Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/17282 Esas 2022/5967 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Orman Kadastrosuna İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ... Kadastro Mahkemesince, davacı Hazinenin davasının reddine, asli müdahil Orman İdaresinin davasının kabulüne karar verilmiş olup, hükmün Yargıtayca duruşma yapılması suretiyle incelenmesi davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 14.06.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü, temyiz eden davalı ... Belediye Başkanlığı vekili Av. ... ve Av. ... ile karşı taraftan asli müdahil ... vekili Av. ...'un katılımlarıyla duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

... ili ... ilçesi Kayalıoğlı Mahallesi çalışma alanında 1959 yılında yapılan kadastro sırasında, 2259 parsel sayılı 9.006.775,00 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, tapu ve vergi kaydına dayanılarak mera niteliğiyle Kayalıoğlu Köyü Tüzel Kişiliği adına tesbit ve tescil edildikten sonra, Kayalıoğlu Köyünün tüzel kişiliği kaldırılarak mahalle olarak ilçe belediyesine bağlandığından, tashihen aynı nitelikle davalı ... adına kaydedilmiş ve bilahare 2010 yılında 3402 sayılı Kanun'un 22/a maddesine göre yapılan uygulama kadastrosunda 281 ada 1 parsel olarak 8.341.428,25 metrekare yüzölçümü ile tapuya tescil edilmiştir.
Davacı Hazine, taşınmazın mera niteliğinde olduğunu ileri sürerek, 3402 sayılı Kanunun 16/B maddesi ve 4342 sayılı Kanuna göre tapu kaydının iptal edilerek mera niteliği ile özel siciline yazılması istemiyle hakem sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açmıştır.
Mahkemece verilen, dava dilekçesinin görev yönünden reddine, istem halinde dosyanın görevli ve yetkili ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine ilişkin karar, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 18.04.2005 tarih ve 2005/519 Esas, 4637 Karar sayılı ilamıyla onanarak kesinleştikten sonra, dosya asliye hukuk mahkemesine gönderilmiş ve bozma sonrası yapılan yargılama sırasında, asli müdahil Orman İdaresi, taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğu iddiasıyla davaya katılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde verilen, davacı Hazinenin davasının reddine, müdahil Orman İdaresinin davasının kabulü ile çekişmeli 2259 parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tesciline ilişkin önceki hüküm, davacı Hazine ve davalı ... Başkanlığı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 09.12.2015 tarih ve 2015/480 Esas, 2015/12355 Karar sayılı ilamıyla özetle; ‘‘Davanın, davacı Hazine yönünden taşınmazın tapu kaydının iptali ile mera olarak özel siciline kaydedilmesi, müdahil Orman İdaresi yönünden ise tapu kaydının iptali ile orman niteliği ile Hazine adına tescili istemine ilişkin olduğu, dava devam ederken Kayalıoğlu Beldesinde 6831 sayılı Kanun kapsamında orman kadastrosu ve 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B madde uygulama çalışmalarına 26.09.2001 tarihinde başlandığı eldeki dava nedeniyle kadastro çalışmalarının kesinleşmediği, Kayalıoğlu köyünde arazi kadastrosunun 1959 yılında 766 sayılı Tapulama Kanunu gereğince yapıldığı ve taşınmazın mera olarak sınırlandırıldığı, dosya kapsamından, davanın 09.06.1999 tarihinde açıldığının ve yörede dava tarihinden sonra 26.09.2001 tarihinde başlayan orman kadastro ve 2/B madde uygulama çalışmaları nedeniyle davanın aynı zamanda orman kadastrosuna itiraza dönüştüğünün anlaşıldığı, orman kadastrosuna itiraz davalarında davaya bakma görevinin kadastro mahkemesine ait olduğu, görev hususunun, kamu düzenine ilişkin dava şartlarından olup, yargılamanın her aşamasında re'sen de gözönüne alınması gerektiği açıklanarak, Mahkemece, davacı Hazinenin tapu kaydının iptali ve mera özel siciline tescili istemine ilişkin davanın, dosyadaki tüm belgelerin fotokopileri alınıp geçici dosya oluşturularak elde tutulması, orman kadastrosuna itiraz davası yönünden tefrik kararı verildikten sonra mahkemenin görevsizliğine ve dava dosyasının görevli kadastro mahkemesine gönderilmesine, orman kadastrosuna ve 2/B madde uygulamasına itiraz davasının HMK'nin 165. maddesi uyarınca bekletici mesele yapılıp kesinleşmesinden sonra sonucuna göre iptal ve tescil isteği yönünden esas hakkında karar verilmesi gerekirken, aksi düşünce ile yazılı şekilde hüküm kurulmasının isabetsizliğine’’ değinilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, orman kadastrosuna itiraz davası tefrik edilip ayrı esas sırasına kaydedildikten sonra yapılan yargılama sonunda, mahkemenin görevsizliğine, davaya bakmakla görevli mahkemenin ... Kadastro Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiş; hükmün, davalı ... Başkanlığı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 10.12.2019 tarih ve 2017/6311 Esas, 2019/7299 Karar sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmekle orman kadastrosuna itiraz davası yönünden dosya görevli ... Kadastro Mahkemesine gönderilmiştir.
