Danıştay 5. Daire 2018/5037 Esas 2021/937 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/5037
Karar No : 2021/937


TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVACI): …
2-(DAVALI): … Üniversitesi Rektörlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının, 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesinin 8. fıkrası ile değişik (d) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle uğranılan parasal ve özlük haklarının ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacı … tarih ve … sayılı dava konusu işlemden sonra, 677 sayılı KHK eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden ihraç edildiğinden, davacının kamu görevinin bir yasama hükmü olan Kanun Hükmünde Kararname ile doğrudan sonlandırılması karşısında, … tarih ve … sayılı Mustafa Kemal Üniversitesi Yönetim Kurulu kararı kendiliğinden ortadan kalkmış olup, davanın konusuz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: .. Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare vekili tarafından; davacının, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname kapsamında belirtilen kriterler dikkate alınarak kurumca oluşturulan komisyonlar aracılığıyla yapılan değerlendirmeler sonucunda … tarih ve … sayılı işlem ile kamu görevinden çıkarıldığı, söz konusu idari işlemin iptali istemiyle açılan işbu dava devam ederken davacının 677 sayılı KHK eki listede ismine yer verilmek suretiyle yeniden kamu görevinden çıkarıldığı, davanın böylece konusuz kaldığı, bu nedenle davacının müvekkil kurumun yargılama giderinde bulunmasına haksız sebebiyet verdiği ve vekalet ücretinin de yargılama giderlerinden sayıldığı, …Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi kararının vekalet ücreti yönünden bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davacı tarafından; iptali istenen dava konusu uyuşmazlığın 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Kamu görevinden çıkarılma işlemine yönelik olmadığı, 667 sayılı KHK uyarınca idarece tesis edilen … tarih ve … sayılı işleminin iptaline yönelik olduğu, tesis edilen idari işlemin açıkça idare tarafından geri alınmadığı veya bir başka işlemle yürürlükten kaldırılmadığı veyahut idare mahkemesince iptal edilmediği sürece hukuk aleminde varlığını sürdüreceği, bu nedenle davacının aynı zamanda 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de kamu görevinden çıkarılmış olduğundan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, dava konusu uyuşmazlığın esasına ilişkin karar verilmesi gerektiği belirtilerek, … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :
Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Mustafa Kemal Üniversitesi, Yapı İşleri Teknik Daire Başkanlığı bünyesinde Makine Mühendisi olarak görev yapan davacı, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının, 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 4. maddesinin 8. fıkrası ile değişik (d) bendi uyarınca Üniversite Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı işlemi ile kamu görevinden çıkarılmıştır.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen davayı açmıştır.
Öte yandan, davacı, 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmıştır.
Davacı, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunmuş, başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemesinin … sayılı esasına kayden dava açılmış olup, söz konusu davada yargılama sürecinin devam ettiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari Dava Türleri Ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davalarının, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlanmıştır, mezkur mevzuatın "Bağlantılı davalar" başlıklı 38. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Aynı maddi veya hukuki sebepten doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm, diğerini etkileyecek nitelikte olan davalar bağlantılı davalardır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede adına yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının üniversite yönetim kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, bakılmakta olan dava ile OHAL İnceleme Komisyonu tarafından verilen karara karşı açılan davada verilecek kararın birbirini etkileyeceği açık olduğundan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan "bağlantılı davalara ilişkin hükümler" dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerekmektedir.
Buna karşın, belirtilen hususlar araştırılmadan ve yukarıda izah edildiği üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan hükümlere göre bağlantı bulunup bulunmadığı değerlendirmeden, İdare Mahkemesince verilen karar verilmesine yer olmadığı yolundaki karar karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesine hukuka uyarlık görülmemiştir.
Diğer yandan, davalı idare tarafından, Bölge İdare Mahkemesi Dava Dairesi kararının vekalet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmekte ise de; bozma kararı üzerine Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince bu konuda yeniden bir karar verileceğinden, söz konusu temyiz isteminin bu aşamada incelenmesine olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle karar verilmesine yer olmadığına ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 07/04/2021 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Davacının ve davalının temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla çoğunluk görüşüne katılmıyorum.