Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/2160 Esas 2021/715 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2160
Karar No : 2021/715

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU :Danıştay Onikinci ve İkinci Daireleri Müşterek Kurulunun 07/03/2019 tarih ve E:2016/7319, K:2019/1672 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı Sendika tarafından, 22/10/2014 tarih ve 29153 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1, 3 ve 4. maddelerinde yer alan "sözlü" ibarelerinin, 2. maddesinde yer alan "otuz beş yaş" ibaresinin, 6. maddesinde yer alan "staj değerlendirme belgesi" ibaresinin, 9. maddesinde yer alan "refakat ve hastalık izinlerinin üç ayı aşan kısmı" ibaresinin ve 11. maddesinde yer alan "sözlü" ibarelerinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci ve İkinci Daireleri Müşterek Kurulunca verilen 07/03/2019 tarih ve E:2016/7319, K:2019/1672 sayılı kararla;
Dava konusu Yönetmeliğin 1, 3 ve 4. maddelerinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden;
Hukuk düzeninde bir normun kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesinin mümkün olmadığı,
Bu kapsamda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na 11/10/2011 tarih ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 3. maddesi ile eklenen Ek 41. maddenin üçüncü fıkrasındaki, uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı ve uzman yardımcılığı giriş sınavının merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı yönündeki hükme uygun olarak yapılan dava konusu düzenlemede üst normlara ve hukuka aykırılık bulunmadığı,
Yönetmeliğin 2. maddesinde yer alan "otuz beş yaş" ibaresi yönünden;
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 40. maddesinin birinci fıkrasındaki, özel yarışma sınavlarına başvurularda üst yaş sınırının, giriş sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak şeklinde uygulanacağı yönündeki hükme uygun olarak yapılan dava konusu düzenlemede üst normlara ve hukuka aykırılık bulunmadığı,
Yönetmeliğin 6. maddesinde yer alan "staj değerlendirme belgesi" ibaresi yönünden;
Gelir uzman yardımcılarının, Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik hükümleri çerçevesinde eğitime ve staja tabi tutulması ve staj çalışmaları sonunda yanlarında staj yaptıkları birim amirleri tarafından uzman yardımcılarının çalışmaları ve genel davranışları hakkındaki görüşlerine yer verdikleri staj değerlendirme belgesi düzenlenmesine ilişkin Yönetmelik hükümlerinde, gelir uzman yardımcılarına diğer memuriyet kadrolarına nazaran ek yükümlülükler getiren ya da dezavantaj sağlayan bir durum söz konusu olmadığı gibi, mesleğin niteliğine, kamu yararı, hizmet gereklerine ve hukuka aykırı bir husus da bulunmadığı,
Yönetmeliğin 9. maddesinde yer alan "refakat ve hastalık izinlerinin üç ayı aşan kısmı" ibaresi yönünden;
5345 sayılı Kanun'da gelir uzman yardımcılarının, gelir uzmanı olarak atanabilmesi için aranılan en az üç yıllık çalışma süresinin hesabında, uzman yardımcısının yetişmesine herhangi bir katkısı bulunmayan refakat ve hastalık izinlerinin üç ayı aşan kısmının dikkate alınmamasına ilişkin dava konusu düzenlemenin, gelir uzmanlığı görevini gereği gibi yerine getirebilecek düzeyde mesleki bilgi ve tecrübeye sahip kimselerin bu göreve atanabilmesi amacıyla kamu yararı ve hizmet gerekleri esas alınarak düzenlendiği anlaşıldığından, anılan Yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık bulunmadığı,
Yönetmeliğin 11. maddesinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden;
Gelir uzman yardımcılarına yapılacak yeterlik sınavının sözlü sınav bölümünün, yazılı sınav sonucunun duyurulmasından en az 15 gün sonra yazılı sınav konularından yapılacağı, sözlü sınavda başarılı olmak için sınav kurulu başkan ve üyelerinin (sözlü sınavın birden fazla komisyon tarafından yapılması halinde ilgili Komisyon üyelerinin) her biri tarafından 100 üzerinden münferiden verilen puanların aritmetik ortalamasının 60 puandan az olmaması gerektiği, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması alınarak başarı sırasının belirleneceği ve tutanağa bağlanacağı, başarı sırası belirlenirken, uzman yardımcılarının yeterlik puanının eşit olması halinde, yazılı puanı yüksek olan uzman yardımcısına, yazılı puanının da eşit olması halinde, KPSS (A) puanı yüksek olan uzman yardımcısına öncelik tanınacağı yönündeki dava konusu düzenlemenin, Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliği'nin ilk halinde mevcut olup dava konusu Yönetmelik ile değişikliğe uğramadığı için bu davaya konu edilemeyen ve yeterlik sınavının yazılı ve sözlü şekilde