... Kadastro Mahkemesince yapılan yargılama sonunda, davacı ... Hazinesinin taşınmazın vasfına ilişkin talebi bakımından davanın reddine, asli müdahil Orman İdaresinin taşınmazın vasfına ilişkin talebi bakımından davanın kabulü ile çekişmeli 281 ada 1 parselin (eski 2259 parsel) devlet ormanı sınırları içine alınmasına ve haritasının bu şekilde düzeltilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli 281 ada 1 parsel sayılı taşınmazın orman sınırları içerisine alınmasına ve davacı Hazinenin davasının reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; eldeki dava, orman kadastrosu ve 2/B uygulamasına itiraz davası olup, davacı Hazinenin davası tefrik edildiği halde işbu dosyada davacı Hazinenin talebi yönünden karar verilmesi doğru olmamıştır.
Asli müdahil Orman İdaresinin davası kabul edilerek taşınmazın tamamı orman sınırları içerisine alınmış ise de, orman bilirkişi raporunda taşınmazın niteliğinin saptanması bakımından, taşınmazın bulunduğu yeri kapsar en eski tarihli stereoskopik ... fotoğraflarının hiçbiri incelenmemiş, sadece 1952 ve 1958 tarihli memleket haritalarının incelenmesi ile yetinilmiştir. Çekişmeli taşınmaz 1959 yılında yapılan tesis kadastro çalışmaları sonucu tapuya tescil edildiğine göre Mahkemece, en eski tarihli ... fotoğrafları incelenmek suretiyle evveliyatı orman vasfında olan bölümler belirlenerek bu kısımların orman sınırları içerisine alınması ile yetinilmesi gerekirken, soyut içerikli ve denetime elverişsiz teknik bilirkişi raporlarına itibar edilerek, taşınmazın tamamının orman sınırları içerisine alınması doğru olmamıştır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede yapıldığı anlaşılan orman tahdidine ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile taşınmazın bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği ile taşınmazın bulunduğu yeri kapsar en eski tarihli stereoskopik ... fotoğrafları dosyaya getirtildikten sonra mahallinde, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte, orman sınır noktaları tutanak ve haritalarda yazılı mevki, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, orman kadastrosu tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan ... fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, değişik açı ve uzaklıklardaki orman sınır noktaları bulunup röperlenmeli, orman kadastrosu ile ilgili sınır noktaları aynı ölçeğe çevrilerek, çekişmeli taşınmazın orman kadastro haritasına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde ve aynı ya da yakın orman sınır hatlarında dava konusu edilen parseller varsa, bunların tümü birleşik harita üzerinde gösterilmeli; tutanaklardaki anlatımlar değerlendirilmeli; tutanaklarla tahdit haritası arasında çelişki bulunup bulunmadığı belirlenmeli; çelişki bulunmakta ise çekişmeli parsel yönünden tahdit tutanakları ile haritalar arasındaki çelişki, tahdit tutanaklarına değer verilmek suretiyle giderilecek şekilde müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak, açıklamalı, krokili rapor alınmalı; getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyedlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp, orijinal-renkli (renkli fotokopi) ... fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de ... fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve ... fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi, klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle tespit edilmeli; ... fotoğraflarının stereoskop aletiyle üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli; taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı, dava konusu taşınmazın 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17/2. maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalı, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsiz olduğundan, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı ... Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasının yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 3.815,00 TL avukatlık ücretinin asli müdahil Orman İdaresinden alınarak Yargıtay duruşmasında avukat marifetiyle temsil olunan davalı ... Belediye Başkanlığına verilmesine, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 21.06.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.