Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/2199 Esas 2021/694 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2199
Karar No : 2021/694

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...

İSTEMİN KONUSU :Danıştay İkinci Dairesinin 05/03/2019 tarih ve E:2018/502, K:2019/994 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: T.C. ... (... ) Büyükelçiğinde, konsolosluk ve ihtisas memurluğu kadrosunda ikinci katip olarak görev yapan davacı tarafından, hakkında düzenlenen 2014 Yılı 1. Dönem Performans Değerlendirmesi ile bu işleme dayanak teşkil eden 14/05/2012 tarihli Bakan Oluru ile yürürlüğe konulan Dışişleri Bakanlığı Personeli Performans Değerlendirme Yönergesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 05/03/2019 tarih ve E:2018/502, K:2019/994 sayılı kararıyla;
Anayasa'nın 124.; 3011 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanacak Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1. madde düzenlemelerine yer verildikten sonra,
14/05/2012 tarihli Bakan Oluru ili yürürlüğe konulan Dışişleri Bakanlığı Personeli Performans Değerlendirme Yönergesi yönünden;
Yukarıda metnine yer verilen Anayasa ve Kanun hükümlerinden, Kanunda sayılan idareler tarafından hazırlanacak olan kamu personeline ait genel hükümler ihtiva eden kuralların, yönetmelik adı altında düzenlenmesi gerektiği ve bu yönetmeliklerin de Resmi Gazete'de yayımlanmasının zorunlu olduğu,
Bu durumda, bahsedilen yasal gerekler yerine getirilmeksizin, doğrudan yönerge çıkarmak suretiyle, performans değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesinde hukuka uyarlık görülmediği,
Davacının 2014 Yılı 1. Dönem Performans Değerlendirmesi yönünden;
Davacı hakkında düzenlenen mezkur yıla ait performans değerlendirmesinin dayanağı olan ve 14/05/2012 tarihli Bakan Oluru ili yürürlüğe konulan Dışişleri Bakanlığı Personeli Performans Değerlendirme Yönergesinin mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline hükmedildiğinden, anılan Yönerge hükümleri uyarınca davacının anılan perforamansının 2,21 olarak belirlenmesine ilişkin işlemde de hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle,
14/05/2012 tarihli Bakan Oluru ili yürürlüğe konulan Dışişleri Bakanlığı Personeli Performans Değerlendirme Yönergesi ile anılan Yönerge hükümlerine istinaden davacı hakkında düzenlenen 2014 Yılı 1. Dönem Performans Değerlendirmesinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, kanunun verdiği yetki doğrultusunda, performans değerlendirme sisteminin oluşturulması ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasların, adsız düzenleyici işlemlerden olan ve idarenin genel düzenleme yetkisinden kaynaklanan yönerge ile düzenlenmesinin genel idare hukuku ilkelerine ve içtihat kararlarına aykırılık taşımadığı, dava konusu yönergede düzenlenmiş kriterlere ve şekle uygun olarak davacı hakkında düzenlenen somut gerekçe ve açıklamalara dayalı 2014 Yılı 1.Dönem Performans Değerlendirmesinde de hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu düzenleyici işlem ile bireysel işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin 05/03/2019 tarih ve E:2018/502, K:2019/994 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 05/04/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Dava; T.C. ... (...) Büyükelçiğinde, konsolosluk ve ihtisas memurluğu kadrosunda ikinci katip olarak görev yapan davacı tarafından, hakkında düzenlenen 2014 Yılı 1. Dönem Performans Değerlendirmesi ile bu işleme dayanak teşkil eden 14/05/2012 tarihli Bakan Oluru ili yürürlüğe konulan Dışişleri Bakanlığı Personeli Performans Değerlendirme Yönergesinin iptali istemiyle açılmıştır.
