, bu nedenle davada husumetin temlik alan ...'e yöneltildiğini, müvekkilinin davalıya sözleşmeden, gerek kanun, gerekse kambiyo senedinden kaynaklanan 25.000 TL asıl bedelli borcunun mevcut olmadığını, müvekkilinin ...a ya da ...'na hiçbir zaman 25.000 TL bedelli bir senet vermediğini, ... Şti. Yetkilisi ... beyaz eşya alım satımına ilişkin sözleşme altındaki senedi yırtarak veya yırtılmasını sağlayarak bağımsız ve sözleşmeye aykırı olarak sahtecilik yolu ile sahte senet tanzim etmek sureti ile 15/03/2011 vadeli 15/01/2011 tanzim tarihli 25000 TL bedelli lehtarı ... olan senet haline getirerek sözleşmeye aykırı sahte senet düzenlemiş ve daha sonra yetkilisi olduğu davalı ... Şti. adına cirolayarak sanki gerçek bir alacağı varmış gibi haksız menfaat temin etmek amacıyla icra takibine koyduğunu, ... hakkında İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açılıp yargılama sonucunda davalı hakkında beraat kararı verildiğini, dosyanın halen Yargıtay'da olduğunu, ceza davası bu aşamadayken yeni bir delil ortaya çıktığını, davalı şirkette daha önce çalışan bir kişinin 2006 tarihli bir satış sözleşmesi getirdiğini, davaya konu sahte senedin TV satış sözleşmesinden yırtılan ve gerçekte 200 TL bedel için verilmiş senet olduğunun anlaşıldığını, davaya ve şikayete konu senedin dikkatli incelendiğinde senedin bu televizyon satış sözleşmesinden yırtılmış olduğu buradan dava dışı şirket yetkilisi ... tarafından yırtılarak veya yırtılması sağlanarak sahte senedin düzenlendiği senet ve sözleşme parçasının yırtık kıvrım ve yerlerinin birbirlerine uyumlu olduğu bilirkişi tarafından yapılacak inceleme sonucunda ortaya çıkacağını, dava dışı ... bu durumları haricen öğrenmiş olup, takip alacaklısı göründüğü dosyayı kötü niyetli olarak davalı ...’e temlik ettiğini, davalının kötü niyetli olduğunu belirterek İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... (eski no : ... E.) Sayılı dosyasına ilişkin borçlu olmadığının tespitine, davalının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalıya usulüne uygun tebligat yapıldığı, davalının yasal süresi içinde cevap sunmadığı görüldü. Davalı asil ... katıldığı duruşmadaki beyanında; "Söz konusu senedi ...'tan aldığını, kendisinin beyaz eşya ticareti yaptığını, ...'a sattığı beyaz eşya karşılığında senedi aldığını, şahıstan 38.000.-USD alacağının olduğunu, hala alacağının tamamını alamadığını, davacıyı tanımadığını, davanın reddine karar verilmesini" talep ettiği görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 19.12.2018 tarih ve 2017/299 Esas - 2018/1184 Karar sayılı kararıyla; "... dava dışı ... Ltd. Şti. tarafından sunulmadığından dava dışı şirkete ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamadığı, dava dosyasına sunulu belge verilere göre davacı yanın İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas (yeni no:...) sayılı dosyasında 15.03.2011 vadeli, 25.000.-TL tutarlı senetten dolayı davalı yana borçlu olmadığı kanaatine varıldığı gerekçeleriyle davanın kabulü ile dava konusu senetten dolayı davacının İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas (eski no: ...) sayılı dosyadan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, davalının kötü niyetinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle kötü niyet tazminatının reddine" karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; "Davacının senedin sahte düzenlendiği iddiasına dayandığı, bu konuda açılan İstanbul 3.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2017/341 Esas sayılı dosyasında yargılamanın devam ettiğini, bu dosyanın bekletici mesele yapılması gerekirken mahkemece karar verilmesinin hatalı olduğunu, Menfi tespit talebi nedeniyle senetteki keşideci, lehtar ve son meşru hamilin davada taraf gösterilmesi gerekirken sadece kendisinin davalı gösterilmesinin usule aykırı olduğunu, Beyaz eşya ticareti nedeniyle dava dışı ...'tan 38.000 USD alacaklı olduğunu beyan etmesine rağmen, mahkemece bu hususun araştırılmadığını, Davada ispat yükünün senedin bedelsiz olduğunu iddia eden davacı tarafta olmasına rağmen, delillerin ve vergi dairesi yazı cevabının aleyhine yorumlanmasının usule aykırı olduğunu." beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER: *28.08.2018 tarihli mali bilirkişi raporu. (Dava dışı ... Ltd. Şti.'ne ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamadığı, dava dosyasına sunulu belge verilere göre davacı yanın İstanbul ... İcra Müdürlüğü’nün ... Esas sayılı dosyasında 15.03.2011 vadeli, 25.000 TL tutarlı senetten dolayı davalı yana borçlu olmadığı kanaatini içerir.)
