MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R
Davacı şirket, davalı SGK ile kendileri arasında hastahane düzeyinde 2007 yılında sözleşme imzalandığını ve her yıl yenilenerek devam ettiğini, davalının 5.7.2010 tarihli yazıyla sözleşmeye aykırı davrandıklarından bahisle 480.000 TL ceza tahakkuk ettirdiğini, oysaki sözleşmeye aykırı davranışlarının bulunmadığını ileri sürerek tahakkuk ettirilen 480.000 TL borçlu bulunmadıklarının tesbitini istemiştir.
Davalı, davacının sözleşmeye aykırı davranışları nedeniyle tahakkuk ettirilen cezanın doğru olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporu benimsenerek davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı ile davalı arasında 7.1.2009 tarihinde sözleşme imzalandığı ve halen yürürlükte bulunduğu ihtilafsızdır. Davalının davacı şirkete gönderdiği yazıda 11 hastanın davacı şirkete ait hastanede birden fazla branşta muayeneler için muayene katılım payının alınmaması nedeniyle toplam 280.00 TL ceza tahakkuk ettirildiği bildirilmiştir. .
Davacı bu uygulamadan kaynaklı cezanında iptalini istemektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davalı kurumun kendisinin hazırladığı sözleşme hükümlerinin kendi içinde çelişkiler taşıdığı bir yandan davacı şirkete hastalardan ek ücret alındığı iddiası ile ceza uygulanmakta iken diğer yandan hastanın hastaneye başvurusunda yalnız bir branş için katılım ücreti alınıp, diğer branşlar için muayene ücreti olarak katılım payı alınmadığı gerekçesi ile ayrı bir ceza kesilmesinin çelişkili olduğu, davacının ek branşlardan ücret almamasının kendi zararına olduğu ve bu nedenle yasal olmadığı belirtilmiştir. Hemen şunu belirtmek gerekir ki, tacir olan davacı sözleşme ile üstlendiği edimleri ifa ederken sözleşmeye uygun davranmakla yükümlü olup, sözleşmeye aykırı davranması halinde sözleşmede kararlaştırılan cezayı ödemekle yükümlüdür. Sözleşmenin 5.1.14. maddesinde “ ... hizmeti sunucusunun SUT"un (6.1.) numaralı maddesi gereği almakta yükümlü olduğu muayene katılım payını almadığının tesbiti halinde, günlük toplam 50.000 TL"yi geçmemek üzere, alınmayan her bir katılım payı için 10.000 cezai şart uygulanır ” hükmü bulunmakta olup, bu hüküm tarafları bağlayıcı niteliktedir. Öte yandan hastalardan alınan ilave ücretleri düzenleyen sözleşmenin 3.1.3.1. maddesinin, 5.1.14. madde ile ilgisi bulunmadığı gibi birbirine ters hükümler içermediği de anlaşılmaktadır. Bu itibarla davacının sözleşmenin 5.1.14. maddesine aykırı davranışının tesbiti halinde, kararlaştırılan cezai şartı davacı ödemekle yükümlü olup, ödeme genelgesi ile muayene katılım ücretinin davacının istihkaklarından mahsup edilebilecek olması da cezai şartın uygulanmasına engel değildir. Hal böyle olunca öncelikle davalının 5.7.2010 tarihli yazısında bu hususa ilişkin uygulanan cezanın hesaplanış şeklinin ve belirtilen hastalar için yapılan uygulamanın doğru olup olmadığının saptanması gerekir. Mahkemece, konusunda uzman kişilerden oluşturulacak yeni bir bilirkişi heyetinden, davalı idarece sözleşmenin 5.1.14. maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen ceza miktarının gerek hasta sayısı ve gerekse tahakkuk ettirilen miktar açısından sözleşmeye uygun olup olmadığı hususunda (davacının bu hüküm uyarınca cezai şart ödeme yükümlülüğü bulunduğu hususu kabul edilerek) taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınarak hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekirken, sözleşme hükümlerine aykırı düşünceler içeren bilirkişi raporu esas alınarak karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
3-Davalı kurum davacıya gönderdiği 5.7.2010 tarihli yazı ile, hastaların bazılarından ilave ücret alınması nedeniyle 2011/10371 2012/1601
