Danıştay 4. Daire 2016/849 Esas 2021/2124 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/849
Karar No : 2021/2124

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- ...

VEKİLİ : Av. …

2- … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından vergi ziyaı cezalı olarak re'sen tarh edilen 2008/4,11,12 ve 2009/1, 3, 4, 5, 6 dönemleri katma değer vergileri, 2009 yılı gelir vergisi ile 2009/01-03,04-06, 07-09,10-12 dönemleri geçici vergilerin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; ilgili dönemlerde davacının maliyetlerine kaydettiği ve indirimlerine konu ettiği faturaları aldığı mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporları ve eklerinin incelenmesinden; Sarıgazi Vergi Dairesi mükellefleri ... İnşaat Metal Hırdavat Or. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Malz. Metal Ürünleri Elektirik ve Lojistik Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.,... İnşaat Kimya Elekt. ve Elektr. Nak. San. Tic. Ltd. Şti., ... İnşaat Metal Oto Yedek Parçaları Sanayi Limited Şirketi, Küçükyalı Vergi Dairesi mükellefleri … inşaat Metal Demir Hırdavat Taş. Pet. Ür. ve Tic. Ltd. Şti., …, Yenibosna Vergi Dairesi mükellefi … İnşaat Elek. Malz. Mad. Harf. Met. Ek. San. Tic. Ltd. Şti., Avcılar Vergi Dairesi mükellefi … Tekstil İnşaat Dek. Metal Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturaların gerçek bir mal karşılığına dayanmadığı anlaşıldığından sözü edilen mükelleflerden alınan faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka aykırılık bulunmadığı, buna karşılık İkitelli Vergi Dairesi mükellefi … Metal Döküm Kim. Ham. İmal. İz. İnş. Tic. Ltd. Şti., Sarıgazi Vergi Dairesi mükellefleri … Metal Ürünleri İnşaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Şti. ve … İnşaat... Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturaların ise gerçek bir mal teslimine dayanmadığı hususunda somut bir tespit bulunmadığından bu mükelleflerden alınan faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatlarda ve mahsup dönemi geçen geçici vergi aslında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Eksik ve yetersiz inceleme ile düzenlenen inceleme raporlarına dayanılarak yapılan cezalı tarhiyatlarda hukuka uyarlık bulunmadığı belirtilerek Mahkeme kararının redde ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Vergi İnceleme raporuna dayanılarak re'sen tarh edilen cezalı vergilerin hukuka uygun ve yapılan işlemlerin yerinde olduğu belirtilerek kabule ilişkin karar kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Davacı tarafından, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, temyize konu kararın redde ilişkin kısmının bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin temyiz istemine gelince;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3/B maddesinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 134. maddesinin 1. fıkrasında, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmış, 359. maddesinin (b) bendinde ise gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgeler, sahte belge olarak tanımlanmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 29. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Katma değer vergisi, bünyesinde yer alan indirim müessesesiyle yansıtılabilir bir vergidir. Katma değer vergisi sisteminde mükellef ve sorumlu; üretim ve dağıtım kademeleri içinde, verginin tahsiline, indirimlerin yapılmasına, beyan edilip ödenmesine aracılık eder. Bu bakımdan indirim, mükellefiyete bağlı bir görev olduğu kadar aynı zamanda bir haktır. Katma değer vergisinde genel prensip, vergiye tabi teslimler üzerinden hesaplanan vergiden, alış faturalarında gösterilen verginin indirilmesidir. Katma değer vergisi indirimi hakkından yararlanabilmek için Kanun bazı şartların varlığını öngörmüştür. Bu şartların bir kısmı esasa, bir kısmı ise şekle ilişkindir. Katma değer vergisi, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi halinde, zincirleme olarak kendi içinde otokontrol sistemi taşımaktadır.
