Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava, Alman Rant Sigortası"na giriş tarihi olan 17.05.1979 tarihinin 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında Türkiye’de sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerektiğinin tespiti ile aksine Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.

Mahkemece, ilâmında belirtilen gerekçe ile davacının Türkiye’deki sigortalılık başlangıcının ...’da ilk defa işe girdiği, 17.05.1979 tarihi olarak tespitine, aksine Kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-17.04.2008 tarihli 5754 sayılı Kanunun 79"uncu maddesiyle değişik 3201 sayılı Kanunun 3"üncü maddesi, “Bu Kanunun 1" inci maddesinde belirtilenler ile yurt dışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri sigortalının Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması yoksa,...Kurumuna, Türkiye’de çalışması varsa en son tabi olduğu sosyal güvenlik kuruluşuna müracaat etmek suretiyle bu Kanunla getirilen haklardan yararlanırlar…” hükmünü içerirken; yine aynı Kanunla 3201 sayılı Kanunun 5"inci maddesine 4"üncü fıkra hükmü olarak eklenen ek fıkra ile de; “Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı ... ve... Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4"üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.” hükmü getirilmiştir.
5754 sayılı Kanun ile, 3201 sayılı Kanun"da yapılan değişiklikler ve getirilen ek düzenlemelere birlikte bakıldığında; başvurulacak kuruluşların belirlenmesinde, eski 3"üncü maddede öngörülen değişik hallerden tümüyle vazgeçilmiş ve sadece, Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline

göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4"üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak değerlendirileceği öngörülmüştür. Anılan düzenlemeyle, Türkiye’de hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışması bulunmayan kişilerin, 3201 sayılı Kanuna dayalı borçlanma sürelerinin 5510 sayılı Kanunun 4/1-b kapsamında sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi gerekecektir. Yani kişinin yurtiçinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi sigortalılığı var ise talep tarihi itibariyle en son sigortalılık haline göre 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlanma yapacaktır.
Somut olayda; yurtiçindeki 08.08.2012 – 18.08.2012 tarihleri arasındaki 11 gün 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığı iptal edilen ve 31.10.2013 tarihinde yurtdışı hizmetlerini borçlanma talebinde bulunan davacının, 01.11.2013 tarihinde Kurum tarafından 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında 10 gün üzerinden tahakkuk ettirilen borçlanma bedelini ödediği, Dairemizce yapılan geri çevrime sonrasında Kurumdan gelen hizmet cetvelinde davacının 08.08.2012 – 18.08.2012 tarihleri arasındaki 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında 11 gün sigortalılığının iptal edildiği, farklı bir işyerinden ise 23.07.2014 – 31.07.2014 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında 9 gün sigortalılığı bulunduğunun, yine davacının 17.05.1979 – 26.05.1979 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında 10 gün yurtdışı hizmet borçlanması, 27.05.1989 – 16.04.1993 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında 5.000 gün yurtdışı hizmet borçlanması bulunduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında; davacının, 08.08.2012 – 18.08.2012 tarihleri arasındaki iptal edilen 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalılığına ilişkin Kurum işleminin iptaline dair dava olup olmadığı araştırılmalı; davacının, sigortalılık başlangıç istemini 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamına hasretmesi halinde, davacıya önel verilerek, Kurum işleminin iptaline yönelik dava açması sağlanmalı, davacının dava açmaması halinde, yargılama aşamasındaki 5510 sayılı Kanunun 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalılığı gözetilerek, 3201 sayılı Kanunun 3. maddesine göre sigortalılık başlangıcının, 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ya da 5510 sayılı Kanunun 4/1-b maddesi kapsamında kabul edilip edilmeyeceği irdelenip, varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma gerekir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.