BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2019/228 Esas 2021/2069 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2019/228 Esas
KARAR NO: 2021/2069 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 1.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/11/2018
NUMARASI: 2017/589 E. - 2018/432 K.
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Fikir Ve Sanat Eseri Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/12/2021
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı hakkında İstanbul ... İcra Müdürlüğü ... E. sayılı dosyası ile 01/11/2012 tarihli sözleşme ve 26/04/2016 tarihli faturadan kaynaklanan 17.516,55 TL asıl alacak ve 315,30 TL faiz olmak üzere toplam 17.831,85 -TL. alacağın tahsiline ilişkin olarak 24/05/2016 tarihinde ilamsız takip başlatıldığını, borçlunun icra takibine ve ferilerine itiraz ederek takibin durdurulmasına karar verildiğini, davalı vekilinin 30/05/2016 tarihli itiraz dilekçesinde” müzik yayını izni sözleşmesini 31/12/2015 tarihi itibarı ile noterden gönderdiği yazılı beyanla yenilemeyip sona erdirmiştir” şeklinde beyanda bulunduğunu,ancak taraflar arasında imzalanan lisans sözleşmesinde Sözleşmenin Süresi Ve Feshi başlıklı 7. Maddesinde “İşbu sözleşme 01/11/2012 – 31/12/2012 tarihleri arasındaki süreyi kapsar” “Taraflardan biri sözleşmenin sona erme tarihi olan 31/12/2012 tarihinden en geç bir ay öncesinde, sözleşmeyi sona erdirmek istediğini ifade eden bildirimi noter kanalıyla karşı tarafa bildirmediği takdirde, sözleşme aynı şartlarda yıldan yıla yenilenerek devam eder” Şeklinde düzenlendiğini,davalı tarafın müvekkiline gönderdiği fesih bildirim yazısının 15/12/2015 tarihli olup, sözleşmede belirtilen fesih şartlarına uygun olarak düzenlenmeyen bir ihtarname olduğunu, sözleşmenin fesih bildirim yazısının, sözleşmenin bitiş tarihinden en geç 1 ay öncesinde müvekkili meslek birliğine ulaşacak şekilde düzenlenmesi gerektiğini, bu şarta uyulmadan hazırlanan fesih bildiriminin geçersiz olduğunu, fesih bildiriminin 2016 yılı için geçersiz olacağını ancak 31/12/2016 tarihi itibariyle hüküm doğuracağını davalı şirkete 08/03/2016 tarihinde bildirdiğini, 2016 yılı için sözleşmenin geçerli olup fatura bedellerinin ödenmesi gerektiği karşı tarafa meslek birliği tarafından bildirildiğini, taraflar arasında imzalanan Lisans Sözleşmesi kapsamında davalının MSG Meslek Birliği’ne ödenmesi gereken mali hak bedelinin faturada gösterildiğini,davalı aleyhine başlatılan davaya konu icra takibinde, sözleşmede belirtilen oranlara göre düzenlenen fatura alacağı 26/04/2016 tarihli 337334 seri nolu 17.516,55 TL bedelli fatura şeklinde olmak üzere; davalı şirketten toplam 17.831,85 TL asıl alacaklarının bulunduğunu, faturanın borçlu-davalı tarafa tebliğ edildiğini, Asıl alacağa ek olarak, sözleşmenin “Mali Şartlar” başlıklı 4. maddesinin 4. bendi uyarınca; “Damga Vergisi de dahil olmak üzere işbu sözleşmeden doğan her türlü vergi , resim ve harçlar Lisans Alan’a aittir. Ödemelerin gecikmesi halinde Lisans Alan Türk Lirası için aylık %2 oranı üzerinden hesaplanacak olan gecikme faizini MSG’ye ödeyeceğini açıkça kabul, beyan ve taahhüt hükmü gereğince İcra takip talebinde hesaplandığı gibi 315,30 TL işlemiş faiz alacaklarının bulunduğunu beyanla; İstanbul ... İcra Müdürlüğü ... E. sayılı dosyası ile 01/11/2012 tarihli sözleşme ve 26/04/2016 tarihli faturadan kaynaklanan 17.516,55 TL asıl alacak ve 315,30 TL faiz olmak üzere toplam 17.831,85 -TL. alacağın tahsiline , itirazın iptaline, müvekkili lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile müvekkil