12. Ceza Dairesi 2021/178 E. , 2021/6453 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Ceza Mahkemesi
Suç : 2863 sayılı Kanuna aykırılık
Hüküm : Sanık ... hakkında izinsiz kazı yapmak suçundan;
beraat
Sanık ... hakkında;
1- İzinsiz kazı yapmak suçundan; 2863 sayılı Kanunun 74/1-1.
cümle, TCK’nın 62, 51/1-3. maddeleri gereğince mahkumiyet
2- Haber verme sorumluluğuna aykırı hareket etme suçundan;
2863 sayılı Kanunun 67/1, TCK’nın 62, 51/1-3, 54. maddeleri
gereğince mahkumiyet
2863 sayılı Kanuna aykırılık suçundan sanık ...’ın beraatine, sanık ...’ın mahkumiyetine ilişkin hükümler, katılan vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Sanık ..."ın 16/08/2013 tarihinde Mersin İl Emniyet Müdürlüğü KOM Şube Müdürlüğü"ne başvurarak 12 adet sikke teslim ettiği ve müşteki sıfatıyla alınan kolluk beyanında, sikkeleri kendisine sanık ...’ın verdiğini, sanık ...’in tarihi eser kaçakçılığı yaptığını beyan ettiği, kolluk kuvvetleri tarafından başlatılan soruşturma kapsamında usulüne uygun alınan arama kararına istinaden sanık ...’in evinde yapılan aramada 1 adet dedektör ile 352 adet eser ele geçirildiği, sanık ...’in aşamalardaki savunmalarında, sanık ... ile aralarında hayvan ticareti nedeniyle anlaşmazlık olduğunu, parasını alamadığını, sanık ..."ın, kendisine, “sana başka şekilde yardımcı olayım, bir dedektör alalım, sizin oralarda tarihi eserler vardır, dedektör ile tarihi eserleri arar bulursun, bana gönderirsin, ben de satarım” dediğini, bunun üzerine Mezitli ilçesinden bir dedektör satın aldığını, Sarıkavak Köyü, Çortak mevkiinde dedektör ile arama yapmaya başladığını, yaptığı kazılar neticesinde tarihi eserleri bulduğunu, yaklaşık 20 adet sikkeyi sanık ...’ın köye gelerek kendisinden aldığını, “sen aramaya devam et, ben bunlara baktırıp sana haber vereceğim” dediğini beyan ettiği, sanık ...’ın kolluk beyanında, sanık ...’in 07/08/2013 günü kendisini evine davet ederek 13-14 adet sikke verdiğini, “bunları satarsan daha devamı var” dediğini, kendisinin de kabul ederek sikkeleri aldığını, 16/08/2013 tarihinde kolluk kuvvetlerine eserleri teslim ettiğini beyan ettiği, duruşmada alınan savunmasında da, ismini hatırlamadığı bir arkadaşı ile sanık ...’in yanına gittiklerini, sohbet sırasında sanık ...’in “birkaç sikke vereyim, bunlar nasıl bir şey, anlayan birine göster” dediğini, kendisinin de sikkeleri alarak kolluk kuvvetlerine teslim ettiğini ifade ettiği, mahkemece icra edilen keşif sonrası dosyaya sunulan bilirkişi raporu ile kazı mahallinde 30 - 40 cm derinliğinde 3 adet kazı çukuru bulunduğunun, bölgenin tescili yapılmış herhangi bir sit alanında kalmamakla birlikte, kazı alanının çevresinde antik döneme ait birçok yapı kalıntısı bulunduğunun tespit edildiği anlaşılmakla,
Mut Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 25/04/2014 tarih ve 2014/305 Esas sayılı iddianame ile sanıklar hakkında izinsiz kazı yapmak suçundan 2863 sayılı Kanunun 74/1-1. cümlesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle dava açılmış ise de, iddianame içeriğinde, sanık ...’ın, sanık ... tarafından kendisine verilen ve kolluk kuvvetlerine teslim ettiği sikkelere ilişkin olarak, kültür varlıklarının “verilmesi” ve “kabul edilmesi” olgularının gerçekleştiği olay nedeniyle, anılan Kanunun 67/2. maddesinde düzenlenen “kültür varlığı ticaretine aykırı hareket etme” suçundan sanıklar hakkında zamanaşımı süresince hüküm tesis edilmesi mümkün görülmüştür.
