Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2022/3641 Esas 2022/6121 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Kadastro sırasında, ... ili Merkez ilçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 243 ada 85, 243 ada 189, 101 ada 169, 101 ada 118, 291 ada 2, 150 ada 96, 148 ada 82, 148 ada 53, 148 ada 50, 123 ada 14, 123 ada 2, 188 ada 11, 188 ada 27, 190 ada 30, 186 ada 17, 188 ada 26, 187 ada 15, 178 ada 10, 175 ada 1, 171 ada 1 ve 176 ada 7 parsel sayılı taşınmazlar, ..., ..., ... ... ve ... adına el birliği mülkiyeti halinde tespit edilmiştir.
Davacı ..., taşınmazların tamamının kendisine ait olduğunu öne sürerek, kadastro tespitinin iptali ile adına tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın, ... ili Merkez / ... Köyü, 148 ada 50 parsel, 148 ada 53 parsel sayılı taşınmazlar yönünden kabulüne, kadastro tespitlerinin iptali ile taşınmazların tamamının ayrı ayrı ... mirasçıları adına tespit ve tesciline; davanın 176 ada 7 parsel sayılı taşınmaz yönünden kısmen kabulüne, kadastro tespitinin iptali ile taşınmazın tamamı 384 pay kabul edilerek 72 payının ölü ...'ın eşi ... ..., 27 payının ölü ...'ın kızı ..., 27 payının ölü ... oğlu ... ..., 27 payının ölü ...'ın oğlu ... ..., 27 payının ölü ...'ın oğlu ... ..., 27 payının ölü ...'ın kızı ..., 27 payının ölü ...'ın oğlu ..., 27 payının ölü ...'ın oğlu ... ..., 27 payının ölü ...'ın kızı ... ..., 32 payının ... oğlu ..., 32 payının ... kızı ..., 32 payının ... kızı ... adına tapuya kayıt ve tesciline; davanın, ... ili Merkez / ... Köyü 123 ada 2 parsel sayılı taşınmaz yönünden kısmen kabulüne, kadastro tespitinin iptali ile fen bilirkişisi ... Başkan'ın 25.05.2015 tarihli bilirkişi raporuna ekli haritada A harfi ile gösterilen 9.859,12 m2'lik kısmının ifraz edilerek, aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle, tamamı 32 pay kabul edilerek, ... ... mirasçıları adına tespit ve tesciline, ifraz işleminden sonra kalan taşınmaz parçası yönünden davanın reddine, taşınmazın kadastro tespiti gibi tapuya kayıt ve tesciline; davanın, ... ili Merkez / ... köyü 190 ada 30, 186 ada 17, 187 ada 15, 188 ada 11, 188 ada 26, 188 ada 27, 171 ada 1, 175 ada 1, 148 ada 82, 101 ada 169, 101 ada 118, 123 ada 14, 243 ada 85, 243 ada 189, 291 ada 2 ve 150 ada 96 parsel sayılı taşınmazlar yönünden reddine, taşınmazların kadastro tespiti gibi tapuya kayıt ve tesciline; davanın, 178 ada 10 parsel sayılı taşınmaz yönünden feragat nedeniyle reddine, taşınmazın kadastro tespiti gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, dosya kapsamına göre, tespit maliki ... mirasçılarından Şerife'nin evlatları ..., ... ve ...'ın davada taraf olmadıkları ve bu haliyle davada yöntemince taraf teşkilinin sağlanmadığı anlaşılmaktadır. Oysaki, taraf teşkilinin sağlanması, mahkemelerce yargılamanın her aşamasında re'sen göz önünde bulundurulması gereken dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esası hakkında karar verilmesi hukuken mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, kabule göre de; Mahkemece, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verildiği anlaşılmaktadır. Şöyle ki, davacı taraf satış senetlerine dayanarak dava açtığı halde, bu satış senetlerinden hangisinin hangi parsele ait olduğu davacı tarafa açıklattırıldıktan sonra mahallinde yöntemince uygulanmamış ve çekişmeli taşınmazların evveliyatları ve satışa konu edilip edilmedikleri tereddütsüz olarak açıklığa kavuşturulmadan hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle, tespit maliklerinden ...' ın tüm mirasçılarının belirlenmesinden sonra davacı tarafa, davasını bu kişilere de yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde, adı geçen davalılardan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı; ayrıca, çekişme konusu taşınmazların tamamının kendisine ait olduğu iddiasıyla dava açan ve bu yönde satış senetleri sunan davacı tarafa, dosya içerisinde bulunan satış senetlerinin hangisinin dava konusu hangi parsele ilişkin olduğu açıklattırılmalı; bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkların katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, davaya konu satış senetleri ile varsa komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmalı; dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı; yerel bilirkişiler ve tanıkların sözleri arasında senetlerin varlığı ve senetten sonra taşınmazların zilyetliğini davacıya devredilip devredilmediği hususlarında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; çelişkinin giderilememesi halinde hangi beyana ne sebeple üstünlük tanındığı gerekçeli kararda tartışılıp açıklanmalı; fen bilirkişisine, satış senetlerinin kapsadığı alanı gösterir ve keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki düzenlettirilmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, yöntemince taraf teşkili sağlanmadan ve eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsiz olduğundan, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle usul ve yasaya aykırı olan hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, 27.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.