Danıştay 8. Daire 2018/4051 Esas 2021/2092 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4051
Karar No : 2021/2092

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davalı): … Valiliği

Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davacı) : ...

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 16/11/2017 tarih ve E:2016/8679, K:2017/8120 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi istemine ilişkin dilekçede öne sürülen düzeltme nedenleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uygun bulunduğundan, düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 16/11/2017 gün ve E:2016/8679, K:2017/8120 sayılı kararı kaldırılarak işin esası yeniden incelendi.
Dava, ... Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü olan davacının, görevden alınmasına dair … tarih ve ... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının eğitim verilmediği halde özürlü çocuklara eğitim verilmiş gibi belge düzenlemek fiilini işlediğinin sübuta erdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun "Kurumlarda çalıştırılacak personel" başlıklı 8. maddesinin yedinci ve sekizinci fıkralarında "Kurumların müdürleri, kurucu/kurucu temsilcisi tarafından; diğer yönetici ve öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticileri ise müdürlerince seçilir ve çalışma izinleri valiliğin iznine sunulur. Valiliğin izni alınmadan müdür ile diğer yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler işe başlatılamaz. Gerekli şartları taşıyan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler için valilikçe çalışma izni düzenlenir. Çalışma izninin iptali yine valilikçe yapılır." hükmü; 9. maddesinde; "Kurumlarda görev yapan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler, bu Kanun hükümleri saklı kalmak üzere; a) Sosyal güvenlik ve özlük hakları yönünden; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 4857 sayılı İş Kanunu, b) Yetki, sorumluluk, ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1702 sayılı İlk ve Orta Tedrisat Muallimlerinin Terfi ve Tecziyeleri Hakkında Kanun, 4357 sayılı Hususi İdarelerden Maaş Alan İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına ve Bu Öğretmenler İçin Teşkil Edilecek Sağlık ve İçtimaî Yardım Sandığı ile Yapı Sandığına ve Öğretmenlerin Alacaklarına Dair Kanun ile 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerine tâbidir. Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi halinde bu kişilere kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine brüt aylığından 1/4'ü ile 1/2'si arasında maaş kesim cezası, çalışma izni veren makam tarafından verilir. Tekrarı hâlinde ise göreve son verilir. 1702 sayılı Kanuna göre meslekten çıkarılma veya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve hâllerin işlenmesi hâlinde, Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle personelin görevine, izni veren makam tarafından son verilir. Yetki, sorumluluk, ödül, sicil, disiplin ve cezaların uygulanmasına ilişkin diğer esas ve usûller çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmü yer almaktadır.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun “Çalışma İzninin İptali ve Geçici Görevlendirme” başlıklı 10. maddesinde; “İki defa teftiş raporuyla başarısızlığı tespit edilen yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticilerin çalışma izni, izni veren makam tarafından iptal edilir.
Hizmete devamında 9 uncu madde hükümlerine göre sakınca görülen yönetici, öğretmen, uzman öğretici, usta öğretici ve diğer personelin görevine, izni veren makam tarafından son verilir.
Bu durum, ilgiliye tebliğ edilmek üzere kuruma bildirilir. Tebliğ, sözleşmenin feshine ve ilgilinin kurumla ilişiğinin kesilmesine yeter sebep teşkil eder.
Kurumların teftiş ve denetlenmesi sırasında valilik, lüzum görülen durumlarda kurumun yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticilerini görevden uzaklaştırabilir. Bu takdirde valilikçe, geçici görevlendirme yapılarak gerekli tedbirler alınır.” hükmü yer almıştır.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 10. maddesinin 2. fıkrasının Anayasa’nın 5, 13 ve 48. