Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2022/2559 Esas 2022/9845 Karar Sayılı İlamı

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 51/2-A maddesine aykırı davranmak eyleminden dolayı muteriz ... hakkında 288,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair ... Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü'nün 29/07/2020 tarihli ve MA-50005907 sayılı trafik idarî para cezası karar tutanağına karşı yapılan başvurunun kabulü ile idarî yaptırım kararının iptaline, dosyanın ... Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine ilişkin ... Sulh Ceza Hâkimliği'nin 17/09/2020 tarihli ve 2020/1631 değişik iş sayılı kararını müteakip, adı geçen muteriz hakkında tanzim edilen 29/07/2020 tarihli Trafik Kuralı İhlâli Tespit Tutanağına istinaden ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nca düzenlenen 29/01/2021 tarihli ve 2020/1725 idarî yaptırım defter, 2021/6 idarî yaptırım karar sayılı talepname üzerine, idarî yaptırım uygulanmasına yer olmadığına ilişkin ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin 09/02/2021 tarihli ve 2021/147 değişik iş sayılı kararına yönelik itirazın reddine dair ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin tarihsiz ve 2021/18 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığı'ndan verilen 18/01/2022 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 27.01.2022 tarihli ve KYB. 2022-10477 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
1- ... Sulh Ceza Hâkimliğinin 17/09/2020 tarihli ve 2020/1631 değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan incelemede;
5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun "Başvurunun incelenmesi" başlıklı 28. maddesi;
"...Başvuru üzerine mahkemece yapılan ön inceleme sonucunda;
a) Yetkili olmadığının anlaşılması halinde dosyanın yetkili Sulh Ceza Mahkemesine gönderilmesine,
b) Başvurunun süresi içinde yapılmadığının, başvuru konusu idarî yaptırım kararının Sulh Ceza Mahkemesinde incelenebilecek kararlardan olmadığının veya başvuranın buna hakkı bulunmadığının anlaşılması halinde, bu nedenlerle başvurunun reddine,
c) (a) ve (b) bentlerinde sayılan nedenlerin bulunmaması halinde başvurunun usulden kabulüne, Karar verilir...",
"Genel kanun niteliği" 3. maddesi;
"...Bu Kanunun;
a) İdarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümleri, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,
b) Diğer genel hükümleri, idarî para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında, uygulanır..." hükümlerini amir olduğu,
Kaymakamların kişisel suçları ile ilgili soruşturma usul ve esasları konusunda 06/01/2017 tarihli ve 29940 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun, "Cumhuriyet Savcısının görev ve yetkileri" başlıklı 161. maddesinin 6. Fıkrası, "Vali ve kaymakamların kişisel suçları hakkında soruşturma ve kovuşturma yapma yetkisi, ilgilinin görev yaptığı yerin bağlı olduğu bölge adliye mahkemesinin bulunduğu yerdeki il cumhuriyet başsavcılığı ve aynı yer ağır ceza mahkemesine aittir. Ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü hallerinde soruşturma genel hükümlere göre yapılır." şeklinde değiştirilmiş olup,
Kaymakamlar hakkında idarî yaptırım karar tutanağı düzenlenmesinin akabinde, Sulh Ceza Hâkimliğinden bu konuda bir talepte bulunulduğunda, usulden ret kararı verilmesi gerekmekte olup, ortada ister idarî yaptırım tespit tutanağı ister idarî para cezasına ilişkin idarî yaptırım karar tutanağı olsun, Kaymakamların kişisel suç kapsamında değerlendirilen ve idarî para cezasını gerektiren eylemleri için idarî yaptırım uygulanmasını engelleyen herhangi bir hüküm bulunmadığı, son soruşturma mercii olarak ilgili Kaymakamların görev yaptığı yerin bağlı olduğu Bölge Adliye Mahkemesinin bulunduğu yerdeki il Cumhuriyet Başsavcılığınca talepte bulunulması üzerine aynı yer ağır ceza mahkemesince eğer tespit tutanağı var ise, idarî yaptırım uygulanmasına veya uygulanmasına yer olmadığına, idarî para cezası var ise bu kez idarî para cezası iptal edilerek Kaymakamların kabahat eyleminin sübut bulması halinde idarî yaptırım kararını kendisinin verebileceği, aksi kanaatte ise idarî yaptırım uygulanmasına yer olmadığına dair karar verebileceği,
Yargıtay 19. Ceza Dairesi'nin 14/10/2020 tarihli ve 2020/3161 Esas, 2020/12796 sayılı ilâmında belirtilen " ... kolluk tarafından hakim ve savcı hakkında idari yaptırım karar tutanağı düzenlenmesinin akabinde, Sulh Ceza Hakimliği'nden bu konuda bir talepte bulunulduğunda, usulden ret kararı verilmesi gerekmekte olup ... " şeklindeki açıklamalar ile sözü edilen mevzuat ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Somut olayda, ... Kaymakamı ...'nın sevk ve idaresindeki ... plakalı araç ile hız ihlali yaptığının tespit edilmesi üzerine, ... Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü Ceza İşlemleri Büro Amirliği'nin 29/07/2020 tarih MA59005907 sayılı trafik idarî para cezası karar tutanağı ile idarî yaptırım uygulanmış, ancak kabahatli tarafından ... Sulh Ceza Hâkimliğine süresinde itiraz edilmesi üzerine anılan Hâkimliğin 2020/1631 değişik iş sayılı kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 161/6. maddesi gereğince Kaymakamların kişisel suçları hakkında özel düzenleme bulunduğundan bahisle trafik kolluğu tarafından idarî yaptırım kararı uygulanamayacağından başvurunun kabulü ile idarî yaptırım kararının iptaline karar verilmiş ise de,
