Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2021/3462 Esas 2022/863 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İZMİR 5. TÜKETİCİ MAHKEMESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen ayıba karşı sorumluluk davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalıdan 16/08/2016 tarihinde 97.420 TL bedelle ÖTV muafıyetli olarak Renault Talisman marka aracı 0 km olarak satın aldığını, aracın teslim belgesini imzalaması ile birlikte davalı şirket elemanlarının aracın ön camında kimsenin fark edemeyeceği küçük baloncuk bulunması nedeniyle hemen teslim edemeyeceklerini, baloncuğu hallettikten sonra teslim edeceklerini söylediklerini, ancak araç incelediğinde camda 15-20 cm çatlak olduğunu görünce aracı almak istemediğini belirtmesine rağmen aracın ÖTV'siz fatura edildiği aksi halde haklarının kaybolacağının söylendiğini, 4 gün sonra camı değişmiş olarak aracı teslim aldığını, teslimden 1 ay sonra sağ farın yanmaması sebebi ile değiştiğini, 3 ay sonra ön camda aynı yerde 15-20 cm çatlak oluştuğunu ve ön camın 2. kez değiştiğini, şerit takip sisteminin devre dışı kaldığını ve aracın beyninin değiştiğini, motorda yağ kaçağı tespit edildiğini, keçe ve kayışının değiştiğini, aracın ön torpido gözünün komple değiştiğini, motor krank kasnağı ve keçelerin değiştiğini, otomatik bagaj kapağının açılmadığını, GPS anteninin değiştiğini, bagaj sacının bükülerek tamir edildiğini, sağ iç kapı döşemesinin komple değiştiğini, torpito içi soğutucunun tamir edildiğini, sağ koltuk masaj fonksiyonu çalışmadığından iskeletinin değiştiğini, sağ koltuk ısıtma fanlarının, vites kumanda kolunun, cruise kontrol kumanda kolunun, kapı çıta ve çerçevesinin iki kez, sağ ön koltuk sırt ızgarasının, direksiyon kutusunun, arka teker yönlendirme aksiyon sisteminin değiştiğini, torpido göğüslüğü ve kapı çıtalarının iki kez değiştiğini, araç ruhsatında 1.6 motor 160 BG olmasına rağmen Touch 1.6 motor 130 BG göründüğünü ve ruhsat değiştiğini, aracın durduğu yerde ön camının 3. kez çatladığını ve 3. kez değiştiğini, garanti kapsamında 60.000 TL'lik bakım ve onarım yapıldığını ancak arızaların halen devam ettiğini ileri sürerek, ÖTV muafiyet hak kaybı olmayacaksa aracın misli ile değişimini aksi halde onarım kapsamında yapılan tüm tamir bakım bedeli tutarının bedel indirimi olarak ödenmesini talep etmiştir.
Davalı; davacının onarım hakkını kullandığı için başka bir seçimlik hakkını kullanmasının mümkün olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; davacı tüketicinin ilk arızadan sonra onarım hakkını kullandığı ancak ardından araçta 36 adet daha arıza meydana geldiği, bu kadar çok sayıda ve çeşitte arıza oluşmasının ve onarım görmesinin normal olmadığı, arızaların süreklilik arz ettiği, ekonomik eksiklik içerdiği ve davacının araçtan beklenen faydayı sağlayamayacağı, aracın geçmiş servis kayıtları bakıldığında 2. el satışında değer kaybına neden olacağı, ayrıca söz konusu arızaların üretimden kaynaklı gizli ayıp niteliğinde olduğu, bu sebeple satın alma sırasında da anlaşılamayacağından aracın ayıplı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, bu mümkün olmadığı takdirde İİK 24. maddesinin uygulanmasına karar verilmiş; karara karşı, taraf vekilleri istinaf yoluna başvurmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; davacının onarım hakkını kullandığını ve araçtaki arızalı parçaların değişimi ile garanti kapsamında giderilmiş olduğu, dava ve keşif tarihi itibariyle araçta herhangi bir arızada bulunmadığı, bu sebeple aracın misli ile değişimi veya bedel iadesi talebinde bulunamayacağı gerekçesiyle; davacının istinaf başvurusunun incelenmesine yer olmadığına, davalının istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiş; kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, ayıp nedeni ile malın ayıpsız misli ile değişimi, kabul edilmez ise ayıp oranında bedelden indirim istemine ilişkindir.
Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde yerine getirilmesi zorunludur. Ancak, Kanunun 58. maddesi uyarınca çıkarılan yönetmelik eki listede yer alan mallara ilişkin, tüketicinin ücretsiz onarım talebi, yönetmelikte belirlenen azami tamir süresi içinde yerine getirilir. Aksi hâlde tüketici diğer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir.
6502 sayılı Kanun'un 56/3 maddesi “Tüketici bu Kanunun 11. maddesinde belirtilen seçimlik haklarından onarım hakkını kullanmışsa malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hâllerinde 11'inci maddede yer alan diğer seçimlik haklarını kullanabilir. Satıcı tüketicinin talebini reddedemez. Bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.”
Aynı hükme paralel olarak düzenlenen Garanti Belgesi yönetmeliği 9/1-c bendine göre; “Tamirinin mümkün olmadığının, yetkili servis istasyonu, satıcı, üretici veya ithalatçı tarafından bir raporla belirlenmesi, durumlarında tüketici malın bedel iadesini, ayıp oranında bedel indirimini veya imkan varsa malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini satıcıdan talep edebilir. Satıcı, tüketicinin talebini reddedemez."
Somut olayda; bölge adliye mahkemesince, davacının onarım hakkını kullandığı ve araçtaki arızaların keşif tarihinde giderilmiş olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de, dosya içerisindeki otomotiv mühendisi öğretim üyesinden alınan 02/07/2018 tarihli kök raporda; söz konusu iş emirleri incelenerek yapılan değerlendirmede dava tarihine kadar araçta 37 kez oluşan arızalar nedeni ile onarım yapıldığı ve ve arızaların üretim kaynaklı gizli ayıp niteliğinde olduğu, arıza sayısı dikkate alındığında süreklilik arz ettiği ve kendinden beklenen faydayı sağlamayacağı, ayrıca 2. el satışında değer kaybına neden olacağı tespitinin yapıldığı, davalı vekilinin itirazı üzerine alınan ek raporda da görüşlerinde bir değişiklik olmadığının bildirdiği, ayrıca araçtaki arızaların dava tarihinde sonra da devam ettiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca bölge adliye mahkemesince; aracın geçmişteki tüm kayıtları ve her ne kadar keşif anında arıza giderilmiş olsa da dosya kapsamından arızaların halen devam ediyor olduğunun anlaşılmasına göre davalı tarafın istinaf başvurusunun reddi ile davacı tarafın istinaf başvurusu incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
Buna göre bölge adliye mahkemesince yapılacak iş; davacı tarafın istinaf başvurusunu inceleyerek yeniden uyuşmazlığın esası hakkında bir karar vermek olmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, harçtan muaf olmasına rağmen davacıdan peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dosyanın kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 10/02/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.