MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 18.04.2013 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 31.05.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, mirasın hükmen reddi talebine ilişkindir.
Davacılar vekili, davalı tarafça müvekkilleri aleyhine ... 3. İcra Müdürlüğünün 2013/2593 Esas sayılı dosyasında ölü ... mirasçısı olmaları nedeniyle icra takibi başlatıldığını, 16.07.2008 tarihinde ölen miras bırakan ..."ün terekesinin borca batık olması nedeni ile mirasın hükmen reddi ve borçlu olmadıklarının tespitini talep etmiştir.
Davalı vekili, ortada terekenin borca batık olduğunu gösterir aciz vesikası olmadığı gibi alınmış bir iflas kararının da bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile miras bırakan ..."ün ölüm tarihi olan 16.07.2008 tarihi itibariyle TMK"nın 605/2 maddesi uyarınca borçları nedeniyle aciz içerisinde olduğunun ve davacıların mirası reddetmiş sayıldığının tespitine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
HMK’nın 55. madddesinde; “Taraflardan birinin ölümü halinde, mirasçılar mirası kabul veya reddetmemişlerse, bu hususta kanunda belirlenen süreler geçinceye kadar dava ertelenir.” hükmü yer almaktadır.
Mirasın hükmen reddi, yasal ve atanmış mirasçılar tarafından istenebilir. Mirasın hükmen reddinde mirasın velayeten reddedilebilmesi için küçüğe kayyım atanması gerekir. Vesayet söz konusu ise mirasın reddi için vesayet makamının izninden sonra, denetim makamının da izni gereklidir. Mirasın reddi için açılan dava hasımsız olarak incelenemez. Dava, alacaklılar hasım gösterilerek açılmalıdır. Mirasın hükmen reddi için açılan dava hasımsız olarak açılmışsa bu sebeple dava reddedilmez, dava alacaklılara yöneltilerek işin esasına girerek incelenir.
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Ayrıca TMK"nun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına ilişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması zorunludur.
Somut olayda, UYAP üzerinden alınan nüfus kaydında davacılardan ..."ün 21.12.2013 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır. Öncelikle, mahkemece HMK 55. maddesi gereğince davacının mirasçılık belgesinin ilgilisinden teminiyle mirasçılarının davaya dahil edilip taraf teşkilinin sağlanması gerekir.
... 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2014/572 Esas 2014/638 Karar sayılı 16.06.2014 tarihli muris ..."e ait mirasçılık belgesi dosya içerisine alınmış olup, bu mirasçılık belgesine göre yapılan incelemede murisin mirasçısı olmayan ancak davada davacı olarak ismi geçen ... ve ... hakkında davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. Özellikle murisin icra takibine konu ... 3. İcra Müdürlüğünün 2013/2593 Esas sayılı icra dosyasındaki güncel borç miktarının ölüm tarihi itibariyle sorulması ve takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Terekenin durumu net olarak tespit edildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.09.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.