GEREKÇE: Dava, İİK'nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır. Davacı, takibe konu bononun sahte olarak düzenlendiğini, dava dışı lehtar şirket ile olan alışverişi sonucunda düzenlenen sözleşmenin haksız şekilde bono haline getirildiğini, davalıya ve dava dışı şirkete borcu bulunmadığından bahisle menfi tespit isteminde bulunmuş; davalı, cevap dilekçesi sunmamış, duruşma beyanlarında iddiaları kabul etmeyerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından, "... dava dışı ... Ltd. Şti. tarafından sunulmadığından dava dışı şirkete ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılamadığı, dava dosyasına sunulu belge verilere göre davacı yanın takibe konu senetten dolayı davalı yana borçlu olmadığı kanaatine varılarak, davanın kabulü ile dava konusu senetten dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine" karar verilmiştir. Hüküm davalı tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Davacı, davaya ve takibe konu 15.03.2011 vadeli, 25.000.-TL tutarlı bononun sahte olarak tanzim edildiğini, dava dışı bono alacaklısı şirketten beyaz eşya aldığını, alışveriş sırasında düzenlenen sözleşmenin haksız olarak bono haline getirildiğini, davalıya ve dava dışı şirkete bir borcunun bulunmadığını iddia etmektedir. Bir belgenin sahteliğinin iddia edilmesi hâlinde, mahkemenin belgenin sahte olup olmadığı konusunda kendiliğinden araştırma yapması gerekir. Bu araştırma ve incelemenin sırası ise 6100 sayılı HMK’nın 211. maddesinde düzenlenmiştir. Mahkemece Kanun'da belirtilen şekilde bir sahtelik araştırması yapılmadan "dava dosyasına sunulu belge verilere göre davacı yanın takibe konu senetten dolayı davalı yana borçlu olmadığı kanaatine varılarak" soyut gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi belirtilen usuli düzenlemeye aykırıdır. Mahkemece sahtelik iddiasının araştırılması için Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü veya benzer bir kuruluştan denetime elverişli rapor aldırılarak sonucuna göre karar verilmesi veya konuyla ilgili açıldığı bildirilen İstanbul 3.Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2017/341 Esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılması gerekirken, davacının sunduğu özel rapora itibar edilerek eksik inceleme ile karar verilmesi hatalıdır. Kabule göre de; bonodaki imzanın davacıya ait olduğu ve bononun ihdas nedeninin davalı tarafından talil edilmediği de gözetilerek, bedelsizlik iddiaları yönünden ispat yükünün davacıda olduğunun kabulüyle araştırma yapılması gerekirken aksi değerlendirmelere yer verilmesi de hatalı olduğundan, davalının istinaf isteminin kabulüyle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE, 2-İstanbul 13.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 19/12/2018 tarih, 2017/299 E. - 2018/1184 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde araştırma ve inceleme yapılarak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-İstinaf peşin harcının talebi halinde davalıya iadesine, 5-İstinaf aşamasında davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 121,30 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 34,38 TL posta ve tebligat gideri olmak üzere toplam 155,68 TL'nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK'nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.02/12/2021