yapılmasını öngören düzenlemelerin uygulanmasına ilişkin hükümler içerdiği ve hukuka aykırı olmadığı gerekçeleriyle, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Yönetmeliğin 1, 3 ve 4. maddelerinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden; giriş sınavının yalnızca sözlü olarak yapılmasının keyfiyete ve suistimale açık bir düzenleme olduğu, bunun yanında genel olarak yazılı sınav dışında sözlü sınav yapılmasının uygulama birliğini sağlamaktan uzak subjektif bir değerlendirmeye neden olabileceğinden hukuka aykırı olduğu, 2. maddesinde yer alan "otuz beş yaş" ibaresi yönünden; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda memuriyete giriş için üst yaş sınırı belirlenmediği halde Yönetmelik ile sınırlandırıcı hükümler getirilerek üst norma aykırı hareket edildiği, 6. maddesinde yer alan "staj değerlendirme belgesi" ibaresi yönünden; tek bir kişiye, daha önce nesnel sınavlardan geçerek mesleğe başlamış kişiler hakkında kişisel saiklerle o aşamaya kadar yapılan tüm sınavların sonucunu ortadan kaldırabilecek ve subjektif uygulamalara yol açabilecek bir yetki tanındığı, 9. maddesinde yer alan "refakat ve hastalık izinlerinin üç ayı aşan kısmı" ibaresi ile ilgili olarak; refakat ve hastalık durumlarının kişinin elinde olmayan sebeplerle gerçekleştiği ve 657 sayılı Kanun'da söz konusu refakat ve hastalık izninde geçen sürelerin çalışma süresinden sayıldığı, bu nedenle bu sürelerin uzman yardımcılığındaki üç yıllık yetişme süresi içerisinde sayılmamasının hukuka aykırı olduğu, 11. maddesinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden, personelin yeterliliğinin tespitinin yazılı sınav dışında ayrıca objektif nitelikte olmayan sözlü sınav şartına bağlanmasının kanuna ve hukuka aykırı olduğu belirtilerek, davanın reddi yolundaki Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Üye ...'in "dava konusu Yönetmeliğin 1, 3 ve 4. maddelerinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden, davacı Sendika'nın, memuriyetten önceki aşamalara ilişkin söz konusu düzenlemelerin iptalini istemede güncel ve meşru bir menfaatinin bulunmadığı, Yönetmeliğin 2. maddesinde yer alan "otuz beş yaş" ibaresi yönünden ise, halihazırda mensup bulunan otuz beş yaş üzeri bazı sendika üyelerinin çıkarları aleyhine sonuç ortaya çıkabileceğinden, davacı Sendika'nın, bu çerçevede bütün üyelerinin ortak çıkarlarını gözetmek açısından anılan hükmün iptalini istemekte de menfaatinin bulunmadığı gerekçesiyle, anılan kısımlara ilişkin olarak davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerektiği" yönündeki usule ilişkin oyuna karşılık; davacı Sendikanın Tüzüğü'nde yer alan, işe almada ve yükselmede işin gerektirdiği niteliklerden başka nitelik aranmaz ilkesini gerçekleştirme, ortak hak ve menfaatlerin izlenmesinde dava açma ve bu nedenle açılan davalarda taraf olma amacı göz önüne alındığında, Yönetmeliğin söz konusu maddelerinin de iptalini istemede hukuki menfaati bulunduğundan, ehliyetli olduğuna oyçokluğu ile karar verilerek, uyuşmazlığın esasının incelenmesine geçildi:

İNCELEME VE GEREKÇE:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının, Daire kararının, dava konusu Yönetmeliğin 1, 3 ve 4. maddelerinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden verilen davanın reddine yönelik kısmına ilişkin temyiz istemi yönünden;
26/12/2009 tarih ve 27444 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliği'nin 3. maddesinin (d) bendinde, "Giriş sınavı: Uzman yardımcısı kadrolarına atanacakları belirlemek üzere, KPSS (A) sonuçlarına göre Başkanlıkça belirlenen puan türü veya türlerinden yeterli puanı alan adaylar arasında yapılan, yazılı ve sözlü bölümlerden oluşan sınavı," ifade eder şeklinde tanımlanmış, 14. maddesinde, yazılı sınavdan sonraki sözlü sınavın yapılması ve değerlendirilmesi, 15. maddesinde, giriş sınavı puanının (sözlü sınav ile yazılı sınav puanının aritmetik ortalaması) ve başarı sıralamasının tespit edilmesi ile ilgili düzenlemelere yer verilmiş iken, dava konusu 22/10/2014 tarih ve 29153 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde değişiklik yapılarak, "Giriş sınavı: Uzman yardımcısı kadrolarına atanacakları belirlemek üzere, KPSS (A) sonuçlarına göre Başkanlıkça belirlenen puan türü veya türlerinden yeterli puanı alan adaylar arasında yapılan, yazılı ve sözlü bölümlerden veya yalnızca sözlü bölümden oluşan sınavı,” ifade eder şeklinde yeniden tanımlanmış, böylece Yönetmelikte yer alan yazılı ve sözlü bölümlerden yapılan giriş sınavının farklı olarak yalnızca sözlü sınav yapılmasına imkan veren düzenleme yapılmış, buna paralel olarak da Yönetmeliğin 