Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2013/7617 Esas 2013/9274 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 10/05/2010 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın 3 parsel sayılı taşınmaz yönünden kabulüne dair verilen 11/07/2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Bir kısım davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, 4,6,7,8,9 parsel sayılı taşınmazlar lehine 3 parsel sayılı taşınmaz aleyhine bilirkişi rapor ve krokisinde 2 nolu güzergah olarak tespit edilen 196,50 m2 lik kısımdan geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanununun 16. maddesi gereğince; müdahalenin men’i, tescil, tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda, gayrimenkulün değeri nazara alınarak harç alınır. Mahkemelerin görev konusunu düzenleyen HUMK"nun 1. maddesi gereğince de görev dava olunan şeyin değerine göre belirtilmiş ise görevli mahkemenin tespitinde davanın açıldığı gündeki değerin esas tutulması gerekir. Gerek harç gerekse görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu tartışmasızdır.
6100 sayılı HMK’nın 4. maddesinde sulh hukuk mahkemelerinin görevi belirlenmiş, 1086 sayılı HUMK’nun 8. maddesinin 1. fıkrasındaki mamelek hukukundan kaynaklanan değer ve miktara ilişkin hükümler 4. maddede yer almamıştır. Diğer taraftan, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 383.
maddesi uyarınca, 382. maddede belirtilen çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesidir. Ne var ki, 6100 sayılı HMK’nın geçici 1. maddesi hükmüne göre bu kanunun yürürlüğe girmesinden önceki tarihte açılmış olan davalarda kanunun yargı yolu ve göreve ilişkin hükümler uygulanmaz. Eldeki dava da 6100 sayılı HMK’nın yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden önce açıldığından mahkemenin görevli olup olmadığı 1086 sayılı HUMK’a göre değerlendirilmelidir.
Somut olayda; 10.05.2010 tarihinde 2.000,00 TL değer gösterilerek sulh hukuk mahkemesinde dava açılmıştır. Mahkemece mahallinde yapılan keşif sonucu alınan uzman bilirkişi raporunda dava konusu geçit hakkının değeri 8.433,17 TL olarak belirlenmiş ve bu bedel depo edilmiştir. Geçit hakkı davalarında görevli mahkeme, üzerinden geçit kurulan yerin değerine göre belirlenir. Bu değere göre, davaya bakmaya asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu ve dosyanın görevsizlik kararıyla bu mahkemeye gönderilmesi gerektiği düşünülmeden yargılamaya devamla işin esası hakkında karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 18.06.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.