6. Hukuk Dairesi 2012/15915 E. , 2012/17457 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kiralananın tahliyesi-Kira alacağı
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye ve kira alacağı davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, kira alacağının tahsili ve tahliye istemine ilişkindir. Mahkeme, taşınmaz tahliye edildiğinden tahliye hakkında karar verilmesine yer olmadığına, alacak isteminin reddine karar vermiş, hüküm davacı vekili tarafından kira alacağına yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ...Konut Yönetmeliğinin 22 ve 23 maddeleri ile buna uygun düzenlenen kira sözleşmesinin 6. maddesinde yer alan konutta oturma süresini doldurması nedeniyle tahliye için tebligat yapıldığı halde tahliye etmeyenlerden aylık kira bedeli 10 kat fazlasıyla tahsil edilir hükmünün 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren ....nın genel işlem koşulları kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği noktasındadır. Davalının davacı vakfa ait konutu, başka bir ile atanması nedeniyle ... Konut Yönetmeliğinin 22. maddesi gereğince atama kararından iki ay sonra 17.11.2010 tarihinde hiçbir ihtara gerek olmaksızın boşaltması gerekirken boşaltmadığı, dava 20.10.2011 tarihinde açıldıktan sonra 28.06.2012 tarihinde boşalttığı tartışmasızdır. Davacı vakıf vekili dava dilekçesinde yönetmelik hükümleri doğrultusunda tahliyeden sonraki haklarını saklı tutarak 17.11.2010-15.11.2011 arası 20.250,40 TL kira tutarının %10 gecikme zammıyla birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Yürürlükten kaldırılan Borçlar Kanununda karşılığı bulunmayan genel işlem koşullarına ilişkin ....nın 20. maddesinin, madde gerekçesinden çağımızın sosyal ve ekonomik gelişimleri karşısında bireysel sözleşmenin kurulmasından önce bankaların sigorta şirketlerinin seyahat ve taşıma işletmelerinin, dayanıklı tüketim malları üretimi ve pazarlaması yapan girişimlerin kitlelere yönelik sözleşme kurulmasına ilişkin görüşmeler ve pazarlıklar yapmadan, soyut ve tek yanlı aynı şekil ve tipdeki kitle sözleşmeleri imzalatmaları nedeniyle sözleşmedeki haksız şartlara karşı kişilerin korunmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır. Kanunun düzenlenmesinden elektrik, telefon, su vb. gibi kamu hizmeti kapsamına giren sözleşmelerde de genel işlem koşullarıyla ilgili kurallar uygulanacaktır.
... hizmetlerinin en iyi biçimde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla Medeni Kanun hükümlerine göre kurulmuş özel hukuk hükümlerine tabi bir tüzel kişiliktir. Lojman tahsis ve iptal işlemleri vakfın organları kararıyla yapılmakta olup vakıf ile kendilerine konut tahsis edilen görevliler arasında yapılan kira sözleşmeleri özel hukuk hükümlerine tabidir. ... Konut Yönetmeliğinin 23/3. maddesi hükmünün amacı lojman sayısının yetersiz olması ve lojman sırası bekleyen diğer görevlilerin mağdur olmamaları için lojman tahliyelerinin keyfi bir biçimde uzatılmasını engellemektir. ....nın tahsis işleminden sonra yaptığı kira sözleşmelerine ... Konut Yönetmeliğinin 22. maddesi uyarınca konutu tahliye etmeyenlerden aylık kira bedelinin 10 katı fazlasıyla tahsil edileceği özel hüküm olarak yazılmaktadır. Bilindiği gibi kira sözleşmeleri iki tarafa borç yükleyen rizai sözleşmelerdir. İcap ve kabul ile oluşan bu sözleşme nisbi kişisel hak doğuran bir sözleşme niteliğindedir. Bu anlamda bireysel sözleşmedir.
Davaya dayanak yapılan kira sözleşmesi 6. maddeden ibaret, açık ve kolaylıkla anlaşılabilir nitelikte, sözleşme özgürlüğü çerçevesinde tarafların serbest iradeleriyle oluşturulmuştur. Sözleşmenin yapıldığı sırada, genel işlem koşulu şartı olduğu iddia edilen ... Konut Yönetmeliğinin 23. maddesi varlığı, içeriği ve sonuçları mesleği hakim olan davalı tarafından bilinmektedir. Bu itibarla kira sözleşmesi ve hükümleri geçerli olup, tarafları bağlar. Genel işlem koşullarının bu derece genişletilerek, her kira sözleşmesine uygulanması sözleşme adaletinin gerçekleştirilmesi amacına aykırı düşer. Hakkaniyete uyan çıkar dengesini bozar. ... Konut Yönetmeliğine aykırı şekilde konutu 19 aydan fazla bir süre boşaltmayan davalının, lojman sırası bekleyen meslektaşlarını zarara uğrattığı da bir gerçektir. Aksinin kabulü ... Konut Yönetmeliğinin uygulanmasını çıkmaza sokar, tahliyelerde keyfiliğe yol açar. ... Konut Yönetmeliği iptal edilmemiş olup yürürlüktedir. Olayda ....nın 20-25 maddeleri arasında düzenlenen genel işlem koşullarının ve Medeni Kanunu"nun 2 ve 3. maddelerinin uygulanma olanağı bulunmamaktadır. Bu nedenle mahkemece uyuşmazlığın ... Konut Yönetmeliği ve kira sözleşmeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekirken yazılı gerekçe ile alacak isteminin reddine karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 26.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.