21. Hukuk Dairesi 2011/5498 E. , 2013/1468 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalı Kuruma borçlu olmadığının tespitiyle, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava 506 sayılı Yasa kapsamındaki yurt içi çalışmaları ile 3201 sayılı yasaya göre borçlandığı yurt dışı çalışmalarının birlikte değerlendirilmesi sonucu 01.09.1993 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanan davacının... hizmet cetveline göre 28.02.2007 tarihine kadar prim ödemelerine devam etmesi nedeniyle yaşlılık aylığının 2008/8 dönemi itibariyle kesilerek 01.03.1999-24.08.2008 tarihleri arasında yersiz ödemelerin iadesi istemine yönelik Kurum işleminin iptali ile Türkiye’deki emekli aylığın iptaline yönelik kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden Türkiye’de..."ya tabi 1969 ve 1971 yıllarına ait toplam 241 gün hizmeti ve yurt dışında 19.11.1971-01.03.1983 ile 17.10.1983-15.06.1993 yılları arası 7540 günü 3201 sayılı kanuna göre borçlanması ve 24.11.1966-24.11.1968 arası 720 gün askerlik borçlanma bedelleri ödemesi sonucu 01/09/1993 "de yaşlılık aylığı bağlandığı; ancak... sigorta merciinin 09.02.2007 tarihli sigortalılık sürelerini gösterir evrakıyla davacının 17/10/1983- 28/02/2007 tarihleri arasında zorunlu prim ödemeleri, isteğe bağlı sigorta primleri, işsizlik yardımı almaları olduğu ve 01.04.2007’den itibaren...’dan emeklilik aylığı bağlandığı görülmekle Kurumca Türkiye’de yaşlılık aylığı bağlanması için kesin dönüş şartı sağlanmamış olduğu gerekçesiyle 01.09.1993 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanan davacının yaşlılık aylığının 2008/8 dönemi itibariyle kesilerek 01.03.1999-24.08.2008 tarih aralığına ilşkin 47.081,27TL borç çıkarıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, davacıya Türkiye’de 01.09.1993 tarihinden itibaren bağlanan yaşlılık aylığının Almanya’da 28.02.2007 tarihine kadar devam eden prim ödemelerinin devam etmesi nedeniyle 3201 sayılı Yasa"nın 6. maddesinden yararlanarak bağlanan yaşlılık aylığının 5510 sayılı Yasa"nın 96. maddesine göre yersiz ödeme nedeniyle geri alınıp alınamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan ve uyuşmazlık döneminde yürürlükte bulunan 3201 sayılı Yasa"nın 5754 sayılı Yasa"nın 79. maddesi ile değişik 6/B maddesine göre; ”bu Yasa hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar ile Türkiye"de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir.”HGK"nun 15/06/2012 gün ve 2012/21-196 Esas, 2012/396 Karar sayılı Kararı da aynı yöndedir.
5997 sayılı Yasanın 15. maddesi ile 3201 sayılı Yasanın 6/B maddesi değiştirilerek “ Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilir. Türkiye"de sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar hakkında 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışılmasına ilişkin hükümleri uygulanır." hükmü getirilmiş, madde hükmü 19.06.2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
5510 sayılı Yasa"nın 96/1.maddesine göre " Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren üç ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, üç aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan,
itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır."
Somut olayda, davacıya ait... sigorta merciinin 09.02.2007 tarihli sigortalılık sürelerini gösterir evrakıyla davacının 17/10/1983- 28/02/2007 tarihleri arasında zorunlu prim ödemeleri, isteğe bağlı sigorta primleri, işsizlik yardımı almaları olduğu ve 01.04.2007’den itibaren....’dan emeklilik aylığı bağlandığı anlaşılmakla Türkiye’ye dönüşü 01.04.2007 kabul edilmesi halinde 01.04.2007 tarihi öncesinde 5754 sayılı Yasa"nın 79. maddesi ile değişik 3201 sayılı Yasa"nın 6/B maddesine göre davacıya yaşlılık aylığı bağlanması mümkün değildir.
Bu nedenle Kurumun 01/04/2007 tarihinden önce ödenen yaşlılık aylığı ve faizinden oluşan tutarın 5510 sayılı Yasa"nın 96. maddesine göre geri istemesi yerinde iken,01.04.2007 tarihinden sonra davacıya ödenen aylıkların ise geri istenemeyeceği gözetilerek karar verilmesi gerekirken mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin tümden davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacınınbu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 29/01/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.