BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2019/1152 Esas 2021/1795 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1152
KARAR NO: 2021/1795
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/12/2018
NUMARASI: 2015/1108 Esas 2018/1299 Karar
DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 02/12/2021
Davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili; müvekkili şirketin davalı bankadan kredi talep ettiğini, 18.04.2013 tarihinde 10 yıl süreli 5.000.000-TL limitli kredi tahsisi yapıldığını,krediyi düzenli olarak ödediğini ve 2015 yılı nisan ayında mali durumu iyileştiğinden kredi ve faiz yükünden kurtulma amacı ile erken kapama talep ettiğini, erken kapama komisyonu olarak müvekkili şirketten 161,193,22- TL alındığını,sözleşmede erken ödeme halinde %10 nispetinde komisyon alınacağına dair hüküm bulunmadığını ,sözleşmenin 2.10.10 numaralı maddesinde bu rakamın en fazla % 2 olabileceği yazılı olduğunu, 2.10,10. müşteri, talep ettiği ve bankaca kendisine tahsis edilen krediyi kullanmaktan tek taraflı iradesi ile vazgeçmesi veya kendisinden kaynaklanan sebeplerle taahhüt ettiği kredi koşullarını yerine getirememesi halinde, Banka'nın kullandırıma ayrılan kredinin kullanamamasından uğradığı/ uğrayacağı maliyet ve getiri zararlarına karşılık olmak üzere, ayrıca bu kredi için yapılan masraflar nedeniyle kredi limitinin %2 oranına kadar olmak üzere cezai şart ödemeyi; ancak banka zararının cezai şart oranı üzerinde olması durumunda bu zararı da ödemeyi kabul eder." şeklinde olduğunu, ileri sürerek erken kapama komisyonu adı altında davalı banka tarafından müvekkili şirketten tahsil edilen 128.954,00- TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; müvekkili bankanın sözleşme gereği, erken ödeme komisyonu talep hakkı bulunduğunu, müvekkilinin kredili müşterisi olan davacıya 18.04.2013 tarih ve 5.000.000-TL meblağlı genel kredi sözleşmesi gereğince, 28.11.2013 tarihinde 36 ay vadeli 200.000-TL, 05.09.2013 tarihinde 36 ay vadeli 80.000-TL, 26.07.2013 tarihinde 36 ay vadeli 625.000-TL, 19.04.2013 tarihinde 36 ay vadeli 3.000.000-TL, 22.07.2013 tarihinde 36 ay vadeli 150.000-TL tutarlı ticari krediler kullandırıldığını, davacı kredileri başka bankadan kredi kullanarak kapatmak istediğinden, davacının erken kapama talebine istinaden, müvekkili banka tarafından ... Bankası'na hitaben 08.05.2015 tarihli yazı verilerek davacının kullandığı kredilere ait 08.05.2015 tarihi itibariyle %10 erken kapama komisyonuyla birlikte ödenmesi halindeki kapama bakiyesi belirttiğini ve ipoteğin fek edileceğinin bildirildiğini ve yazıda %10 oranında erken kapama komisyonu alınacağı da açıkça ifade edildiğini, bunun üzerine, davacı taraf 11.05.2015 tarihli dilekçesi ile, tüm kredi detaylarına açıkça ver vermek suretiyle kredilerin %10 erken kapama cezasıyla beraber erken kapatılmasını talep ettiğini, böylece, davacı taraf kredi kapama tutarına itirazda bulunmaksızın,borcunu rızası ile vadeden önce ödediği böylece kredi ilişkisinin sona erdiğini,sözleşmenin "erken ödeme" başlıklı 2 8.1 maddesinde; "Banka, erken ödeme isteğini kabul ederse, bunun şartlarını bildirir ve maruz kalacağ zarar ve maliyetleri, erken ödeme nedeniyle doğabilecek vergi,vs gibi yükümlülükleri müşteriden talep edebilir,"hükmü yer aldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: Mahkemece,taraflar arasında, genel kredi sözleşmesi akdedilerek davacıya kredi tahsis edildiği ,davacının 11.5.2015 tarihli dilekçesi ile kredi borcunun kapatılmasını talep ettiği, davacıdan %10 oranında erken ödeme komisyonu tahsil edildiği,özel ve devlet bankalarınca uygulanan erken ödeme komisyon oranı ortalamasının %3,5 olduğu, genel kredi sözleşmesinde müzakere edilmemesine rağmen davacıdan %10 oranında erken ödeme komisyonu tahsil edildiği gerekçesiyle davacıdan fazla tahsil edilen 108.805,42-TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili; tacir olan bankanın sözleşme gereği, erken ödeme komisyonu talep etme hakkı olduğunu,tahsil edilen erken kapama komisyonunun sözleşme ve yasaya uygun olduğunun bilirkişi raporunda açıkça tespit edildiğini, diğer bankaların oranları dikkate alınarak bir durum tespiti yapılması gerektiği kabul edilse bile, bu bankaların müvekkili banka ile aynı statüdeki yani muadili olan özel bankalar olması gerektiğini, oysa bilirkişi raporunda devlet bankaları dikkate alınarak onların bildirdiği %2'lik orana göre hesap yapıldığını, özel bankalar ile kamu bankaların tahsil ettiği komisyon oranlarının birbirinden farklı olduğunu, erken kapama maliyet tutarının hesabının,kredinin kullandırım tarihi, vadesi, kredi tutarı, erken kapama tarihinden kredinin vade bitimine kadar kalan bakiye süresinin, piyasa koşulları ve benzeri bir çok etkene göre yapılması gerektiğini, her kredinin kapatıldığı tarihteki piyasa koşullarına göre yaratacağı maliyet farklı olduğundan erken kapama halinde her kredi için ayrı olarak erken kapama