MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 25.11.2010 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.03.2013 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili ile duruşmasız olarak davalı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 17.12.2013 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Av. ... geldi, başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen tarafın sözlü açıklaması dinlendi duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar, davalının paydaş oldukları 8 parsel sayılı taşınmazdaki dava dışı paydaşı ...’in payını 18.08.2010 tarihinde satış yoluyla edindiğini 19.08.2010 günlü noter bildirimi ile öğrendiklerini, taşınmazın bedelinin gerçekte 150.000 TL olmasına rağmen önalım hakkını engellemek için 492.500 TL üzerinden alım satım yapıldığını, 150.000 TL veya mahkemece tespit edilecek bedel üzerinden önalım hakkını kullanmak istediklerini ileri sürerek davalı adına kayıtlı payın adlarına tescilini istemişlerdir.
Davalı, satış bedelinin muvazaalı olmadığını, satış bedeli ile tapu harç ve giderleri ödendiğinde davayı kabul edeceğini aksi halde davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili ve davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve pay satışı yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir. Davacı bedelde muvazaa iddiasını kanıtladığı takdirde de bu bedel davacının kanıtladığı bedeldir.
Davacı tarafından bedelde muvazaa iddiası ile açılan davada dava kabul edilmekle birlikte, davacı bedelde muvazaa iddiasını kanıtlayamamış ise iddia ettiği bedel ile tapudaki bedel arasındaki fark üzerinden davalı lehine, iddia ettiği bedel üzerinden ise davacı lehine vekalet ücretine hükmedilir.
Önalım bedeli aynı zamanda dava değeri olduğundan yargı harcında dikkate alınması, dava açıldığı sırada bu harcın yatırılması gerekir. Harcın eksik ödenmesi halinde 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30. Maddesi uyarınca işlem yapılmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, davacı dava değerini 150.000 TL olarak belirterek önalım nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuştur. Dava konusu pay için toplam 500.761,25 TL önalım bedeli depo ettirilmiştir. Davacı yargılama sırasında bu bedel üzerinden harcı tamamlamamıştır. Bu nedenle, Harçlar Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca davacıya eksik harcı ikmal etmek için süre verilerek sonucuna göre bir karar verilmesi yerine işin esası hakkında bir karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de, önalım hakkı ancak dava yoluyla kullanılabileceğinden yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücreti yönünden 6100 sayılı HMK’nın 316, 326, 312 ve Harçlar Kanununun 22 ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 6. maddeleri dikkate alınmadan hüküm kurulması yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 990 TL Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine, peşin yatırılan harcın istek halinde davacı tarafa iadesine, 17.12.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.