Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/804 Esas 2022/1208 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : SAKARYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 5. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : SAKARYA 4. ASLİYE HUKUK (TÜKETİCİ) MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen sözleşmenin iptali ve istirdat davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalılardan banka vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davalılardan banka vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; 28/09/2016 tarihli Gayrimenkul Satış Vadi sözleşmesi ile ...projesinden C blok 1. kat B6 numaralı taşınmazı KDV hariç 185.443TL’ye davalı şirketten satın aldığını, davalı şirkete satış bedeline mahsuben 2.000 TL kaparo ile 53.630 TL peşinat ödediğini, kalan bakiye bedel 129.813 TL için 28/06/2016 tarihinde işbu projenin anlaşmalı bankası olan davalı ... Bankasının ..., Şubesinden konut kredisi kullandığını ve 100 ay vadeli konut kredisinin 35. taksiti dahil 29/08/2019 tarihi itibariyle toplam 45.434,55 TL ödeme yaptığını, kalan ödemelerin halen devam ettiğini, dairenin sözleşme tarihinden itibaren 24 ay içerisinde teslim edileceğinin kararlaştırıldığını ve sürenin 28/08/2018 tarihinde dolmasına rağmen halen kaba inşaat halinde durması nedeni ile teslim olanağının kalmadığını ileri sürerek; gayrimenkul satım vaadi sözleşmesinin ve bunun finansmanı için imzalanan kredi sözleşmesinin temerrüt nedeni ile iptalini, davalı bankadaki kredi ödemelerinin tedbiren durdurulmasını, dava konusu taşınmaz nedeniyle şimdilik davalı bankaya ödediği 44.434,55TL ile davalı şirkete ödediği 55.630 TL olmak üzere toplam 101.064,55 TL'nin davalılardan tahsilini talep etmiş, 15/06/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerini 129.813 TL’ye artırmıştır.
Davalılar, davanın reddini istemişlerdir.
İlk derece mahkemesince; davalı şirket ile imzalanan gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ve bu sözleşmeye bağlı olarak davalı banka ile imzalanan ön ödemeli konut finansmanı sistemi kredi sözleşmesinin iptaline, davacının sözleşme kapsamında davalı şirkete ve davalı bankaya ödediği bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre hesaplanan 129.813TL olarak davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; karara karşı, davalılardan banka vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, davalı banka vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davalı banka vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 26. maddesi hükmüne göre, mahkeme tarafların iddia, savunma ve talepleri ile bağlıdır. Kural olarak mahkemenin talepten fazlasına veya başka bir şeye hükmetmesi olanak dışıdır. Öğreti ve uygulamada taleple bağlılık olarak adlandırılan bu kural, sadece sonuç istem yönünden değil, sonuç istemi oluşturulan her bir alacak kalemi yönünden de uygulanır.
Somut olayda; davacının istirdat talebine yönelik hükme esas alınan bilirkişi raporunda denkleştirici adalet ilkesine göre ödenen bedellerin uyarlanarak hesaplaması yapılmış, ilk derece mahkemesi tarafından da tespit edilen bu bedel üzerinden hüküm kurulmuştur. Ancak, davacının dava dilekçesindeki talebinin, davalılar ile imzalanan sözleşmelerin iptalinin yanında istirdat talebinin de olduğu; istirdat talebi yönünden ise, sadece ödediği bedelleri kapsadığı ve denkleştirici adalete göre herhangi bir güncelleme talebi bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, ilk derece mahkemesince; sadece davalılara ödenen bedellerin istirdatına karar verilmesi gerekirken, taleple bağlılık ilkesi gözetilmeksizin güncellenmiş bedelin tahsiline karar verilmesi, doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, işbu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
2- Bozma nedenine göre, davalı banka vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nın 373. maddesinin birinci fıkrası uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun'un 371. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının davalı yararına BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenlerle davalı banka vekilinin temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 17/02/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.