Danıştay 4. Daire 2020/6137 Esas 2021/2079 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/6137
Karar No : 2021/2079


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Madencilik Kimya İnşaat Makina İmalat Sanayi İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, 2017/8,9,10,11,12. dönemlerine ilişkin olarak yüklendiği katma değer vergisinin YMM Tasdik Raporuna istinaden nakden iadesi için yapılan başvurunun, hakkındaki riskli iade tespitinden dolayı vergi incelemesi neticesinde yerine getirileceğinden bahisle reddine dair işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 32. maddesinde; bu kanunun 11. maddesi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirileceği ve vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisinin ise Hazine ve Maliye Bakanlığı'nca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunacağının belirtildiği ve bu hüküm uyarınca hazırlanarak yürürlüğe konulan Katma Değer Vergisi Genel Tebliği'nde de, YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna dayalı akden iadelerin, süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin mevcudiyeti halinde miktara bakılmaksızın vergi inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirileceğinin düzenlendiği, davacı şirketin yüklendiği katma değer vergisinin YMM KDV İade Tasdik Raporu ile nakden iadesi talebiyle yaptığı başvurunun dava konusu olayda yasal koşulları oluştuğu halde idarece inceleme sonucuna göre değerlendirileceği belirtilmek suretiyle reddedilmesine dair işlemde hukuka uygunluk görülmediği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; Vergi Mahkemesi kararında, Katma Değer Vergisi Kanunu Genel Uygulama Tebliği'nin "4.YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna Dayalı Nakden İadeler " bölümünde yer alan düzenlemede, süresinde düzenlenmiş tam tasdik sözleşmesinin mevcudiyeti halinde miktara bakılmaksızın vergi inceleme raporu uyarınca iadenin yapılacağı ibaresinin altı çizilerek vurgulanmasından sonra, söz konusu düzenlemeye dayanılarak, davacı şirketin yüklendiği KDV'nin YMM KDV İade Tasdik Raporu ile nakden iadesi talebiyle yaptığı başvurunun, dava konusu olayda yasal koşulları oluştuğu halde, idarece inceleme sonucuna göre değerlendirileceği belirtilmek suretiyle reddinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle hüküm verildiği dosyada bir örneği mevcut YMM KDV İadesi Tasdik Raporu içeriğinde, açıkça "Tam Tasdik İşlemleri İçin Kullanılamaz" ibaresinin bulunduğu, Vergi Mahkemesince, dava konusu işlemin hukuka uygun bulunup bulunmadığı yönünden denetim yapılırken, öncelikle uyuşmazlıkla ilgili maddi olaya dair unsurların doğru bir şekilde tespiti ve tahlili, akabinde uyuşmazlığın çözümünde uygulanacak hukuk normunun belirlenmesi gerekirken, ilgili YMM Raporunun Tam Tasdik Sözleşmesine dayandığı yönünde herhangi bir iddia ve veri bulunmamasına karşın, bu şekilde eksik ve hatalı tespitin kabulüne dayanan görüşle gerekçenin oluşturulduğu ve davanın hükme bağlanarak sonuçlandırıldığı, Vergi Mahkemesi gerekçesinin bu haliyle, yukarıda ifade edilen yargı kararlarının gerekçeli olması ilkesiyle de tam anlamıyla bağdaşmadığı, bu nedenle Vergi Mahkemesince davanın esası hakkında, maddi olaya dair verilerin ve uyuşmazlığın çözümünde uygulanması gereken hukuk normlarının doğru bir şekilde tespiti ile yeniden hukuki değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle istinaf başvurusunun kabulüne ve ... Vergi Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Keyfi olarak iade sürecini uzatmak ve şirketi zor durumda bırakmak için alındığı, YMM Selçuk KOÇAK tarafından hazırlanan raporun süresinde vergi dairesine teslim edildiği, vergi dairesinin raporu reddetmediği, tesis edilen işlemin mesnetsiz ve hukuka aykırı olduğu, Kanunun KDV iadesini tam tasdik sözleşmesine bağlı kılmadığı, ''tam tasdik işlemleri için kullanılamaz.“ ibaresinin firma ile YMM arasında KDV iadesi konusunda yapmış olduğu ve matbu hali YMM Odası tarafından düzenlenmiş ve 02/01/1990 tarih 20390 resmi gazetede ilan edilen YMM'lerin Tasdik Edeceği Belgeler Yönetmeliğinin 10. madde de düzenlenen mevcut bir ibare olduğu, yani taraflarınca eklenmediği gibi, hali hazırda Türkiye’nin her yerinde aynı biçimde kullanıldığı, bu ibarenin bu sözleşmenin diğer sözleşmeler ile karıştırılmamasına yönelik matbu bir yazım ibaresi olduğu, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 3. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar vereceği, karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı vereceği, 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu durumda bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği, 6545 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik 49. maddesinin birinci fıkrasında ise, temyiz incelemesi sonunda Danıştay'ın; kararı hukuka uygun bulursa onayacağı, kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onayacağı, aynı Kanunun 5. fıkrasında ise bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği, bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararlarının kesin olduğu kuralına yer verilmiştir.
Belirtilen nedenlerle, istinaf aşamasında bölge idare mahkemesi vergi dava dairesinin yaptığı inceleme sonunda, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararını kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuatın ve olayın bütün olarak değerlendirilmesinden, Vergi Dava Dairelerinin usule ilişkin ilk inceleme safhasında saptanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak 2577 sayılı Kanun'un 45/5. maddesi dışındaki hususlar hariç, ilk derece mahkemesine yeniden karar verilmek üzere gönderme kararı veremeyeceği açıktır.
Bu durumda, dava konusu uyuşmazlığa ilişkin olarak istinaf kabul kararı verildikten sonra Vergi Dava Dairesince bizzat değerlendirerek işin esası hakkında bir hüküm kurulması gerekirken dosyanın yeniden karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 06/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.