14. maddesinde, yalnızca sözlü sınav yapılması halinde sözlüye çağrılacak aday sayısı, sözlü sınavın değerlendirilmesi, 15. maddesinde de yalnızca sözlü sınav yapılması halinde, giriş sınavı puanının ve başarı sıralamasının tespit edilmesine ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Ancak, davacı Sendika tarafından, 22/12/2014 tarihinde kayda giren dilekçe ile dava açılmadan önce, 11/12/2014 tarih ve 29202 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile "yalnızca sözlü sınav yapılması"na ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılmış ve bununla paralel düzenleme getiren maddelerde de değişiklik yapılarak, giriş sınavının Yönetmeliğin ilk halinde olduğu gibi "yazılı ve sözlü bölümlerden" oluşması ve değerlendirmenin de buna göre yapılması yöntemine geri dönülmüştür.
Dolayısıyla, 22/10/2014 tarih ve 29153 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 3. maddesinin 1.fıkrasının (d) bendindeki, "...veya sözlü bölümden oluşan sınavı...", 3. maddesi ile esas Yönetmeliğin 14.maddesine eklenen 2. fıkrası, 3. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 14. maddesinin 3. fıkrasındaki, "Yazılı sınavdan sonra veya doğrudan yapılan sözlü sınavda...", 4. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 15. maddesinin 1.fıkrasındaki, "...yalnızca sözlü sınav yapılması halinde KPSS (A) puanı ve sözlü sınav puanının aritmetik ortalaması alınarak hesaplanır.", 3. fıkrasındaki, "...yalnızca sözlü sınav yapılması halinde KPSS (A) puanı yüksek olan adaya öncelik tanınır." hükümlerinde geçen sözlü ibareleri (bu ibarenin yer aldığı madde veya hükümler), davanın açıldığı 22/12/2014 tarihinden önce, 11/12/2014 tarih ve 29202 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırıldıklarından, davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunmayan, yukarıda belirtilen düzenlemelerde yer alan "sözlü" ibarelerinin iptali isteminin incelenebilmesi hukuken olanaklı değildir.
Bu durumda, davacı Sendika'nın, 22/10/2014 tarih ve 29153 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendindeki, "...veya sözlü bölümden oluşan sınavı...", 3. maddesi ile esas Yönetmeliğin 14. maddesine eklenen 2.fıkrası, 3.maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 14. maddesinin 3. fıkrasındaki, "Yazılı sınavdan sonra veya doğrudan yapılan sözlü sınavda...", 4. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 15. maddesinin 1. fıkrasındaki, "...yalnızca sözlü sınav yapılması halinde KPSS (A) puanı ve sözlü sınav puanının aritmetik ortalaması alınarak hesaplanır.", 3. fıkrasındaki, "...yalnızca sözlü sınav yapılması halinde KPSS (A) puanı yüksek olan adaya öncelik tanınır." hükümlerinde geçen sözlü ibarelerine yönelik iptal istemi yönünden davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenmek suretiyle verilen davanın reddi yolundaki Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bunun yanında, dava konusu Yönetmeliğin 1. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, 3. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 14. maddesinin 3. fıkrasında, 4. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 15. maddesinin 1. fıkrasında geçen ve yazılı sınavdan sonra yapılan sözlü sınava ilişkin "sözlü" ibareleri yönünden uyuşmazlık incelendiğinde ise;
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na 11/10/2011 tarih ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 3. maddesi ile eklenen Ek 41. maddenin 1. fıkrasında dava konusu işlem tarihindeki haliyle, "Adalet, Dışişleri, İçişleri ve Millî Savunma Bakanlıklarının, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının ve Bakanlar Kurulunca belirlenen bakanlık bağlı kuruluşlarının merkez teşkilatlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir. Bakanlık bağlı kuruluşlarının merkez teşkilatlarında istihdam edilecek uzman ve uzman yardımcısı kadro unvanlarını tespit etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir." hükmü, 3. fıkrasında, "Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur." hükmü ve aynı maddenin 7. fıkrasında ise, "İkinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı fıkralarda yer alan hükümler, 36 ncı maddenin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde belirtilen uzman ve uzman yardımcılarından merkez teşkilatına ait kadrolarda bulunanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı yasama uzman ve yasama uzman yardımcıları ile 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (III) sayılı Cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumların uzman ve uzman yardımcıları hakkında da uygulanır." hükmü yer almaktadır.
