9. Hukuk Dairesi 2013/9036 E. , 2014/1446 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 17. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/05/2013
NUMARASI : 2013/745-2013/177
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; işçilerin işyerinde yasal hakları ihlal edildiği için sendikal çalışma yapıldığını, çalıştıkları iş kolunda yetkili olan sendikaya giderek yasal haklarını öğrendiklerini, sendikaya kimlik bilgilerini vererek üyelik formlarının noterce hazırlanmasını sağlandığını, noterce kendilerine 28/09/2012 günü öğlen arası randevu verildiğini, davacı ve diğer işçilerin 28/09/2012 günü üyelik formalarını imzalamak üzere anlaştıklarını, ancak bu bilgiyi alan işveren davalı işyerine sendika girmemesi için sendika çalışması yapan işçilerden dokuz kişinin 28/09/2012 tarihinde iş sözleşmelerine son verildiğini belirterek müvekkilinin işe iadesine, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde 12 aylık ücret tutarında tazminata hükmedilmesine, kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için 4 aylık ücret ve diğer haklarını ödettirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili davacı işçinin sendika üyesi olmak istemesi üzerine iş sözleşmesinin feshedildiğini iddiasının tamamen asılsız olduğunu, davacı işçinin iş sözleşmesinin fesih nedeninin davacının kendi isteği veya işi savsaklaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, yapılan iş gereği üzerine düşen yükümlülükleri gereği gibi yerine getirmemesi, performansının zayıflaması, disiplinsizliği ve kimi zaman amirlerine karşı gelmesi nedeni ile davacının iş akdine son verildiğini beyanla haksız ve yersiz açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin geçersiz ve sendikal nedenle feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekillleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedilip edilmediği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Somut olayda her ne kadar mahkemece davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği gerekçesiyle sendikal tazminata hükmedilmişse de, davacının sendika üyesi olmadığı, davacının sendikal faaliyette bulunduğu somut ve inandırıcı delillerle kanıtlanmadığı, nitekim aynı tarihlerde iş sözleşmesi feshedilen başka işçilerin açtığı işe iade davasında mahkemelerce sendikal fesih kabul edilmişse de davalı temyizi üzerine 22. Hukuk Dairesi’nin 12.09.2013 Gün, 2013/22873 Esas, 2013/18704 Karar, 2013/14679 Esas, 2013/16611 Karar sayılı kararlarında sendikal tazminatın kabul edilmediği, dosya içeriği ve emsal dosyalar değerlendirildiğinde sendikal tazminata karar verilmesinin yerinde olmadığı anlaşıldığından 4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının kıdem süresi ve fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 141.55 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 23.01.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.