657 sayılı Kanun'un 122. maddesinde, görevlerinde üstün başarı gösteren memurların ödüllendirilmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Maddenin birinci fıkrasında, görevli oldukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları ile emsallerine göre daha başarılı olarak görev yapmak suretiyle; kamu kaynağında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında, kamu zararının oluşmasının önlenmesinde ve önlenemez kamu zararlarının önemli ölçüde azaltılmasında, kamusal fayda ve gelirlerin beklenenin üzerinde arttırılmasında veya sunulan hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin yükseltilmesinde somut olaylara ve verilere dayalı olarak katkı sağladıkları tespit edilen memurlara, merkezde bağlı veya ilgili bakan, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar tarafından başarı belgesi verilebileceği, üç defa başarı belgesi alanlara da üstün başarı belgesi verileceği; ikinci fıkrasında, üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi halinde en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %200'üne kadar ödül verilebileceği; üçüncü fıkrasında, bir mali yıl içinde ödüllendirileceklerin sayısının, kurumun yılbaşındaki dolu kadro mecvudunun binde onundan, Gümrük Müsteşarlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü kadroları için binde yirmisinden fazla olamayacağı ve yıl içinde ödüllendirilen personel sayısının kurumlarınca izleyen yılın Ocak ayı sonuna kadar Devlet Personel Başkanlığına bildirileceği ifade edilmiştir. Dördüncü fıkrada ise kamu kurum ve kuruluşlarının, yürütmekte oldukları hizmetlerin özelliklerini göz önünde bulundurarak memurlarının başarı, verimlilik ve gayretlerini ölçmek üzere, Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alınmak kaydıyla, değerlendirme ölçütlerini belirleyebileceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan maddede, memurlara hangi şartlarda başarı ve üstün başarı belgesi verileceği belirtilmiş, üstün başarı belgesi almaya hak kazanan memurlara verilebilecek ödül miktarı ile ödüllendirilecek personel sayısının üst sınırı herhangi bir tartışmaya sebep olmayacak şekilde gösterilmiştir. Bunun yanında idarelerin, memurların başarı, verimlilik ve gayretlerini ölçmede kullanacakları kriterleri belirlerken, yürütmekte oldukları hizmetlerin özelliklerini göz önünde bulunduracakları ve Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alacakları belirtilmek suretiyle temel esaslar da belirlenmiştir. Dolayısıyla, görevli oldukları kurumlarda, olağanüstü gayret ve çalışmaları ile emsallerine göre başarı gösteren memurlara ödül verilmesine ilişkin temel kurallar kanunla belirlenmiş olduğundan kuralda bir belirsizlik bulunmamaktadır.
Kamu hizmetleri, her bir kamu kurum ve kuruluşunun faaliyet alanına göre farklı usul ve esaslara göre yürütülmektedir. Dolayısıyla, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan kamu görevlilerinin başarı, verimlilik ve gayretlerinin ölçümüne ilişkin değerlendirme kriterleri de her bir kurum tarafından yürütülen hizmetin özelliklerine göre farklılık göstermektedir. Bu kriterlerin her birinin kanunda tek tek belirlenmesi ise mümkün değildir.
Bu bağlamda; idarenin yürürlükteki mevzuat çerçevesinde belli bir konuya açıklığa kavuşturmayı yerine getirilecek bir uygulamayı detaylı olarak kaleme almayı öngören yönerge, talimat, tebliğ ve genelge gibi iç düzenleyici işlemleri yönetmeliklerden ayrı olarak değerlendirilmelidir. Adsız düzenleyici işlemler olarak da adlandırılan bu düzenleyici işlemler, idarenin genel düzenleme yetkisinden kaynaklanmaktadır. Bu itibarla "Yönerge" de idarenin düzenleyici bir işlemi olup, idarenin genel ilke olarak yönergeleri Resmi Gazete'de yayımlama zorunluluğu da bulunmamaktadır.
Performans değerlendirmesi uygulamasının temel amacı; personelin görevindeki gayret, verimlilik ve başarısının tespit edilerek personelin ve böylece yerine getirilen kamu hizmetinin kalitesinin artırılmasıdır.
Bu çerçevede ölçütleri belirlenmek suretiyle hazırlanarak yürürlüğe konulan Dışişleri Bakanlığı Personeli Performans Değerlendirme Yörengesinde hukuki belirlilik, öngörülebilirlik ve kamu yararı bakımından hukuka aykırılık bulunmadığı gibi, buna dayalı olarak davacı hakkında somut belge ve bilgelerle gözlem ve kanaate dayalı olarak düzenlenen 2014 yılı 1. dönem performans değerlendirmesinde de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.