Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2020/10548 Esas 2022/262 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Ağır Ceza Mahkemesi
Dava : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
Hüküm : Davacının davasının kısmen kabulüyle; 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine

Davacının tazminat talebinin kısmen kabulüne ilişkin hüküm, davalı vekili ve davacı vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Tazminat talebinin dayanağı olan İstanbul Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/155 Esas - 2015/359 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 13.04.2009 – 16.04.2009 tarihleri arasında 4 gün gözaltında kaldığı, 16.04.2009 tarihinde yurtdışı çıkış yasağı konularak adli kontrolle serbest bırakıldığı, 18.03.2010 tarihinde ise adli kontrole yapılan itiraz üzerine kararın kaldırıldığı, yapılan yargılama sonunda beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 19.11.2015 tarihinde kesinleştiği, davanın gözaltı tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı CMK'nın 142. maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye açıldığı ve dava için Kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu,
Davacının 500.000 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile ödenmesi talebine ilişkin söz konusu davada, yerel mahkemece 10.000 TL manevi tazminatın gözaltı tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verildiği,
Yapılan incelemeye, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, incelenen dosya kapsamına göre, davalı vekili ve davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, ancak;
1- Davacının silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan yürütülen soruşturma kapsamında 13.04.2009 tarihinde gözaltına alındığı, 17.04.2009 tarihinde İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin adli kontrol kararı ile salıverildiği, ancak anılan yurtdışı çıkış yasağının hangi tarihte kaldırıldığının ilgili adli makamlardan resmi yoldan araştırılıp saptanması yerine, davacı vekilinin yurtdışı çıkış yasağının 18.03.2010 tarihinde kaldırıldığına ilişkin mahkeme kararının fotokopisini eklediği beyanına itibar edilerek ve 5271 sayılı CMK'nın 141 ve devamı maddelerinde ''suç soruşturması ve kovuşturması sırasında'' gerçekleşen koruma tedbirlerine ilişkin hukuka aykırılıklar yönünden bu kanun hükümlerine göre tazminat istenebileceği belirtilmekle birlikte madde metninde bu aykırılıkların tahdidi şekilde sıralanmış olması ve 5271 sayılı CMK’nın 141. maddesine 6545 sayılı Kanunun 70. maddesi ile 18.06.2014 tarihinde eklenen 3. fıkrasında belirtilen ‘’Birinci fıkrada yazan hâller dışında, suç soruşturması veya kovuşturması sırasında kişisel kusur, haksız fiil veya diğer sorumluluk hâlleri de dâhil olmak üzere hâkimler ve Cumhuriyet savcılarının verdikleri kararlar veya yaptıkları işlemler nedeniyle tazminat davaları ancak Devlet aleyhine açılabilir.’’ şeklindeki hükmün de dava ve hüküm tarihinden sonra yürürlüğe girdiği ve bu kapsamda davacı hakkında gözaltı işleminden sonra uygulanmasına karar verilen yurt dışı çıkış yasağı işleminin madde kapsamında değerlendirilemeyeceğinin anlaşılması karşısında, davacı yararına gözaltına alındığı ve tahliye olduğu tarihler arasında kalan süreyi kapsayacak şekilde maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi gerekeceği gözetilmeden, davacı vekilinin yurtdışı çıkış yasağının 18.03.2010 tarihinde kaldırıldığına ilişkin beyanına itibarla, tarihleri arasında kalan sürenin tamamı üzerinden manevi tazminata hükmolunması,
2-Hazine zararına yol açan mükerrer davalara ilişkin ödemelerin önlenmesinin temini ve kamu kaynaklarının etkili, verimli ve hukuka uygun kullanılması bakımından, davacı lehine aynı konu ve tutuklama nedenine dayalı açılmış başka dava bulunup bulunmadığının, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden sorgulanıp, ilgili maliye hazinesinden sorularak tespit edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
3-Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden yapılan araştırmada davacının tutuklu ve hükümlü olduğu başka suç kayıtlarına da rastlanıldığı dikkate alınarak, gözaltına alındığı gün farklı olay ve soruşturma dosyaları nedeniyle de hakkında tutuklama kararı verilip verilmediği, verilmiş olması halinde bahse konu soruşturma dosyalarının sonuçlarının araştırılması gerektiği gözetilmeden, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi,
4-CMK'nın 144/1-a. maddesinin yürürlükten kaldırılması nedeniyle mahsup durumu tazminata engel oluşturmamakla birlikte, haklarında mahsup işlemi yapılmayan kişilerle tutukluluğu başka mahkumiyetinden mahsup edilenler arasındaki dengenin, hak ve nesafetin sağlanması gerektiği dikkate alınarak, davacının tutuklu kaldığı sürenin başka mahkumiyetinden mahsup edilip edilmediğinin araştırılması gerektiğinin gözetilmemesi,
5-Gerekçeli karar başlığında, ''Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat'' olan dava türünün '' Manevi Tazminat'' olarak yazılması,
Kanuna aykırı olup, davacı vekilinin ve davalı vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün bu sebeplerden dolayı 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK'un 321. maddesi gereğince isteme uygun olarak BOZULMASINA, 17.01.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.