Danıştay 2. Daire 2021/310 Esas 2021/1108 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/310
Karar No : 2021/1108

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Davacının, Konya ili, … ilçesi, … Mah., … Sok., … no'lu adreste bulunan işyeri için Play Station Oyun Salonu (Elektronik Oyun Merkezi) ruhsatı verilmesi yönündeki talebinin reddine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince, Danıştay (Kapatılan) Onyedinci Dairesinin 29/04/2015 günlü, E:2015/6358, K:2015/1567 sayılı bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararla; İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin mesafe ölçümüne ilişkin 34. maddesinin; tüm umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine ilişkin genel hükümler içerdiği, bu tür yerlerin belli yerlere mesafesinin 100 metre olacağına yönelik düzenleme ve yine işyerleriyle ilgili genel koşulların düzenlendiği 5. maddesinde, bu tür işyerlerinin ibadethanelere mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunması koşulunun aranması karşısında, mevzuatta ibadethaneler yönünden bir mesafe koşulunun bulunmadığını söylemeye imkan olmadığı, uyuşmazlığa konu işyeri ile cami arasında 75 metre mesafe bulunması nedeniyle yönetmeliğin aradığı asgari mesafe şartının sağlanmadığı açık olduğundan, anılan işyerine ruhsat verilmesi yolundaki talebin, cami ile asgari mesafe şartının sağlanmadığından bahisle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte, 100 metre mesafeye ilişkin tek düzenlemenin 32. maddenin 6. fıkrasında olup, 34. maddenin tekrar niteliğinde olduğu, her iki maddede de 100 metre koşulunun okullara ilişkin bulunduğu ve Yönetmeliğin 30. maddesinde, 100 metre koşulunun da ilk ve orta öğretim kurumIarı ile anaokulu açısından getirildiği, bu maddeler dışında oyun merkezinin mabetlere uzaklığıyla ilgili hiçbir açık ve özel düzenlemenin yer almadığı, bu hususta genel ilkeler çerçevesinde hakime takdir yetkisi tanındığı, tüm bu nedenlerle mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacının, Konya ili, … ilçesi, … Mah., … Sok., … no'lu adreste bulunan işyeri için Play Station Oyun Salonu (Elektronik Oyun Merkezi) ruhsatı verilmesi istemiyle 11/02/2011 tarihinde davalı idareye başvurduğu, bu başvurunun … günlü, … sayılı dava konusu işlemle; işyerinin 27 metre yakınında Kız Kuran Kursu, 75 metre yakınında ise Camii (Mabet) bulunduğu ve işyerinin asayiş, emniyet ve güvenlik açısından sakıncalı olduğu gerekçeleriyle reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 4. maddesinde;
" - Bu Yönetmelikte geçen deyimlerden;
... f) Sıhhî müessese: Gayrisıhhî müesseseler dışında kalan her türlü işyerini,
g) Umuma açık istirahat ve eğlence yeri: Kişilerin tek tek veya toplu olarak eğlenmesi, dinlenmesi veya konaklaması için açılan otel, motel, pansiyon, kamping ve benzeri konaklama yerleri; gazino, pavyon, meyhane, bar, birahane, içkili lokanta, taverna ve benzeri içkili yerler; sinema, kahvehane ve kıraathaneler; kumar ve kazanç kastı olmamak şartıyla adı ne olursa olsun bilgi ve maharet artırıcı veya zeka geliştirici nitelikteki elektronik oyun alet ve makinelerinin, video ve televizyon oyunlarının içerisinde bulunduğu elektronik oyun yerleri; internet salonları, lunaparklar, sirkler ve benzeri yerleri, ifade edeceği kurala bağlanmıştır.
Aynı Yönetmeliğin "İşyerlerinde aranacak genel şartlar" başlıklı 5. maddesinde; " İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri aşağıda belirtilen şartları taşımak zorundadır: ... ı) Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinden meyhane, bar, kahvehane, kıraathane, elektronik oyun merkezi ile açıkta alkollü içki satılan işyerlerinin okul, yurt, mabet bina ve tesislerine mevzuatın öngördüğü uzaklıkta bulunması, ... " hükmü,
"Sıhhi İşyerleri" başlıklı İkinci Kısmında yer alan "Ruhsatın düzenlenmesi" başlıklı 12. maddesinde; "Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder. Başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olduğunun tespiti halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir.
...
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı müracaatı sırasında bu Yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgeler dışında başka herhangi bir belge istenemez ve başvuru formundaki beyana göre ruhsat işlemleri sonuçlandırılır.
İlgilinin beyanına göre tanzim edilen ruhsat müktesep hak doğurmaz." hükmü,
"Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin açılması" başlıklı 32. maddesinde; " ... Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, resmî ve özel okul binalarından ve ilk ve orta öğretim öğrencilerinin barındığı öğrenci yurtları ile anaokullarından, kapıdan kapıya en az yüz metre uzaklıkta bulunması zorunludur. ... " hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer verilen İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümleriyle, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinden meyhane, bar, kahvehane, kıraathane, elektronik oyun merkezi ile açıkta alkollü içki satılan işyerlerinin okul, yurt, mabet bina ve tesislerine "mevzuatın öngördüğü uzaklıkta olması gerektiği" yolunda genel bir kurala yer verilmiştir.
Aynı Yönetmelikte, meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, resmî ve özel okul binalarından ve ilk ve orta öğretim öğrencilerinin barındığı öğrenci yurtları ile anaokullarından, kapıdan kapıya en az yüz metre uzaklıkta bulunması zorunluluğu getirilmiş olmakla birlikte, umuma açık istirahat ve eğlence yeri niteliğinde olan elektronik oyun merkezlerinin, "mabet bina ve tesislerine" uzaklığı konusunda herhangi bir mesafe şartı getirilmemiştir.
Bu durumda, Play Station (Oyun Salonu) ile dini kurum ve kuruluşlar ile her türlü ibadet yeri arasındaki uzaklık konusunda yönetmelikte herhangi bir asgari mesafe şartı belirtilmediğinden, davacının elektronik oyun merkezi açma isteğiyle yaptığı ruhsat başvurusunun, başvuruda bulunulan yere 27 metre mesafede kız kuran kursu ve 75 metre mesafede camii bulunduğundan bahisle reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
Öte yandan, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin "Mesafe ölçümü" başlıklı 34. maddesinde; "Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin açılmasına izin verilirken mesafe ölçümünde, bina ve tesislerin varsa bahçe kapıları, yoksa bina kapıları; kapıların birden fazla olması durumunda en yakını esas alınır. Yüz metre uzaklığın ölçümünde, mevcut cadde ve sokaklar üzerinden yaya yolu kullanılarak, yaya kurallarına göre gidilebilecek en kısa mesafe dikkate alınır...." hükmü yer almış, Mahkemece, anılan maddenin yorumlanması suretiyle 100 metre koşulunun aranması gerektiği sonucuna ulaşılmış ise de; sözü edilen "mesafe ölçümü" başlıklı maddenin, Yönetmeliğin 32. maddesiyle belirlenen 100 metrenin nasıl ölçüleceğine ilişkin ölçüm tekniklerinin belirlenmesine yönelik olduğu, mesafe şartı getiren kurucu bir düzenleme olmadığı göz önüne alındığında, sözü edilen maddeye dayalı olarak mesafe şartı getirilemeyeceği açıktır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa'nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.