5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun'un (09/07/2018 tarih ve 30743 sayılı 3. Mükerrer Resmi Gazete'de yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri ile bu Kanun'un adı, Gelir İdaresi Başkanlığı İle İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun olarak değiştirilmiştir.) dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 29. maddesinin 3. fıkrasında da, ''Devlet gelir uzmanları, vergi istihbarat uzmanları ve gelir uzmanları; en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri ve mühendislik fakültelerinin lisans bölümleri ile matematik ve istatistik lisans bölümlerinden mezun olanlar arasından yapılacak özel yarışma sınavı sonucuna göre mesleğe Devlet gelir uzman yardımcısı, vergi istihbarat uzman yardımcısı ve gelir uzman yardımcısı olarak atanırlar. Bunlar en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar.Yapılacak yeterlik sınavında başarılı olanlar durumlarına uygun Devlet gelir uzmanlığı, gelir uzmanlığı veya vergi istihbarat uzmanlığına, başarılı olamayanlar ise derecelerine uygun memur kadrolarına atanırlar. Bunların mesleğe alınmaları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.'' hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, her ne kadar Danıştay Dairesince, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun yukarıda yer verilen Ek 41. maddesinin 3. fıkrasındaki düzenlemeye uygun olarak yapılan dava konusu düzenlemelerde üst normlara ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesine yer verilmiş ise de; temyize konu karara ilişkin dosya ile ilgili mevzuat hükümlerinin birlikte incelenmesinden, Gelir Uzmanlığı ve Uzman Yardımcılığı kadrosunun, 5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca Gelir İdaresi Başkanlığının taşra teşkilatı kapsamında ihdas edilen bir kadro olduğu ve anılan kadronun 657 sayılı Kanun'un 41. maddesi kapsamında merkez teşkilatında yer alan uzmanlık kadroları arasında bulunmadığı anlaşılmış olup, söz konusu gerekçede bu nedenle hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bunun yanında, 5345 sayılı Kanun'un dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 29. maddesinin 3. fıkrasında gelir uzmanlarının mesleğe alınmaları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esaslarının yönetmelikle düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, gelir uzmanlarının yürüttükleri görevin önem ve özelliği, niteliği dikkate alındığında ve bu görevin kariyer bir görev olduğu hususu göz önünde bulundurulduğunda, gelir uzman yardımcılığı kadrosuna atanacakların ve belirli yetişme programı sonunda yeterlik sınavına tabi tutularak gelir uzmanı kadrosuna ataması yapılacakların, mesleğin gerektirdiği bilginin ölçülmesi amacıyla yapılacak yazılı sınav yanında, mesleki ehliyete yönelik diğer özel niteliklere de sahip olup olmadıklarının tespiti açısından tamamlayıcı nitelik taşıyan sözlü sınava alınmalarında hizmet gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Nitekim, dava konusu Yönetmelik değişikliğinden sonra, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na 02/07/2018 tarih ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 175. maddesi ile eklenen "Taşra Teşkilatında Uzman İstihdamı" başlıklı Ek 44. maddesinin 1. fıkrasında, bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla taşra teşkilatlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebileceği öngörülmüş ve aynı maddenin 2. fıkrasında da, uzman ve uzman yardımcısı istihdamında, ek 41 inci maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil ve tez hazırlama şartı hariç olmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümler kıyasen uygulanacağı belirtilerek, taşra teşkilatı kadrosunda istihdam edilen gelir uzman yardımcıları hakkında da mesleğe giriş aşamasında 657 sayılı Kanun'un Ek 41. maddesinin 3. fıkrası kapsamında yazılı ve sözlü veya yalnızca sözlü sınav yapılabileceği hususunda kanun düzeyinde açıklık getirilmiş bulunmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu Yönetmeliğin 1. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, 3. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 14. maddesinin 3. fıkrasında, 4. maddesi ile değiştirilen esas Yönetmeliğin 15. maddesinin 1. fıkrasında geçen ve yazılı sınavdan sonra yapılan sözlü sınava ilişkin "sözlü" ibareleri yönünden davanın reddine ilişkin Daire kararında, sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.