oranının belirlenmesi gerektiğini, davacı tarafın kendi rızası ve iradesi ile yazıyı hazırlayıp imzaladığını ve müvekkili bankaya verdiğini belirterek kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE : Dava;davacı tarafından kullanılan ticari kredinin belirlenen süreden önce erken kapatılması nedeniyle, davalı banka tarafından davacıdan alınan bakiye borcun % 10 oranındaki 161.193,21-TL erken kapama komisyonunun iadesi istemine ilişkindir. Davacı, sözleşmede erken kapama ücreti alınacağı düzenlenmiş ise de davalı bankanın kendisine tanınmış olan tek taraflı belirlediği % 10 oran taktir hakkını hakkaniyete uygun olarak bankaların emsal uygulamaları, bankacılık teamüllerine ve iyi niyet ilkesine göre kullanmadığı ileri sürmüştür.Davalı, sözleşme ve mevzuat gereği belirtilen kapama cezasını davacıdan talep etme hakları olduğunu,teklif edilen oranın davacı tarafından kabul edilerek davacı tarafından erken kapama komisyonunun ödendiğini, borç ifa edildikten sonra dürüstlük kuralı çerçevesinde davacının basiretli tacir gibi davranmadığı savunmasındadır. Ticari kredi sözleşmesinin 2.8.1. maddesi"Müşteri'nin bakiye borcunu kısmen veya tamamen vadesinden önce ödemesi bankanın kabulüne bağlıdır. Müşteri, Banka'nın muvafakatine dayanmayan erken ödeme nedeniyle faiz ve indirim dahil herhangi bir talepte bulunamaz. Erken ödemede bulunmak isteyen Müşteri, erken ödeme yapmak istediği tarihten 5 iş günü önce Banka'ya yazılı olarak başvurur. Banka, erken ödeme isteğini kabul ederse, bunun şartlarını bildirir ve bundan kaynaklanacak tüm masraflar ile maruz kalacağı kâr mahrumiyeti, zarar ve maliyetleri, erken ödeme nedeniyle doğabilecek vergi, KKDF gibi mali yükümlülükleri Müşteri'den talep edebilir. Müşteri, belirlenen ödeme planı dışında yapacağı ödemeler için, erken ödemeden kaynaklanacak tüm masraflar ile Banka'nın maruz kalacağı kâr mahrumiyeti, zarar ve maliyetlerine karşılık gelmek üzere talep edeceği erken ödeme komisyonunu ve bu komisyon üzerinden hesap edilecek vergi,vs yükümlülükleri ödemeyi kabul eder. ...) "hükmünü haizdir.Ancak sözleşmede ne oranda erken kapama ücretinin alınacağı konusunda bir hüküm bulunmamaktadır Davacı eken ödeme yapmak istediğini 11.05.2015 tarihinde Banka'ya yazılı olarak bildirmiştir. Banka, erken ödeme isteğini kabul etmiş, bunun şartlarını aynı gün içerisinde davacıya e- mail ile bildirmiş ve 1.611.932,02-TL erken kapama bakiyesi+ % 10 oranında 161.193,21-TL kapama cezası + 8.059,68-TL bsmv bakiye borcu davacıdan talep etmiştir.Davacı, aynı gün 11.05.2015 tarihinde davalı Bankaya hitaben '' ...Şti. adına ... yatırım kredilerinin %10 erken kapama cezasıyla beraber erken kapatılmasını ve ipotek fek işlemleri için gereğinin yapılmasını rica ederiz.'' şeklinde erken kapama cezasını kabul ettiğini bildirmiş, davalı bankanın bildirdiği erken kapama şartlarını kabul etmiştir. 2015 yılında davalı banka tarafından TCMB' na bildirilen erken kapama faiz oranının bakiye borcun % 10' u olduğu tespit edildiğinden yine davalı bankanın sözleşmede kararlaştırıldığı üzere, davacının erken kapama için yapmış olduğu müracaat üzerine davalı bankanın kalan bakiye bedel üzerinden oranı da belirtilmek sureti (TCMB' na bildirilen oranda) ile erken kapama komisyonu hesaplamış olmasına ve davacının dosya içinde mevcut ödeme belgelerinden görüleceği üzere bu oran üzerinden erken kapama komisyonunu kabul ederek ödemeyi yapıp bankaya olan borcunu kapattığı, borç ifa edilerek sona erdikten sonra davacının oran bildirerek kesinti yapılması istediği gözetilmeyerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiştir.Davacı şirketin basiretli tacir olması gerekliliği dikkate alındığında, banka tarafından teklif edilen oranı kabul ederek borcu kapattığı sabittir.Hakların kullanılması/ borcun ifasından sonra erken kapama tutarının fazla tahsil edildiğinin ileri sürülmesini hukuk düzeni korumaz. Davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiştir.Ancak yapılan hata/eksiklik nedeniyle yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığından davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararının kaldırılmasına yeniden hüküm verilerek davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 12/12/2018 Tarih 2015/1108 Esas 2018/1299 Karar sayılı kararın HMK 353(1)b-2 gereği KALDIRILMASINA"Davanın REDDİNE" İlk Derece yargılamasına ilişkin olarak; "Alınması gereken 59,30-TL karar harcının yatırılan 2.202,22-TL peşin harçtan mahsubu ile 2.142,92‬-TL fazla harcın talep halinde karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, Davalı vekili için takdir olunan 16.200,63-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,"Davalı tarafça yatırılan 1.828,13-TL peşin istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde iadesine,Davalı tarafça yapılan 28-TL istinaf yargı giderinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK 'nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 02/12/2021