arasındaki Umumi Mahaller Müzik Yayını Lisans Sözleşmesi 01.11.2012 - 31.12.2012 tarihleri arasındaki süreyi kaplayacak şekilde düzenlendiğini,sonradan belirsiz süreli sözleşmeye dönüşerek sözleşmenin müvekkili şirket tarafından 31.12.2015 tarihinde feshedildiğini noter kanalıyla ihtarname çekilerek davacı tarafa bildirildiğini, açılan davanın reddi gerektiğini beyan etmişlerdir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 15.11.2018 tarihli 2017/589 E. - 2018/432 K. sayılı kararıyla; " ..Eyüpsultan ...noterliğinin ... sayılı belgelerinin incelenmesinde davalının davacı meslek birliğine 15.12.2015 tarihli sözleşmenin yenilenmeyeceğine ilişkin ihtar gönderdiği ve ihtarın davacıya 17.12.2015 tarihinde tebliğ edildiği, davalının tacir olup sözleşme hükümlerine göre, sözleşmenin fesih bildirim yazısının, sözleşmenin bitiş tarihinden en geç 1 ay öncesinde davacı meslek birliğine ulaşacak şekilde düzenlenmesi gerektiği, bu şarta uyulmadan hazırlanan fesih bildiriminin geçersiz olduğu, bu durumda sözleşmenin aynı şartlarda yenilendiği ve 2016 yılı için sözleşmenin geçerli olduğu, fatura bedellerinin ödenmesi gerektiği hususunun davalı yana davacı meslek birliği tarafından bildirildiği, ancak davalının ödemede bulunmadığı, yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiği" gerekçesiyle; "İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı icra takip dosyasında davalı borçlu tarafça yapılan itirazın iptaline, takibin asıl alacak miktarı olan 17.516.55TL ve 315.30 TL işlemiş faizi ile toplam 17.831.85 TL üzerinden devamına, -Kabul edilen takip tutarının takdiren % 20' si üzerinden hesaplama yapılmak suretiyle icra inkar tazminatının da davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine" karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; bilirkişi raporuna itiraz etmelerine rağmen ek rapor alınmadan eksik inceleme ile karar verildiğini, bilirkişinin görev sınırlarını aşarak hukuki konuda görüş bildirdiğini. -Müvekkili ile davacı arasındaki lisans sözleşmesinin sona ermesi nedeniyle bu sözleşmeye dayalı olarak başlatılan icra takibinin haksız ve kötüniyetli olduğunu, davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu, müvekkilinin feshettiği sözleşmenin belirsiz süreli hale geldiğini, belirsiz süreli hale gelen sözleşmede feshi ilişkin düzenleme bulunmadığını, bir aylık sürenin belirli süreli lisans sözleşmesinin feshi için kararlaştırıldığını, Lisans Sözleşmelerinin kanunda düzenlenmiş sözleşme tiplerinin hiçbirine girmemesi nedeniyle, dürüstlük kuralı ve iş ilişkilerinde geçerli teamül kurallarına göre yorumlanması gerektiğini, sözleşmenin 7.2 bendinde sözleşmenin yenilenmesi halinde 4.3 bendinde kararlaştırılan tutarları ödemeyi, fatura düzenleme yükümlülüğünü ve 30 Ocak tarihli bir ödemeden bahsettiğini, müvekkiline ise 30 Ocak'tan çok sonra 26/04/2017 tarihinde fatura kesildiğini, müvekkilinin başka bir şirket ile anlaşması üzerine davacının fatura kestiğini, faturanın yasal dayanağının bulunmadığını, müvekkilinin itirazlarının yerinde olduğunu. -Davacının dürüstlük kuralına aykırı hareket ettiğini, davacının fesih beyanına itirazı bulunmadığını, ... firması ile 08/02/2016 tarihinde sözleşme imzaladıktan sonra, fesihten 3 ay sonra mart ayında fesih bildirimini kabul etmediklerini bildirdiğini, takibin ve davanın kötüniyetli olduğunu. -Davacının müvekkilinin yayınlamadığı eserlere ilişkin telif hakkı bedelini talep edemeyeceği gibi faturaya da yasal süresi içerisinde itiraz ettiğini, takibin sebepsiz zenginleşme kastıyla başlatıldığını. - Müvekkilinin