Anılan Hâkimliğin işin esasına girme yetkisi bulunmadığından usulden ret kararı verİLdikten sonra dosyayı son soruşturma mercii olarak ilgili Kaymakamın görev yaptığı yerin bağlı olduğu Bölge Adliye Mahkemesinin bulunduğu yerdeki İl Cumhuriyet Başsavcılığına gönderİLmesi gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde itirazın kabulü ile idari para cezasının kaldırılmasına karar verilmesinde,
2-... Ağır Ceza Mahkemesi'nin tarihsiz ve 2021/18 değişik iş sayılı kararına yönelik yapılan incelemede;
Adı geçen kabahatli hakkında tanzim edilen 29/07/2020 tarihli trafik kuralı ihlâli tespit tutanağına istinaden ... Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen 29/01/2021 tarihli ve 2020/1725 idarî yaptırım defter, 2021/6 idarî yaptırım karar sayılı talepname üzerine, idarî yaptırım uygulanmasına yer olmadığına ilişkin ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin 09/02/2021 tarihli ve 2021/147 değişik iş sayılı kararına yönelik itirazın reddine karar verilmiş ise de,
... Sulh Ceza Hâkimliği'nin 2020/1631 değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan inceleme kapsamında 1 numaralı bentte değinilen hususlar çerçevesinde anılan Hâkimliğin işin esasına girme yetkisi bulunmadığından usulden ret kararı verdikten sonra dosyayı son soruşturma mercii olarak ilgili Kaymakamın görev yaptığı yerin bağlı olduğu Bölge Adliye Mahkemesi'nin bulunduğu yerdeki İl Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde itirazın kabulüne karar verilmesinin açıkça hukuka aykırı bulunduğu ve bu açık hukuka aykırılığın düzeltilebilmesi için mevzuatımızda kanun yararına bozmadan başka bir hak arama yönteminin bulunmadığı, bu itibarla Anayasamızda ifadesini bulan hak arama hürriyeti ve bununla bağlantılı olarak kanun önünde eşitlik, içtihat birliği ve yeknesaklığın sağlanabilmesi için anılan hukuka aykırılığın ancak kanun yararına bozma yoluyla giderilebileceği cihetle, hükmün verildiği anda mevcut bulunan hukuka aykırılıkların giderilmesi amacına mâtuf bulunan kanun yararına bozma yoluyla giderilmesi gerektiği gözetilmeden, itirazın bu yönden kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde reddine karar verilmesinde, isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Muteriz hakkında ... Bölge Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından 2918 sayılı Yasanın 51/2-a maddesine muhalefet ettiği gerekçesi ile tescil plakası esas alınarak idari yaptırım uygulandığı, idari yaptırım kararının muterizin yokluğunda uygulanmış olunması nedeni ile karar tarihi itibarı ile kaymakam olduğunun bilinmesinin mümkün olmadığı sabit olmakla birlikte, muterizin, başvuru dilekçesinde yer alan anlatımı esas alınmak sureti ile başvuru hakkında karar veren ... Sulh Ceza Hakimliği'nin 17.09.2020 tarih, 2020/1631 değişik iş sayılı kararının kapsam ve içeriğinden, muteriz hakkında uygulanan idari yaptırım kararınına dayanak kabahat eyleminin yerinde olup olmadığı noktasında bir tespit yapılmaksızın ve karar verilmeksizin sadece yetkisiz olarak tanzim edilen idari yaptırım karar tutanağının kaldırılmasına ve CMK'nun 161/6. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dosyanın ilgili yer Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine karar verildiği, bu aşamadan sonra, ... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından tanzim edilen talepname uyarınca yapılan değerlendirme sonrasında, kaymakam olan muteriz hakkında kabahat fiilinin gerçekleşmesi durumunda kişisel kabahat eylemleri bakımından idari yaptırım kararı verme noktasında yetkili ve görevli olduğu hususunda ihtilaf bulunmayan ... Ağır Ceza Mahkemesi tarafından, trafik kural ihlali yapıldığı sabit olmadığından idari yaptırım uygulanmasına yer olmadığı yönündeki kabul ve gerekçe ile talebin reddedildiği ve bu karara yönelik itirazın ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin bila tarih, 2021/18 değişik iş sayılı kararı ile reddine karar verildiğinin sabit olduğu, ... Sulh Ceza Hakimliği'nin 17.09.2020 tarih, 2020/1631 değişik iş sayılı kararında, muteriz hakkında idari yaptırım karar tutanağı kaldırılmadan sadece gönderme kararının verilmesinin gerektiğinin kabul edilmesi halinde ise, talepnamede belirtilen eylem bakımından zaten tanzim edilmiş ve geçerli olan bir idari yaptırım karar tutanağının da mevcut olacağı anlaşılmakla;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın yerinde görülmeyen kanun yararına bozma isteklerinin ayrı ayrı REDDİNE, 23.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.