Sözleşmenin 3.1.3.1. maddesi uyarıncada cezai şart uygulamış bulunmaktadır. Sözleşmenin alınan maddesinde “...... işlemlerden önce yazılı onay alınmadan, işlemler sırasında herhangi bir gerekçe ileri sürülerek ilave ücret talebinde bulunması veya kurumca belirlenen oranda fazla ilave ücret alındığının tesbit edilmesi halinde ......” denilmek suretiyle, hastaların yazılı onayı olsa dahi kurumca belirlenen oranda fazla ilave ücret alınmasının yasaklandığı ve bu hükme aykırılık halinde cezai şart uygulanacağı belirtilmiştir. Bu itibarla hastalardan yazılı onay ve taahütname alınmış olsa da, kurumca belirlenen orandan fazla ilave ücret alınması durumunda cezai şart uygulanması gerekir. Bu durumda mahkemece, az yukarıda anılan yazı içeriğinde ismi geçen hastalara ilişkin evraklar incelenerek, davacının bu hastalardan aldığı ücretin kurumca belirlenen orandan fazla olup olmadığının saptanması zorunludur. Mahkemece, 5.7.2010 tarihli yazıda ismi geçen hastalara ilişkin evraklar üzerinde de bilirkişi incelemesi yaptırılarak, hastalardan alınan ilave ücretlerin kurumca belirlenen oranı geçip geçmediği, geçmiş ise uygulanacak cezai şart miktarı belirlenerek hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
4-Davalı kurum davacıya yazdığı 5.10.2007 tarihli yazıda ayrıca, sözleşmenin 3.1.3.3. maddesinde yer alan tabelaların bulunmaması nedeniyle 10.000TL cezai şart uygulandığı bildirmiştir. Davacıya ait hastahanede yapılan 22.3.2010 tarihli inceleme sonucunda düzenlenen denetim raporunda bazı tabelaların yerinde bulunmadığı belirlenmiştir. Bilirkişi bu hususta, davacı tarafından hazırlanan CD" de tabelaların gözüktüğü, sözleşmeye aykırılık bulunmadığını bildirmiş ise de, CD" nin incelenmeye esas alınması olanaksızdır. Dosya içinde bulunan bilgi ve belgelerden davacının sözleşmenin bu hükmüne aykırı davrandığı anlaşıldığından, mahkemece bu kalem isteğin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir.
5-Davalı, dava dışı Mahmut Yalçın isimli hastaya herhangi bir tahlil ve film uygulanmadığı halde uygulanmış gibi fatura edildiği, yine dava dışı hasta Gülter Battal"a yoğun bakımda yattığı dönemde alt bezlerinin dışarıdan hasta yakınlarına aldırılması nedeniyle cezai şartlar uygulanmıştır. Bilirkişi raporunda, hasta Mahmut Yalçın"la ilgili olarak davalı kurum tarafından herhangi bir araştırma yapılmadan, davacı kurum elinde olduğu bildirilen tahlil, film sonuçlarını incelemeden cezai şart uygulanmasının yersiz olduğu, yine davacı şirketin alt bezi ve benzeri ihtiyaçların malzemelerini total bazda aldığı, bu hususta hastanın 2011/10371 2012/1601
iddiasından öte delil bulunmadığı, bu hususlara ilişkin cezai şart uygulanmasının yerinde olmadığı belirtilmiş bulunmaktadır. Bu durumda, hasta Mahmut Yalçın hakkında davacı hastanede düzenlenen tedavi evrakları ile film ve tahliller davacıdan istenerek, bunlar üzerinde inceleme yapılmak suretiyle davalı kurumun bu husustaki cezai şart uygulamasının doğru olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Öte yandan, hasta Gülter Battal için sarf edildiği bildirilen hasta alt bezinin davacı tarafından temin edilerek hastaya kullanıldığını ispat yükü davacı şirkettedir. Davacı şirketin hasta bezi ve benzeri ihtiyaç malzemelerini dışarıdan temin etmesi, bezin hasta için kullanıldığını göstermez. Bu itibarla hasta şahıslar Mahmut Yalçın ile Gülter Battal"ın tedavilerine ilişkin tıbbi belgeler davacıdan istenerek, bu belgeler bilirkişi tarafından incelenmeli ve sonuçta davalı kurumun bu hususlarda cezai şart uygulamasının yerinde olup olmadığını saptanması gerekir. Mahkemece değinilen bu yönler gözardı edilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır. Bozmayı gerektirir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2,3,4, ve 5 numaralı bentler uyarınca temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, 31.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.