10. Hukuk Dairesi 2014/1620 E. , 2015/11649 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı uyarınca davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum ile davalılardan ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, davalı işverene ait işyerinde 13.04.2001 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu 12.04.2002 gelire girme tarihi itibarıyla %43 oranında, kontrol kaydı sonucu 01.05.2005 tarihinden itibaren azalma ile %30 oranında sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalıya bağlanan gelir (%43 orana göre 57.510,79 TL"lik ilk peşin değerli gelir) ile, yapılan ödemelerin rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, Dairemizin 17.05.2012 günlü bozma ilamına uyulduğu halde, bozmanın gereği yerine getirilmeksizin, davalı Kurumca gönderilen fark gelirin 164.465,63 TL olduğuna ilişkin yazısı esas alınıp, %43 orana göre dava konusu yapılan 57.510,79 TL ilk peşin değere itibar edilmek suretiyle önceki gibi davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup, hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Dairemizin 17.05.2012 günlü bozma ilamında "Peşin değer, gelecekte ödenecek gelirlerin, yaş, kesilme ihtimali ve Kurumca belirlenecek iskonto oranı dikkate alınarak hesaplanan tutarını ifade etmekte olup, Kurum iş kazası ya da meslek hastalığı ile malullük sonucu sigortalılara ve bunların ölümü halinde hak sahiplerine yaptığı her türlü ödemelerle bağlamış bulunduğu gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerini, zarara sebep olan işveren ya da üçüncü kişilere rucu etmektedir.
Sürekli işgöremezlik derecesindeki düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan işgöremezlik oranındaki düşme karşısında,başlangıçtaki gelirin,değişen işgöremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır.
Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin başladığı tarih itibariyle düşen işgöremezlik oranına göre belirlenmesi zorunlu olup; başlangıçtaki yüksek işgöremezlik oranı nedeniyle fazladan (yüksek işgöremezlik oranı ile düşen işgöremezlik oranı arasındaki fark işgöremezlik nedeniyle) ödenen fark gelirlerin, yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire ilavesi gereği bulunmaktadır.
Şu halde, sigortalının sürekli iş göremezlik durumuna girdiği 12.04.2002 tarihi itibarıyla %30 sürekli iş göremezlik oranı üzerinden saptanacak ilk peşin sermaye değerli gelir miktarına, 12.04.2002-01.05.2005 tarihleri arası fark iş göremezlik (%43- %30 = %13) oranı nedeniyle fazladan yapılan ödeme miktarı ilave edilmek suretiyle gelirin ilk peşin sermaye değeri belirlenerek, varılacak sonuca göre karar verilmesi gereği" belirtildiği halde, hükme esas kurumca gönderilen 04.04.2013 günlü yazı ve tablo ile bildirilen 164.465,63 TL"lik tutar %30 orana göre bağlanan gelirin ilk peşin değeri alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir. 04.04.2013 günlü Kurum yazısının hükme esas alınabilmesi mümkün değildir.Çünkü, anılan kurum yazısı Dairemizin bozma gerekçelerini içermekten uzaktır.
Şu halde, yapılması gereken iş; davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasının 26"ıncı madde hükmü ile konuya ilişkin 506 sayılı Yasanın sürekli iş göremezlik gelirinin hesaplanmasını düzenleyen 506 sayılı Yasanın 20"inci ve aylıkların alt sınırını düzenleyen aynı yasanın 96"ıncı madde hükümleri ve Dairemiz bozma kararındaki ilkeler de gözetilerek Dairemizin 17.05.2012 günlü bozma ilamı çerçevesinde; sürekli iş göremezlik durumuna girilen 12.04.2002 tarihi itibarıyla %30 sürekli iş göremezlik oranı üzerinden saptanacak ilk peşin sermaye değerli gelir miktarına, 12.04.2002-01.05.2005 tarihleri arası fark iş göremezlik (%43- %30 = %13) oranı nedeniyle fazladan yapılan ödeme miktarı ilave edilmek suretiyle gelirin ilk peşin sermaye değeri belirlenmeli ve varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Kuşkusuz bu araştırma ve inceleme yapılırken, 09.12.2010 tarihli Mahkeme hükmünün davalı ... tarafından temyiz edilmemesi nedeniyle, davacı Kurum lehine oluşan usuli kazanılmış hak durumunun bozmadan sonra sürdürülecek yargılamada gözetilmesi gerekecektir.
Mahkemece, sıralanan maddi ve hukuki olgular ışığında inceleme yapılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı biçimde hüküm tesis edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde hükmü temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ..."e iadesine, 11.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.