Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2021/2935 Esas 2022/92 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : BERGAMA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalının istinaf başvurusunun kabulüne yönelik olarak verilen karar, davacı vekili tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmekle; duruşma günü olarak belirlenen 18/01/2022 tarihinde davacı vekili Av. ..., geldi. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekilin sözlü açıklaması dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00'e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı kurumun sorumluluğunda bulunan ormanlık alanda rüzgar doğal kaynağını elektrik enerjisine dönüştürme tesisi kurulması için izin aldığını, izin nedeniyle yasa ve mevzuat gereği ödeme yaptığı halde ilave ağaçlandırma bedelinin tarafından tahsil edildiğini ileri sürerek, fazla tahsil edilen ilave ağaçlandırma bedeli 541.949,06-TL'nin 23.12.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı, davacı şirkete ön izin ve kesin izinin bakanlık makamınca verildiğini, ağaçlandırma bedelinin de izinler uyarınca tahsil edildiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince; 6831 sayılı yasada, bu yasanın ek 5. maddesine dayalı olarak çıkarılan yürürlükte ve yürürlükte olmayan Orman Kanunu 17. ve 18. maddeleri uygulama yönetmelikleri hükümlerinde ilave ağaçlandırma bedeli alınacağına dair herhangi bir hüküm bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince; ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin ödemede bulunan davacının herhangi bir şekilde yapılan ödemeyi geri isteyemeyeceği gerekçesiyle davalının istinaf talebinin kabulüne, Bergama 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.11.2020 günlü 2018/530 esas 2020/558 karar sayılı kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, ilave ağaçlandırma bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemesince, davalı tarafça davacıya gönderilen 23/12/2015 tarihli yazı ile bedellerin ve taahhüt senedinin güncellendiği belirtilerek ağaçlandırma bedelinin yatırılmasının istendiği, davacının 23/12/2015 tarihli banka dekontuyla 541.949,06-TL ödemede bulunduğu, davacının istenen bedeli ödemeden önce ihtirazi kayıtla ödeme yapacağını bildirmediği gibi ödeme esnasında da herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmediği, bu durumda ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin ödemede bulunan davacının herhangi bir şekilde yapılan ödemeyi geri isteyemeyeceği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiş ise de, tarafların sıfatı dikkate alınarak esas hakkında inceleme yapılmadan karar verilmesi doğru görülmemiştir. Davacı taraf tacir, davalı ise kurumdur. Bu sebeple talep edilen parayı davacı ödediği anda itirazi kayıt koymasına gerek yoktur. Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin ve Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin istikrar kazanan yerleşmiş içtihatları da bu yöndedir. Bölge Adliye Mahkemesince esas hakkında herhangi bir inceleme yapılmadan ödeme yapıldığı esnada itirazı kayıt ileri sürülmemesi şeklindeki hatalı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 371. maddesi uyarınca davacı yararına BOZULMASINA, 3.815 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dosyanın kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 18/01/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.