MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 09.06.2014 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin kaldırılması talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.10.2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ipoteğin kaldırılması talebine ilişkindir.
Davacı vekili; davacının 4508 ada 14 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, ... Belediyesinin 18. madde imar uygulaması çalışmaları kapsamında taşınmaz kaydına davalıların miras bırakanı ... lehine 1991 yılında önceki para değeri ile 900.000,00 TL"lik kanuni ipotek tesis edildiğini, ..."ın 24.06.1997 tarihinde dul olarak vefatı ile geriye davalı çocularının kaldığını, davalılar ile uzlaşma suretiyle ipoteğin kaldırılmasının mümkün olmadığını davacının davalıların miras payları oranında ipotek bedellerini yatırmaya hazır olduğunu belirterek taşınmaz kaydındaki ipoteğin kaldırılmasını istemiştir.
Davalı ..., davaya bir diyeceğinin olmadığını beyan etmiş, diğer davalılar, davacı ile daha önce anlaştıklarını, ancak davalı ..."a vasi atanınca işlemlerin yapılamadığını, ipotek bedeli hesaplarına yatırıldığı takdirde ipoteğin kaldırılabileceğini, davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden masraflardan davacının sorumlu olması gerektiğini beyan etmişlerdir.
Mahkemece; davanın kabulüne, güncellenmiş ipotek bedelinin yasal faizi ile birlikte davalılara ödenmesine dair verilen ilk kararın davalılarca temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 08.02.2018 tarih 2015/8181 E.-2018/880 K. sayılı ilamı ile “...davacıya ait 4508 ada 4 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında 02.07.1991 tarihli 2202 yevmiye nolu 900.000.00 TL bedelli ... lehine ipotek şerhi bulunmaktadır. İpoteğin imar uygulaması sebebiyle davalıların murisinin maliki olduğu taşınmazdan bir miktar yerin davacı taşınmazına ilavesi zaruretinden kaynaklandığı görülmektedir. Bu nedenle imar uygulama cetvellerinden davalıların murisi ..."ın taşınmazından kaç metrekare yer alındığı tespit edilerek kanuni ipotek bedelinin alınan bu miktarın taşınmazın dava tarihindeki değerine göre belirlenmesi gerekir. Zira, kanuni ipotekler tarafların serbest iradeleriyle değil kanundan kaynaklanan bazı zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilir. Mahkemece yapılması gereken iş bilirkişi incelemesi yaptırılarak ve imar uygulama cetvelleri incelenerek, davalıların murisi ..."ın taşınmazından imar uygulaması sebebiyle ne miktar yer alındığını tespit etmek gerekirse keşif de yapılarak bu miktarın dava tarihindeki değerini bilirkişilere hesaplatmak bu bedeli davacıya depo ettirmek depo edilirse şimdiki gibi davayı kabul etmek olmalıdır.
Bu yönler gözetilmeden ipotek bedelinin güncelleştirilmesi suretiyle davanın kabulü doğru görülmemiştir.” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü davalılar temyiz etmiştir.
Bilindiği üzere ipotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Taraflar mevcut ipoteği iradeleriyle tapuda yapacakları işlem sonucu kaldırabilecekleri gibi bir tarafın terkine rıza göstermemesi halinde ipotek bedelinin ödenmesi koşulu ile kaldırılmasını mahkemeden de isteyebilir.
Somut olaya gelince; dava konusu imar ipoteği yasadan kaynaklanmakta olup niteliği gereği yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmelidir.
Karar gerekçesinde; yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verildiği yazılı olduğu halde, hüküm kısmında davalılar üzerinde bırakılarak mahkemece hüküm ve gerekçe arasında çelişki meydana getirilmesi doğru değil ise de, bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının kabulüyle, hükmün 3., 4. ve 5. bendinin tamamının hükümden çıkarılarak yerine yeni bir bent olarak "Davanın niteliği gereği harç ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davacı taraf lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına" cümlesinin yazılmasına, hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.09.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.