I-Katılan vekilinin, sanık ...’ın izinsiz kazı yapmak suçundan beraatine ilişkin hükme yönelik temyiz isteminin incelenmesinde;
Yapılan yargılama sonunda, sanığın üzerine atılı suçu işlediğine dair her türlü şüpheden uzak, kesin, takdiri ve inandırıcı delil elde edilemediği, yüklenen suçun sanık tarafından işlendiğinin sabit olmadığı gerekçeleri gösterilerek mahkemece kabul ve takdir kılınmış olduğundan, katılan vekilinin, sanığın mahkumiyetine karar verilmesi gerektiğine ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün isteme uygun olarak ONANMASINA;
II- Katılan vekilinin, sanık ...’ın izinsiz kazı yapmak suçundan mahkumiyetine ilişkin hükme yönelik temyiz isteminin incelenmesine gelince;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılan vekilinin ertelemeye ilişkin temyiz itirazlarının reddine, ancak;
1-Sanık hakında izinsiz kazı yapmak suçundan temel ceza tayin edilmesi sırasında uygulama maddesinin gösterilmemesi suretiyle CMK"nın 232/6. maddesine aykırı davranılması,
2-İzinsiz kazı yapmak suçundan hükmolunan ve ertelenen 1 yıl 8 ay hapis cezasının TCK"nın 49/2. madde ve fıkrası gereğince uzun süreli olması nedeniyle bu suçla ilgili olarak TCK"nın 53/1. madde ve fıkrasında yazılı hak yoksunluklarına aynı Kanunun 53/3. madde ve fıkrası da nazara alınarak hükmedilmesi gerekirken, “Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş sanık hakkında TCK’nın 53/4. maddesi gereğince TCK’nın 53/1. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına,” biçiminde karar verilmesi,
Kanuna aykırı olup, katılan vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün bu nedenlerle 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi gereğince halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK"un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak yeniden yargılamayı gerektirmeyen bu konularda, aynı Kanunun 322. maddesi gereğince karar verilmesi mümkün bulunduğundan, hükmün (II-1) bendinde yer alan “2 yıl hapis cezası” ibaresinden önce gelmek üzere hükme, “2863 sayılı Kanunun 74/1-1. cümlesi uyarınca” ibarelerinin yazılması ve hükmün (II-7) numaralı bendinin hükümden çıkarılarak yerine, “Sanığın kasten işlemiş olduğu izinsiz kazı yapmak suçundan dolayı hapis cezasına mahkumiyetinin kanuni sonucu olarak TCK"nın 53. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a), (c), (d), (e) bentlerindeki hakları kullanmaktan aynı Kanunun 53/2. madde ve fıkrası gereğince hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar yoksun bırakılmasına ve TCK"nın 53. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c) bendinde yer alan velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından hak yoksunluğunun kendi alt soyu bakımından uygulanmamasına, TCK"nın 53. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendindeki hak yoksunlukları açısından ise Anayasa Mahkemesinin 24/11/2015 günlü Resmi Gazete"de yayımlanan 08/10/2015 tarihli, 2014/140 esas, 2015/85 karar sayılı iptal kararının gözetilmesine,” ibarelerinin eklenmesi suretiyle sair yönleri usul ve kanuna uygun bulunan hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
II-Katılan vekilinin, sanık ...’ın haber verme sorumluluğuna aykırı hareket etme suçundan mahkumiyetine ilişkin hükme yönelik temyiz isteminin incelenmesinde ise;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılan vekilinin ertelemeye ilişkin temyiz itirazlarının reddine, ancak;
1-Dava konusu eserler üzerinde, üniversitelerin arkeoloji ve sanat tarihi kürsülerine mensup öğretim üyelerinden oluşan bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılarak, mevcut durumları itibariyle bilim, kültür, din veya güzel sanatlarla ilgisi, tasnif ve tescile tabi, bildirim zorunluluğu olan, yani 2863 sayılı Kanun kapsamında korunması gerekli taşınır kültür varlıkları olup olmadıkları tespit edilerek, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun takdir ve tayin edilmesi gerektiği gözetilmeksizin, dosyanın tarafı konumundaki Müze Müdürlüğünde görevli uzman tarafından hazırlanan rapor hükme esas alınmak suretiyle hüküm tesis edilmesi,
2-Haber verme sorumluluğuna aykırı hareket etme suçundan 5 ay hapis cezasına hükmolunan sanık hakkında, “hapis cezası kısa süreli olmadığından” şeklindeki gerekçe ile TCK’nın 50. maddesinin uygulanmasına yer olmadığına karar verilmesi,
3- Dava konusu eserlerin akıbeti konusunda karar verilmemesi,
Kanuna aykırı olup, katılan vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden, 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK"un 321. maddesi gereğince hükmün isteme uygun olarak BOZULMASINA; 30/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.