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurulması üzerine, 12/07/2013 gün ve 28705 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 22/05/2013 tarih ve E:2013/39, K:2013/65 sayılı kararıyla; "İtiraz konusu kural, hizmete devamında 9. maddeye göre sakınca görülmesi durumunda özel öğretim kurumlarında görev yapan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticilerin görevine, çalışma iznini veren makam tarafından son verilmesini öngörmektedir. Atıf yapılan 9. maddenin itiraz konusu kuralı ilgilendiren bölümü, söz konusu kişilerin, yetki, sorumluluk, ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından tabi oldukları kanunları göstermekte olup hizmete devamında sakınca oluşturan eylemleri düzenlememektedir. Bu durumda idarenin, göreve devamında sakınca oluşturan eylemlerin neler olduğunun belirlenmesi hususunda geniş bir takdir yetkisine sahip olacağı açıktır. Bu hâliyle ne tür eylemlerin 9. maddeye göre sakınca oluşturduğunun ilgili kişilerce önceden bilinebilir olduğu söylenemez. Özel öğretim kurumunda çalışan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticilerin görevine son verilmesini gerektiren fiillerin tespiti hususunda idareye geniş takdir yetkisi tanıyan itiraz konusu kural, öngörülebilir olmadığı gibi ilgiliye, idarenin keyfi yorum ve uygulamalarına karşı yeterince koruma sağlayacak nitelikte olmadığından hukuki güvenlik ilkesini zedelemektedir." gerekçesiyle Anayasa’nın 2. maddesine aykırı bulunan söz konusu Kanun hükmünün iptaline karar verildiği görülmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Görevlendirme şartları" başlığını taşıyan 31. maddesinin 1. fıkrasında her derece ve türdeki kurumlara öğretmen olarak atanacaklarda resmî öğrenim kurumlarına atanacaklarda aranan nitelik ve şartlar aranacağı, resmî dengi bulunmayan özel öğretim kurumlarının yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmetlerinde ise Bakanlıkça belirtilen nitelik ve şartları taşıyanların görevleceği düzenlemesine yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun " Davranış ve işbirliği" başlıklı 8. maddesinde; "Devlet memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlariyle göstermek zorundadırlar. Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır. "Amir durumda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları" başlıklı 10. maddesinde; "Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar. Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır. Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının ... Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinin Müdürü olduğu, eğitim verilmediği halde özürlü çocuklara eğitim verilmiş gibi belge düzenleyerek eğitim ücretleri alındığı, izinli olan öğretmenlere ders yazıldığı, öğretmenlerin derslere gelmedikleri iddiasıyla ilgili olarak başlatılan soruşturma sonucunda düzenlenen 04.08.2015 tarih ve 07/37 sayılı soruşturma raporunda özetle; aylık çalışma çizelgesinde belirtilen engelli bireyler dışındakilere eğitim verildiği, izinli olan öğretmenlere ders yazıldığı, bu öğretmenler yerine ders defterlerinin doldurulduğu ve ücret alındığı, derse gelmeyen öğrenciler derse gelmiş gibi gösterilerek ders defterine işlendiği, bu kişiler için Aylık Bireyselleştirilmiş Eğitim, Çalışma ve Rehabilitasyon Planları hazırlandığı ve ücret alındığı, bu yöndeki toplam 10 iddianın sübuta erdiği, tevhiden 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 9/b maddesinin atıfta bulunduğu 657 sayılı Kanun'un 125/D-f (gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek) maddesi kapsamında 1 yıl süre ile kademe ilerlemesi ile cezalandırılması, ancak (5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 9/b maddesi gereğince 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerin işlenmesi halinde bu kişilere kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yerine brüt aylığından 1/4'ü ile 1/2'si arasında maaş kesim cezası, çalışma izni veren makam tarafından verilir. Tekrarı halinde ise görev son verilir.) 1/4 oranında maaş kesim cezası ile cezalandırılmasının, idari yönden, yukarıda açıklanan ve sübuta eren toplam on iddiada da sorumluluğu bulunduğundan müdürlük görevinin üzerinden alınması teklifi getirildiği ve bu yönde dava konusu işlemle davacının müdürlük görevinin üzerinden alınması üzerine, işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde, idarece kurum yöneticileri hakkında idari yönden görevde kalmasında kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda sakınca görülen durumlarda eylemlerinin kesin delillerle sübuta erdiğinin tespiti yapılması halinde genel hükümlerin uygulanması suretiyle her zaman yöneticilik görevine son verebileceği açıktır.
Olayda, Özel Bizimkiler Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi müdürü olarak görev yapan davacının, verilmeyen derslere ilişkin ders yapılmış gibi rehabilitasyon planını imzaladığı, izinli öğretmene ders görevi yazdığı, kurum tarafından bu işlemler karşılığında haksız ücret alındığı hususu tanık ifadeleri ve kurum kayıtlarıyla sabit olduğundan, davacının üzerine atılı “eğitim verilmediği halde özürlü çocuklara eğitim verilmiş gibi belge düzenleme” fiilinin sübuta erdiği ve bu eylemlerin birden fazla defa tekararlandığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, karar düzeltme isteminin kabulüne, … İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı sonucu itibariyla hukuka uygun olup bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına, 06/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.