14. Hukuk Dairesi 2020/2119 E. , 2020/4891 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23/05/2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17/06/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, İİK"nun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalılardan ..."in davacıya olan borcundan dolayı ... 1. İcra Müdürlüğünün 2014/336 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, borçlunun murisi ..."in maliki olduğu ... ili, ... ilçesi, 3242 parsel sayılı taşınmazda borçlunun hissesine alacak nedeniyle haciz konulduğunu ve icra mahkemesinden iş bu davayı açmak üzere yetki verildiğini belirterek dava konusu 3242 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Bir kısım davalılar vekili, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, bir kısım davalılar vekili temyiz etmiştir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre bir kısım davalılar vekilinin aşağıdaki (2) numaralı bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Bir kısım davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Ortaklığın giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının, satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b) Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c) Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Mahkeme kararının infazı için satış memuru görevlendirilmesi gerekli olmakla, bu görevlendirme yapılırken isim belirtilmemesi gerekmektedir.
Paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde 492 Sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcına ilişkin hükmü uyarınca karar tarihi itibariyle taşınmazların satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harç alınması gerekir.
Mahkemece, ortaklığın “Genel açık arttırma yöntemi ile yapılacak satışla” ortaklığın giderilmesine karar verilmesi gerekirken, satış yönteminin belirtilmemesi, elbirliği mülkiyet hükümlerine konu taşınmazda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilirken satış bedeli üzerinden alınacak harcın paydaşların “Tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki payları oranında” hesap edilerek hisselerinden alınması gerekirken, nasıl tahsil edileceğinin yazılmamış olması, satış bedelinin tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki payları oranında taraflara dağıtılmasına karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, borçlu payına düşen satış bedelinin icra dosyasına ödenmesine yönelik hüküm kurulması doğru görülmemiş ise de, belirtilen hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; bir kısım davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun (1.) bendinden “Açık arttırma sureti ” ibaresinin çıkarılarak yerine “Genel açık arttırma yöntemi" ibaresinin eklenmesine, hüküm sonucunun (1.) bendinden "Davalı ..."in hissesine düşen paydan borca yetecek kadar olanın ... 1. İcra Müdürlüğünün 2014/336 sayılı icra dosyasına yatırılmasına, satıştan paydaşlara tapu kaydındaki payları oranında pay verilmesine" ibaresinin çıkarılarak yerine "Satıştan elde edilen bedelin taraflara tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki hisseleri nispetinde dağıtılmasına" ibaresinin eklenmesine, hüküm sonucunun (2.) bendinin çıkarılarak yerine "Satış bedeli üzerinden %011,38 (binde onbir, otuzsekiz) oranında ilam harcının paydaşlardan tapu kaydı ve mirasçılık belgesindeki payları oranında alınarak Hazineye gelir kaydına” ibaresinin yazılmasına, hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine 14.09.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
