6. Hukuk Dairesi 2021/3710 E. , 2021/1342 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
-KARAR-
Asıl ve birleşen davada davacı vekili, müvekkili ile davalı ... İnşaat Yapı Düzenleme ve Paz. Tic. A.Ş. arasında yapılan 15.06.2009 tarihli sözleşme uyarınca, müvekkilinin davalı şirkete temizlik hizmeti verdiğini, davalının hizmet bedelinin %50"sine karşılık barter çekleri verdiğini, ancak çeklerin vadesinde ödenmediğini, barter çeklerini düzenleyerek piyasaya sunan diğer davalı şirketin de garantör olarak sorumlu olduğunu, davalılar hakkında başlattıkları icra takiplerinin davalıların haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek, itirazın iptal ile icra-inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davada davalı ... Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. vekili, davacının kabulü doğrultusunda hizmet bedelinin %50"sinin barter çekleri ile ödendiğini ve karşılığında ödeme makbuzlarının alındığını, müvekkilinin edimini yerine getirdiğini, davacıya herhangi bir borcunun olmadığını, davacının bu çekleri diğer davalı şirkete götürdüğünde oradan istediği malları alabileceğini, söz konusu çeklerin hiçbir yere ibraz edilmediğini, müvekkilinin barter çeklerinin karşılığını da diğer davalıya daire vererek ödediğini savunarak, asıl ve birleşen davanın reddini istemiştir.
Asıl ve birleşen davada davalı ...Ş. vekili, davacı ile diğer davalının müvekkilinin üyeleri olduklarını, barter sisteminin üyesi olan firmaların ellerideki barter çeklerini başka bir barter üyesi olan firmaya verebileceği gibi, barter kurumuna giderek oradan başka bir mal veya hizmet alabileceğini, davacının da elindeki çekler ile barter sisteminde mal ve hizmet alması gerekirken, müvekkili şirketten ya da sistemdeki diğer, firmalardan hiçbir talepte bulunmadığını, davacının bu çeklerin karşılığı olan malları halen barter sisteminden mal ve hizmet olarak alabileceğini, bu çeklere dayalı olarak takip başlatılmasının haksız olduğunu savunarak, asıl ve birleşen davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine karar dairemizce onanmıştır.
Bu kez davalılar vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının asıl ve birleşen davalarda barter çeklerini nakit olarak tahsil edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Barter sistemi, mal mübadelesi (trampa) sisteminin güncel ekonomik hayata adapte edilmiş hali olup sistemin esası üye firmalar arasındaki mal ve hizmet alışverişlerinde değişim aracı olarak paranın kullanılmamasına dayanmaktadır. Barter sistemine üye olan
herhangi bir firmaya mal veya hizmet satan üye, sattığı mal veya hizmetin bedeli kadar barter sisteminden alacaklı hale gelir. Barter çekinin tahsili, barter sistemi içerisinde satışa sunulan mal veya hizmetlerden alınarak yapılır. Çekin nakit ödenmesi söz konusu değildir. Aksi halde barter sisteminden bahsedilemez. Davacı basiretli bir tacir olarak sisteme üye olmasa dahi davalı ile yaptığı sözleşmede ödemenin yarısının barter çeki ile yapılacağını kabul etmiştir. Bundan sonra davacının ifayı nakit olarak değil, barter havuzunda bulunan mal ve hizmetlerden sağlaması gerekir. Bu durumda davacı sisteme üye ise alacağını sistemden talep edebilir, üye değilse sisteme üye olup Barter çekinin tahsilini sistemden talep edebilir. Eş deyişle davacı, basiretli tacir olarak barter çekini üye sıfatı ile kabul ederek teslim almak suretiyle barter üyesi olmayı kabul etmiştir. Dosyada davacının barter havuzundan çeki tahsil etme teşebbüsünde bulunduğuna ve bu talebin reddedildiğine ilişkin herhangi bir belge ve bilgi de olmadığına göre asıl ve birleşen davaların reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü doğru olmamıştır. Bu husus göz ardı edilerek mahkeme kararının bozulması gerekirken, sehven onanmasına karar verilmesi doğru görülmediğinden davalılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 15.12.2020 tarihli ve 2018/876 E. 2020/4291 K. sayılı onama ilamının kaldırılarak kararın davalılar yararına bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 15.12.2020 tarihli ve 2018/876 E. 2020/4291 K. sayılı onama ilamının kaldırılarak mahkeme kararının davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harç ile karar düzeltme harcının istek halinde davalılara iadesine, 10.11.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.