Mahkemesi : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
No : 2020/900-2020/1263
İlk Derece
Mahkemesi : Bursa 1. İş Mahkemesi


Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili; davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01.02.1992 olduğunun tespitini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı Kurum vekili, öncelikle dava şartı yokluğundan, nihai olarak davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“Davanın kabulü ile;
Davacının ilk işe giriş tarihinin 01.02.1992 olduğunun tespitine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Bursa 1. İş Mahkemesi"nin 13/03/2020 tarihli, 2019/89 Esas - 2020/97 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Yasanın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, mahkemece yapılan araştırmalardan bir sonuç elde edilememesi üzerine soyut gerekçelerle davanın kabulüne karar verildiği, davacının hangi işverende çalıştığının net olarak tespit edilemediği, imza incelemesi yapılmadığı gerekçeleriyle temyiz yoluna başvurmuş ve kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, aynı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır.
Davaya konu somut olayda; davacının sigortalılık başlangıç tarihinin, kuruma verilen işe giriş bildirgesine istinaden 01.02.1992 tarihi olduğunun tespiti talep edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince ilk derece mahkemesince verilen kararlar kaldırılmış ve bir takım araştırmalar yapılmışsa da herhangi bir sonuç elde edilememiş “dava dışı işyeri hakkında başta Emniyet, İş kurumu gibi makamlarca etraflıca araştırma yaptırılmış, araştırma sonuçları adı geçen işyeri hakkında aradan geçen uzun zaman nedeniyle komşu işyeri verilerine ulaşılamadığı, o dönem çalışan kişilerin isim bilgilerinin elde edilemediği, işyerinin çalışmalarını/çalışanlarını bilebilecek konumda kimsenin bulunmadığı yöndedir. Yapılan araştırma sonuçları her ne kadar istinaf gerekçelerini karşılamamakta ise de, tespiti istenen dönem 1992-1993 dönemleri olup, fiili olarak adı geçen işyerinin bulunduğu adresin şehir dışı-köy mahalli oluşu, bu haliyle işyerinin, normal şehir içi bir işyeri imiş gibi değerlendirilerek, komşu işyeri veyahut işyeri çalışanlarını bilen kişilerin varlığının tespitinin mümkün olmaması kaldı ki resmi makamlarda dahi araştırılan yıl itibarile yazılı kayıtların mevcut olmadığı düşünüldüğünde kolluk araştırması sonucu veri elde edilememesinin dava konusu tespiti istenen çalışmanın gerçekleşmediğinin dayanağı olamayacağı” gerekçesiyle toplanan deliller kapsamında davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kararında açıkça yazılı olmasına rağmen bordro tanıklarının tespiti yoluna gidilmeyerek kolluktan ve İşkur’dan komşu işyeri veya çalışanları tespit edilmeye çalışılmış, herhangi olumlu bir sonuç elde edilememiştir.
Davacı hakkında işe giriş bildirgesi veren işveren... sicil numaralı ... olup işyeri 15.01.1991 – 31.05.1996 tarihleri arasında kanun kapsamındadır. Mahkemece kurumdan her ne kadar işyerine ait bordrolar istenmişse de davacının tespitini talep ettiği dönem 1992/1. dönem olup kurumca bu dönemden sonraki dönemlere ait bordrolar gönderilmiştir. Sonraki dönem bordrolarında ise çok fazla çalışan vardır. Dinlenen tanıkların ise 01.02.1992 tarihinde çalışması bulunmamaktadır. Dosya içerisinde bulunan 1992/1. döneme ait bordro ise davacının daha sonra çalışmış olduğu ...sicil numaralı ... Giyim San. Tic. A.Ş.’ye ait olup dava ile ilgisi yoktur.
Her ne kadar kolluk araştırması sonucu komşu işyeri ve tanık belirlenememişse de Bölge Adliye Mahkemesinin 16.01.2019 tarihli kararında da belirtildiği üzere, Mahkemece resen araştırma ilkesi çerçevesinde; davaya konu 01.02.1992 tarihini içine alacak şekilde 1992/1. dönem bordrosu getirtilerek, bu bordroda yer alan ve 01.02.1992 tarihinde çalışması olan, davacının çalışmasını da bilebilecek durumda olan bordro tanıkları davacıya sorulmak suretiyle belirlenmeli, kanaat oluşturmaya yetecek kadar tanığın beyanları tespit edildikten sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 01.07.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.