Danıştay 8. Daire 1984/65 Esas 1984/1246 Karar Sayılı İlamı

Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1984
Karar No : 1246
Esas Yılı : 1984
Esas No : 65
Karar Tarihi : 04/10/984

DAVACININ … İÇERİSİNDE BELEDİYE'DEN KİRALADIĞI ÇAY BAHÇESİNDE İZİN ALMAKSIZIN DIŞA DÖNÜK DONDURMA VE MEŞRUBAT SATIŞI YAPMASI NEDENİYLE SÖZLEŞME YAPMASI VE ÜCRET YATIRMASI GEREKTİĞİ AKSİ HALDE ÇALIŞMASININ DURDURULACAĞI YOLUNDAKİ BELEDİYE BAŞKANLIĞI İŞLEMİNDE HUKUKA AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.

Dava, davacıya kiralanan ... içerisindeki çay bahçesinde dışa dönük dondurma ve meşrubat satışı nedeniyle … Belediyesi Milli Fuar ve Park Bahçeleri Gelir tarifesi uyarınca sözleşme yapması ve ücret yatırılması aksi halde çalışmasının durdurulacağı yolunda davacıya bildirimi yapılan Belediye Başkanlığı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
Davacının 3 yıl için Belediyeden kiraladığı ... içerisindeki çay bahçesinde çay bahçesinin müşterilerinden başka dışarıya da dondurma ve meşrubat sattığı dosya içeriğiyle anlaşılmaktadır.
... Belediyesi 1982 Gelir tarifesinin 9.maddesinde ... içinde bulunduğu yer gözönüne alınmaksızın sezonluk olarak çalışma gösterecek dondurma, meşrubat ve sandviç büfelerinden alınacak ücret belirlenmiş, çayhane, lokanta ve restorantlarda bulunan dondurma, meşrubat ve sandviç büfelerinin de aynı ücrete bağlandığı, ancak içe dönük olarak çalıştıkları durumda bu ücret uygulamasının yapılmayacağı öngörülmüştür.
Olayda davacının çayhane içerisindeki büfede dışarıya meşrubat ve dondurma satışı yaptığı tartışmasız olduğuna göre, yukarıda açıklanan tarife kuralı uyarınca ücretini ödemesi ve sözleşme yapması gerektiğinden Belediyece anılan kararın alınmasında isabetsizlik bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrası uyarınca kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, aynı maddenin 2.fıkrası uyarınca dosyadaki bilgi ve belgeler işin esası hakkında karar vermeye yeterli olduğundan işin esasının incelenmesine geçilerek, dava konusu işlemde yasaya aykırılık bulunmadığından davanın reddine oyçokluğuyla karar verildi.

AZLIK OYU:
Davacının 3 yıllığına Belediyeden kiraladığı çay bahçesinde dışa dönük dondurma ve içecek şeyler sattığı ileri sürülerek bu satış için Belediye Gelir tarifesi uyarınca ayrıca 78.500 lira ödemesi ve ek bir sözleşme yapması aksi halde çay bahçesi işletme ruhsatının iptal edileceğine ilişkin işlem dava konusu yapılmaktadır.
Bu işlem
1-) Davacının belediye ile yaptığı sözleşmeye aykırı davranması nedeni ile ek bir sözleşme yapması ve ayrıca bir ücret ödemesi gerektiği,
2-) Buna uyulmadığı takdirde verilen çay bahçesi işletme izninin dışarıya dondurma, sandviç ve içecek şeyler satılmasını kapsamadığından izin dışı iş yapılması nedeni ile çay bahçesi işletme izninin (ruhsatının) iptal edileceği konularını kapsamaktadır.
Hiç kimse kamu gücü kullanılarak sözleşme yapmaya zorlanamaz. Davacı sözleşme dışı davranmakta ise belediye ancak adliye mahkemesinde çay bahçesi kiralanmasına ilişkin davacı ile arasındaki sözleşmenin iptalini ve sözleşme dışı davranışı nedeni ile tazminat ödemesini dava edebilir.
Kararın, izin (ruhsat) dışı iş yapılması nedeni ile iznin iptal edileceği kısmına gelince, belediyece verilen izin herşeyden önce o işin yapılmasında kamu sağlığı ve düzeni yönünden bir sakınca olmadığını sonradan o işin yapılması için yasalarla belirli tarifelere uygun ödendiğini göstermektedir. Çay bahçesi olarak işletilen yerde dondurma ve içecek şeyler satılmasının bir sakıncası olduğu düşünülemez. Verilen işletme izninde içeriye veya dışarıya olması yolunda bir ayırım gözetilmesi kamu sağlığı veya düzeni ile değil sözleşmeye uyulup uyulmaması ile ilgilidir ki bu da yukarda belirtildiği üzere bir özel hukuk sorunudur. Bu durumda alınan izne (ruhsata) dayanılarak satılan ve bu iznin kapsamı içinde olan işler nedeni ile iznin iptal edilmesi yerinde görülmediğinden İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyu ile aksine verilen karara karşıyız.