Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, Singapur Ülkesinde ilk defa çalışma başlangıcının Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti istemine ilişkindir.

Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
10.04.1993 tarihinden itibaren 5510 sayılı Yasanın 4/1-a madde kapsamında sigortalılığı bulunan,... ülkesi bandıralı gemide geçen 18.05.1987-19.10.1988 tarihleri arası 512 günlü yurtdışı süresini 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlanan davacı, eldeki davayla, ... Ülkesinde çalışma başlangıcı olan 18.05.1987 tarihinin Türkiye"de sigorta başlangıcı olarak tespitini istemiş, Mahkemece, istem gibi davanın kabulüne karar vermiştir.
Uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık süresini düzenleyen 5510 sayılı Yasanın 38’inci madde hükmü; malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık süresinin başlangıcını; sigortalının, 5417, 6900, 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı ...talar Kanununun geçici 20’nci maddesi kapsamındaki sandıklara veya bu Kanuna tâbi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girdiği tarih olarak kabul edileceğini; kanunun uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresinin, 18 yaşının ikmal edildiği tarihte başlamış olacağını, bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin, prim ödeme gün sayısı hesabına dahil edileceğini öngörürken, Uluslararası sosyal güvenlik sözleşme hükümlerinin saklı bulunduğu ifade edilmiştir.

Öte yandan, Anayasamızın 90/son maddesi uyarınca, yöntemince yürürlüğe konulmuş Uluslararası sözleşmeler kanun hükmünde olduğu gibi, normlar hiyerarşisi yönünden uluslararası sözleşme kurallarına uygulamada yasal güç tanınmakta ve bu kuralların uygulanma önceliği de haiz bulunmaktadır.
Yurtdışındaki vatandaşlarımızın, yurtdışında geçirdikleri süreleri borçlanma suretiyle... açısından değerlendirebilme imkanı tanıyan yasamız, halen yürürlükte bulunan anılan 3201 sayılı Yasa’dır.
...dışında geçen çalışma sürelerinin sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilebilmesi amacıyla,çalışan sayısının yoğunluğu, ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmişlik düzeyi gibi kriterler dikkate alınarak çok sayıda devletle ... sözleşmesi imzalanmış ve anayasal yönteme uygun biçimde yürürlüğe konulmutur.
... tarafından şimdiye kada...olmak üzere toplam 28 ülkeyle ... Sözleşmesi imzalanmış olup; davaya konu çalışmanın geçtiği ...Ülkesiyle yapılmış bir sosyal güvenlik sözleşmesi ise bulunmamaktadır.
Öte yandan, Yurtdışında çalışan Türk vatandaşlarının sigortalılık başlangıcı yönünden, bulundukları ülke ile yapılan ikili uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde açık hüküm bulunmayan veya hiç sözleşme yapılmayan ülkelerde bulunanların durumu, 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin... Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre değerlendirilecektir.
İkili uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinde özel hüküm bulunmayan veya sözleşme imzalanmayan ülkelerdeki çalışmalarını 3201 sayılı Yasaya göre borçlananlar yönünden sigortalılık başlangıcının ve dolayısıyla sigortalılık süresinin nasıl belirleneceği konusu ise, anılan yasanın 5.maddesinde düzenlenmiştir.
3201 sayılı Yasanın değişiklik öncesi 5’inci madde hükmüne göre, borçlanma konusu hizmetlerinden sonra Türkiye’de tescili bulunan sigortalılar yönünden sigortalılık başlangıcı, tescil tarihinden itibaren borçlanılan süre kadar geriye gidilerek bulunacak tarih olacak, şayet sigortalının hiç tescili yok ise, bu halde borcun tamamen ödendiği tarihten borçlanma süresi kadar geriye gidilerek bulunacak tarih olacaktır.
Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşunda tescili bulunmaksızın, ikili sosyal güvenlik sözleşmesinde sigorta başlangıcı konusunda açık hüküm bulunan bir ülkede, anılan sözleşme hükmü çerçevesinde sigortalı olarak giriş yapan ve 3201 sayılı Yasadan yararlanmak suretiyle borçlanma bedelini ödeyerek hizmet kazanan Türk Vatandaşlarının sigortalılık başlangıç tarihinin, ikili uluslararası sözleşme hükmü çerçevesinde belirlenmesi gerekecektir.

Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, dava ve uyuşmazlığa konu olan yurtdışı çalışma süresinin ...ülkesinde geçmiş olması ve anılan ülke ile aramızda sosyal güvenlik sözşleşmesinin bulunmaması karşısında, davacının Türkiye"deki sigorta başlangıcının, 3201 sayılı Yasanın 5"inci madde hükmüne göre, 10.04.1993 tarihinden borçlanma süresi kadar geriye gidilmek suretiyle belirlenen tarih olacağından,... Ülkesinde ilk defa çalışmaya başlanılan 18.05.1987 tarihinin Türkiye’de sigorta başlangıcı olarak tespiti mümkün değildir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 18.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.