Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/2567 Esas 2021/687 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/2567
Karar No : 2021/687


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vakfı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 23/10/2019 tarih ve E:2018/4421, K:2019/7962 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, … Cumhuriyet Başsavcı Vekili olarak görev yapmakta iken kendisine tahsis edilen Adalet Teşkilatı Güçlendirme Vakfına ait konutta naklen atama sebebiyle oturma süresinin bitim tarihi olan 16/04/2015 tarihinden konutu tahliye ettiği tarihe kadar kira bedelinin 10 katı olarak hesaplanması ve tahsil edilmesine ilişkin Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfının … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Konut Yönetmeliği'nin 15. maddesinin (b) bendinde yer alan "...Bu halde; ilk üç ay için kira bedeli Yönetmeliğin 16. maddesi uyarınca belirlenen kira bedelinin iki katı, daha sonraki aylar için ise dört katı olarak tahsil edilir. Süresi dolduğu halde veya Vakıf Yönetim Kurulu tarafından mazereti kabul edilmediği halde konutu boşaltmayanlardan aylık kira bedeli, Yönetmeliğin 16. maddesi uyarınca belirlenen kira bedelinin 10 katı olarak tahsil edilir." cümlesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 23/10/2019 tarih ve E:2018/4421, K:2019/7962 sayılı kararıyla;
Danıştay Onbirinci Dairesinin 24/05/2018 tarih ve E:2016/5537, K:2018/2580 sayılı kararı ile, dava konusu düzenleme ile benzer mahiyetteki 27/03/2012 tarih ve 28246 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Konutları Yönetmeliği'nin 34. maddesinin üçüncü fıkrasının, "2946 sayılı Kanun'un 8. maddesinde; konutta oturma süresi sona erenlere karşı idarelere sadece konutu boşalttırma yetkisi tanındığı, konutun boşaltılmaması durumunda, idareye işgaliye bedeli tahsil yetkisi verilmediği ve hukuka aykırı olduğu" gerekçesiyle iptaline karar verildiği ve bu kararın, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 07/10/2019 tarih ve E:2018/4626, K:2019/4119 sayılı kararı ile onandığı,
Benzer nitelikte açılan bir başka davada, Danıştay Onikinci Dairesinin 24/04/2019 tarih ve E:2018/3179, K:2019/3021 sayılı kararı ile Kamu Konutları Yönetmeliği'nin değişik 34. maddesinin üçüncü fıkrasının iptaline karar verildiği,
Kamu konutlarına dair yasal düzenlemeler ile Kamu Konutları Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin iptali istemiyle açılan davalarda verilen iptal kararları bir bütün halinde değerlendirildiğinde, Kamu Konutları Yönetmeliği'nin 34. maddesinin üçüncü fıkrası ile benzer nitelikteki, Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Konut Yönetmeliği'nin 15. maddesinin (b) bendinde yer alan "...Bu halde; ilk üç ay için kira bedeli Yönetmeliğin 16. maddesi uyarınca belirlenen kira bedelinin iki katı, daha sonraki aylar için ise dört katı olarak tahsil edilir. Süresi dolduğu halde veya Vakıf Yönetim Kurulu tarafından mazereti kabul edilmediği halde konutu boşaltmayanlardan aylık kira bedeli, Yönetmeliğin 16. maddesi uyarınca belirlenen kira bedelinin 10 katı olarak tahsil edilir." şeklindeki dava konusu düzenleme ile bu düzenlemeye dayanılarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle,
Dava konusu Yönetmeliğin 15. maddesinin (b) bendinde yer alan "...Bu halde; ilk üç ay için kira bedeli Yönetmeliğin 16. maddesi uyarınca belirlenen kira bedelinin iki katı, daha sonraki aylar için ise dört katı olarak tahsil edilir. Süresi dolduğu halde veya Vakıf Yönetim Kurulu tarafından mazereti kabul edilmediği halde konutu boşaltmayanlardan aylık kira bedeli, Yönetmeliğin 16. maddesi uyarınca belirlenen kira bedelinin 10 katı olarak tahsil edilir." cümlesi ile bu hükme dayanılarak tesis edilen … tarih ve … sayılı Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı işleminin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Vakfın, özel hukuk tüzel kişisi olduğu ve hukuki nitelendirilmesinde Anayasa'ya aykırı hareket edildiği, dava konusu düzenlemenin Vakfın mülkiyet hakkından kaynaklandığı, tarafların kiracı ve kiraya veren ilişkisi içerisinde doğabilecek hak ve yükümlülükleri kabul etmesine rağmen Danıştay Onikinci Dairesinin tarafların iradesi üstünde bir karar vererek Vakfın mülkiyet hakkını ihlal ettiği, kira sözleşmeleri ile gelir gider dengesinin sağlanmaya çalışıldığı, Vakfın konutu zamanında boşaltmayanlar için sadece tahliye davası açabildiği, zorla boşalttırma yetkisinin bulunmadığı, caydırıcı nitelik taşıyan 10 kat kira bedeline ilişkin düzenleme ile, konuta giriş ve çıkışlarda aksaklıkların önüne geçilmesinin istendiği ve sıra bekleyen başvuru sahiplerinin haklarının göz önünde bulundurulduğu, dava konusu düzenlemenin ölçülü ve hukuka uygun olduğu belirtilerek Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Üye …'in, 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 24. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde yer verilen, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak, Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere karşı açılacak iptal ve tam yargı davalarından doğan idari davaları karara bağlayacağına yönelik kural karşısında, kamu kurumu niteliği bulunmayan, özel hukuk tüzel kişisi olan davalı Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfının işlemine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu, bu nedenle, davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiği yolundaki oylarına karşılık, uyuşmazlığın Danıştayın görevinde olduğuna oyçokluğu ile karar verilerek uyuşmazlığın esasına geçildi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 23/10/2019 tarih ve E:2018/4421, K:2019/7962 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 01/04/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.