Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2021/7905 Esas 2022/1474 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : BERGAMA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı ve davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı ... idaresine ait bulunan ormanlık alandan enerji nakil hattı geçirilmesi için kendileri lehine irtifak hakkı tesis edildiğini, irtifak hakkı tesisi esnasında mevzuatta ve sözleşmede kararlaştırılan tüm bedelleri davalı idareye ödediklerini, ancak daha sonra davalı tarafın yasal mevzuatta yer almayan ve sözleşmede de kararlaştırılmayan ilave ağaçlandırma bedeli adı altında kendilerinden ödeme yapmasını istediğini, istenilen miktarı ihtirazı kayıtla ödemek zorunda kaldıklarını ileri sürerek, ilave ağaçlandırma bedeli adı altında talep ve tahsil edilen 2.474.664,25 TL ve bu bedelin KDV’si olan 445.439,57 TL olmak üzere toplam 2.920.103,82 TL ilave ağaçlandırma bedelinin ödeme tarihi olan 26.07.2016 tarihinden itibaren 6183 sayılı yasa kapsamında kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı; ilave ağaçlandırma bedelinin mevzuata uygun bir şekilde tahakkuk ettirildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın kabulü ile davacının davalı idareye ilave ağaçlandırma bedelinden dolayı borçlu olmadığının tespitine, davacı tarafından, davalı kuruma ödenen 2.474.664,25 TL ağaçlandırma bedeli ve 445.439,57 TL KDV olmak
üzere toplam 2.920.103,82 TL’nin 26/07/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı kurumdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiş; hüküm, taraflarca istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; Bergama 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10/05/2018 günlü 2016/552 Esas 2018/214 Karar sayılı kararı usul ve yasal düzenlemelere uygun olduğundan davacı ve davalının istinaf başvurusunun reddine, karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2) Davacı, 6183 sayılı Kanun kapsamında kamu alacaklarına uygulanan en yüksek faiz oranı ile alacağının tahsiline karar verilmesini istemiş ancak kamu kurumu olmadığından talep ettiği faiz oranının somut olayda uygulanması imkânı bulunmamaktadır.
Bununla birlikte davacı tacir olup, 6102 sayılı TTK'nın 19/2 maddesi uyarınca davacı için ticari iş niteliğinde olan sözleşme, davalı kurum için de ticari iş sayılır. 6102 sayılı TTK'nın 8/1 maddesi ve 3095 sayılı Kanun'un 2/2 maddelerine göre, ticari işlerde temerrüt faiz oranı TCMB'nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranıdır.
Bu nedenle, mahkemece; davacının alacağının avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi gerekirken, yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş olması, doğru olmayıp bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması HUMK'nın 438/7 maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılmasına ve ilk derece mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 1-B bendinden “yasal” ifadesinin çıkartılarak yerine “avans” kelimesinin eklenmesine, hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 23/02/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.