davacı tarafından gönderilen ihtarname ve faturalara yasal 8 günlük süre içerisinde Eyüp ... Noterliği'nin ... yevmiye numaralı ve ... yevmiye numaralı ihtarnameleriyle itiraz ettiğini, davacının ikinci ihtarnameye konu fatura ile ilgili takip başlatmadığını. -Sözleşmenin feshinden dolayı davacının bir zararının bulunmadığını beyanla eksik incelemeye dayalı mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilinin istinaf dilekçesine cevabında; davalı vekilinin istinaf taleplerinin yerinde olmadığını taraflar arasındaki sözleşmenin 7. Maddesi gereğince sözleşmenin aynı şartlarla devam ettiğini ve feshin geçersiz olduğunu, davalının tacir olup sözleşme hükümleriyle bağlı olduğunu, fesih iradesinin 31/12/2016 tarihi itibarıyla hüküm doğuracağını beyanla istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı icra takip dosyasında, davacı tarafça davalı borçlu aleyhine, 17.516.55TL asıl alacak ve 315.30 TL işlemiş faizi ile toplam 17.831.85 TL alacağın tahsili talebiyle ilamsız takip başlatıldığı, icra takibinin 26/04/2016 tarihli ... sayılı faturaya dayandığı, takip dayanağı faturada "01.01.2016-31.12.2016 diğer umumi mahaller telif hakkı bedeli" olarak açıklama bulunduğu , davalı borçlu vekilinin itiraz süresi içerisinde ibraz ettiği, 30/05/2016 tarihli dilekçesi ile sözleşmenin 31/12/2015 tarihi itibarıyla noterden gönderilen yazılı beyan ile sona erdirildiğinden bahisle, takibe, borca ve ferilerine itiraz ettiği görülmüştür. Mahkemece mali bilirkişi ...'dan alınan raporda; Davacı Meslek Birliği MSG' nin incelenen ticari defterlerin incelenmesi sonucunda; davaya konu icra takip tarihi itibariyle davacı meslek birliği MSG' nin davalı şirketten 17.516,55 TL alacak bakiyesi bulunduğu, davalı şirketin incelenen ticari defterlerinde; davaya konu icra takip tarihi itibariyle taraflar arasında borç / alacak bakiyesi bulunmadığını, taraflar arasındaki hesaplarda; davacı meslek birliği MSG' nin davalı şirkete düzenlediği 26.04.2016 tarihli, 337334 nolu,‘01.01.2016-31.12.2016 Diğer Umumi Mahaller Telif Bedeli' Açıklamalı, 17.516,55 TL tutarlı faturanın davacı meslek birliği ticari defterlerinde kayıtlı iken, davalı şirket ticari defterlerinde kayıtlı olmamasından dolayı 17.516,55 TL fark bulunduğunun tespit edildiğini, davalı vekilinin işbu faturaya noter kanalıyla sûresinde itirazda bulunduğunu, davalı vekili tarafından davacıya gönderilen 15.12.2015 tarihli Eyüp ... Noterliği ... Yevmiye Numaralı ihtarnamede; taraflar arasındaki sözleşmenin 31.12.2015 tarihinde sona erdirileceğinin ihbar ve ihtar edildiğini, davalı taraf ile dava dışı ... A.ş. arasında 07.03.2016 tarihinde ... tarafından ... için seçilip hazırlanacak müzik listelerinin , dijital ortama aktarılarak, sözleşmeye ekli EK1 listesinde yer alan ... şubelerinde umuma iletilmelerine imkan tanınmasının şartlarının belirlenmesi konusunda SÖZLEŞME imzalandığını,Davalı tarafın, taraflar arasındaki sözleşmenin 7.2. maddesi uyarınca en geç bir ay öncesinde sözleşmeyi sona erdirmek istediğini ifade eden bildirimi noter kanalı île davacı tarafa (Davalı tarafın davacı tarafa noter tarafından gönderdiği sözleşme fesih ihtarnamesi 15.12.2015 tarihlidir.) bildirmediğinden taraflar arasındaki sözleşmenin aynı şartlarda sözleşmenin 4.3. madde gereğince 2016 yılında da devam ettiğini,taraflar arasındaki sözleşmeye göre, davaya konu icra takip tarihi itibariyle Davacı Meslek Birliği MSG' nin davalı şirketten 17,516,55 TL asıl alacak ile 315,30TL İşlemiş faiz olmak üzere toplam 17.831,85 TL alacaklı olduğunun tespit edildiğinin beyan edildiği anlaşılmıştır.