Davacının, Daire kararının, dava konusu Yönetmeliğin 1, 3 ve 4. maddelerinde yer alan "sözlü" ibareleri dışındaki maddelere yönelik temyiz istemine gelince;
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay Onikinci Dairesi kararının, dava konusu Yönetmeliğin 2. maddesinde yer alan "otuz beş yaş" ibaresinin, 6. maddesinde yer alan "staj değerlendirme belgesi" ibaresinin, 9. maddesinde yer alan "refakat ve hastalık izinlerinin üç ayı aşan kısmı" ibaresinin ve 11. maddesinde yer alan "sözlü" ibarelerinin iptali istemi yönünden verilen davanın reddine ilişkin kısmı, aynı gerekçeler ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın anılan kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin Danıştay Onikinci ve İkinci Daireleri Müşterek Kurulunun temyize konu 07/03/2019 tarih ve E:2016/7319, K:2019/1672 sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 07/04/2021 tarihinde, dava konusu Yönetmeliğin 11. maddesinde yer alan "sözlü" ibareleri yönünden oyçokluğu, diğer kısımlar yönünden ise oybirliği ile karar verildi.


KARŞI OY
X- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 41. maddesinin 3. fıkrasında yer alan, "Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur." hükmü, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na 02/07/2018 tarih ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 175. maddesi ile eklenen "Taşra Teşkilatında Uzman İstihdamı" başlıklı Ek 44. maddenin 2. fıkrasındaki, "Uzman ve uzman yardımcısı istihdamında, ek 41 inci maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil ve tez hazırlama şartı hariç olmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümler kıyasen uygulanır." hükmü ve aynı maddenin 3. fıkrasındaki, "Uzman ve uzman yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yarışma ve yeterlik sınavları, çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak kurumlarınca çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir." hükmü ile 5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığının Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun'un dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan 29. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan, ''Devlet gelir uzmanları, vergi istihbarat uzmanları ve gelir uzmanları; en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri ve mühendislik fakültelerinin lisans bölümleri ile matematik ve istatistik lisans bölümlerinden mezun olanlar arasından yapılacak özel yarışma sınavı sonucuna göre mesleğe Devlet gelir uzman yardımcısı, vergi istihbarat uzman yardımcısı ve gelir uzman yardımcısı olarak atanırlar. Bunlar en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Yapılacak yeterlik sınavında başarılı olanlar durumlarına uygun Devlet gelir uzmanlığı, gelir uzmanlığı veya vergi istihbarat uzmanlığına, başarılı olamayanlar ise derecelerine uygun memur kadrolarına atanırlar. Bunların mesleğe alınmaları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.'' hükmü birlikte değerlendirildiğinde; gelir uzman yardımcılarının yeterlik sınavlarına ilişkin kuralların yönetmeliğe bırakıldığı anlaşılmaktadır.
Bunun yanında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Ek 44. maddesinde taşra teşkilatında istihdam edilen uzman yardımcılığı giriş sınavı için, anılan Kanun'un Ek 41. maddesinin 3. fıkrasına atıf yapılmak suretiyle giriş sınavının yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınav şeklinde yapılabileceği düzenlemesine yer verilmiş olmasına rağmen, yeterlik sınavında sözlü sınav uygulamasına başvurulabileceğine ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır.
Buradan hareketle, kanun koyucunun yalnızca uzman yardımcılığı giriş sınavı aşamasında "sözlü sınav" yapılmasını öngördüğü, bunun dışındaki sınavlarda ise sözlü sınav yapılmamasını amaçladığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Kaldı ki, uzman yardımcılarının bu görevde en az üç yıl çalışmak, çalışmaları sonucunda olumlu sicil almak ve katıldıkları eğitim ve staj çalışmalarında başarılı olmak kaydıyla yeterlik sınavına katılabileceği dikkate alındığında, bu aşamalardan geçerek yeterlik sınavına katılmaya hak kazanmış kişinin, sözlü sınav değerlendirmesine tabi tutulmasında amaç unsuru yönünden de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu itibarla; yalnızca yazılı şekilde yapılması gereken gelir uzmanlığı yeterlik sınavlarında, ayrıca "sözlü sınav" yapılmasına imkan veren dava konusu Yönetmeliğin 11. maddesinde yer alan "sözlü" ibarelerinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varıldığından, davanın reddi yolundaki Daire kararının anılan düzenlemelere yönelik kısmının bozulması gerektiği oyuyla, karara bu kısım yönünden katılmıyorum.