G E R E K Ç E: İtirazın iptali talepli davada, mahkeme davanın kabulüne karar vermiş, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. Taraflar arasında 01/11/2012 başlangıç tarihli Müzik Yayını Lisans Sözleşmesi bulunduğu ve davalı tarafça Eyüp ... Noterliğinin 15 Aralık 2015 tarihli ... yevmiye numaralı fesih ihtarı ile, sözleşmeyi 31/12/2015 tarihinden itibaren yenilemeyeceklerini bildirdiği konusunda ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı, davalının fesih iradesini geç açıklaması nedeniyle sözleşmenin 2016 yılına uzadığını ve 2016 yılı yayın bedelinin ödenmediğini ileri sürmüştür. Davalı ise, sözleşmenin 7.2 maddesindeki en az bir ay önceden ihtar şartının ilk yıl için geçerli olduğunu, sözleşmenin yenilenerek belirsiz süreli hale gelmesi nedeniyle, gönderilen ihtarın geçerli olduğunu ve davacıya borcu bulunmadığını savunmuştur. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 7.1 maddesinde, ''İşbu sözleşme 01/11/2012 tarihinden başlayarak 31/12/2012 tarihleri arasındaki süreyi kapsar." 7.2 maddesinde " Taraflardan biri sözleşmenin sona erme tarihi olan 31/12/2012 tarihinden en geç bir ay öncesinde sözleşmeyi sona erdirmek istediğini ifade eden bildirimi noter kanalı ile karşı tarafa bildirmediği takdirde, sözleşme aynı şartlarla 4.3 madde gereğince yıldan yıla yenilenerek devam eder." hükmünün düzenlendiği, sözleşmenin 4.3 maddesinde de, sözleşmenin yenilenmesi halinde ödenecek bedelin bir önceki yılın ÜFE+TÜFE/2 oranında arttırılacağını düzenlediği, sözleşmenin yenilenen dönemde feshine ilişkin hüküm bulunmadığı anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki sözleşmenin ilk yılın sonunda yenilenerek devam ettiği ancak davalı Lisans Alanın sözleşmeyi 31/12/2015 tarihinden itibaren yenilemeyeceklerini bildirdiği, davacı tarafça keşide edilen 15/12/2015 tarihli fesih bildirim ihtarına davacı tarafça 08/03/2016 tarihli yazı ile fesih bildiriminin kabul edilmediği, 31/12/2016 tarihi itibarıyla işleme konulacağı bildirilmiş (tebliğ tarihi bulunmadığı), yeni dönemde davalının dava dışı ... A.Ş. ile yapılan 07/03/2016 tarihli sözleşmeyi ibraz ettiği, davacı tarafça davalıya kesilen 26/04/2016 tarihli faturaya davalı tarafça itiraz edilerek Eyüp ... Noterliğinin 04 Mayıs 2016 tarihli ... Sayılı ihtarnamesi ekinde iade edildiği, fatura konusu hizmetin de alınmadığı anlaşılmakla, mahkemece yanılgılı değerlendirme ile ilk yıl için geçerli olan 1 ay önceden feshi ihbar şartının devam eden yıllarda da aranarak, sözleşmenin devam ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi yerinde değildir. Sözleşmedeki 1 ay önceden fesih koşulunun devam eden yıllarda da aranacağına ilişkin açık hüküm bulunmadığından, sözleşmenin davalı lisans alanın fesih koşullarını ağırlaştırıcı şekilde yorumlanamayacağı kanaatine varılmış, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine, davacının takipte kötüniyetli olduğu ispatlanamadığından davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, 2- İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 15.11.2018 tarihli 2017/589 E. - 2018/432 K. sayılı kararının 6100 Sayılı HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3-Davanın REDDİNE, -Davacının takipte kötüniyetli olduğu ispatlanamadığından davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin reddine, 4-İlk derece yargılaması yönünden; A) 59,30 TL maktu red harcının, peşin yatırılan 304,43 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan bakiye 245,13 TL harcın talep halinde davacıya iadesine, B)Kendisini vekille temsil ettiren davalı lehine, hüküm tarihinde geçerli olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan, 7.375 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, C)Davacı tarafından yapılan giderlerin üzerinde bırakılmasına, Ç)Davalı tarafça yargılama gideri yapılmadığından karar verilmesini yer olmadığına, D)Taraflarca fazla yatırılan gider avansının talebi halinde iadesine, 5-İstinaf yargılama giderleri olarak; a)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 31,50 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, b)Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına, 6-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 7-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 02/12/2021 tarihinde HMK'nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.