Kayıt ve belge nizamına uyulması ve faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanması halinde, mal teslimi veya hizmet ifasına bağlı olarak tahsil edilen katma değer vergisinden, mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve ifaya ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisini indirmeleri mümkün olup, aksi durumda, faturaların gerçek bir mal teslimi veya hizmet ifasına dayanmadığının tespiti halinde, bu faturalarda yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkün bulunmamaktadır.
Buna göre, alış belgelerinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, alış faturası ya da benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedildiğinin tevsik edilmesinin yanında, söz konusu belgelerin gerçeği yansıtması da zorunludur.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 37.maddesinde; her türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu ifade edilmiş, 39.madde de ise; işletme hesabı esasına göre ticari kazancın tespiti usulü düzenlenmiştir. Dolayısıyla işletme hesabına göre ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet farktır, elde edilen hasılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları, giderler ise, tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade edeceği, emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değerinin hasılata, dönem başındaki emtia mevcudunun değerinin ise giderlere ilave olunacağı, mükerrer 120’nci maddesinde, “Ticari kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı cari vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere ilgili hesap döneminin üçer aylık kazançları üzerinden geçici vergi ödeyeceği mahsup süresi geçtikten sonra kesinleşen vergilerin terkin edileceği, ancak gecikme faizi ve ceza tahsil edileceği” belirtilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, uyuşmazlığın esasını, davacıya anılan faturaları düzenleyen firmaların düzenlediği faturaların, gerçek bir mal ve hizmet satışını içerip içermediği, dolayısıyla sahte olup olmadığı hususlarının tespiti oluşturmakta olup, uyuşmazlığın çözümü için söz konusu belgelerin hukuki mahiyetinin anlaşılabilmesi bakımından, bu belgeleri tanzim eden mükellef hakkında yapılan incelemeler sonucunda tespit edilen hususların irdelenmesi gerekmektedir.
İhtilaflı dönemlerde davacının fatura aldığı mükelleflerden ... Metal Döküm Kim. Ham. İmal. İz. İnş. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporunda; şirketin hafif metallerin dökümü işi ile iştigal etmek üzere 23/11/2007 tarihinde mükellefiyet tesis ettirdiği, 29/11/2007 tarihli işe başlama yoklamasında, şirketin pik döküm işi yaptığı, 1 adet döküm ocağı, 1 adet vinç, 1 adet büro masası, 6 adet koltuğunun bulunduğu, işyerinde iki işçi çalıştığı, işyerinin 3. katta ve 350 m2 büyüklüğünde olduğu, muhasebecisinin bulunduğu, 10/02/2009 tarihli yoklamada, şirketin belirtilen adreste faaliyette olmadığı, adresten tahmini olarak iki ay önce ayrıldığı ve yeni adresinin bilinmediği hususlarının tespit edildiği, şirketin mükellefiyetinin 31/12/2008 tarihi itibarıyla re'sen terkin edildiği, defter belge isteme yazısının şirket yetkilisinin aynı adreste oturan kardeşine tebliğ edilmesine rağmen defter ve belgelerin ibraz edilmediği, şirketin defter belge tasdik bilgisinin bulunmadığı, şirket temsilcisi Murat Özpolat’ın sahte belge düzenlediği tespit edilen birçok şirkete ... olduğu, şirketin 2007 yılı kurumlar vergisi ve 2008/2, 3, 4. dönem geçici vergi beyannamelerinde zarar beyan ettiği, 2008 yılında kurumlar vergisi beyannamesi ve 2007 yılında Ba formu vermediği, 2008 yılında bazı dönemlerde Ba-Bs formu vermediği, bazı dönemlerde ise boş olarak verdiği, 2007/11. döneminden 2009/1. dönemine kadar 2.056.114,22-TL tutarında KDV matrahı beyan ettiği, diğer mükelleflerce şirketten 7.474.234,00-TL tutarında alış yapıldığının bildirildiği, şirketin 21.154,82-TL tutarında vergi borcunun bulunduğu ve hiç ödeme yapmadığı tespitlerine yer verilerek düzenlemiş olduğu faturaların tamamının sahte belge niteliğinde olduğu değerlendirildiği, ... İnş. Met. Haf. Or. Ür. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen 18/01/2010 tarih ve 2289/1 sayılı Vergi Tekniği Raporunda, anılan mükellefin 07/05/2008 tarihinde inşaat malzemeleri toptan satışı işiyle iştigal etmek üzere mükellefiyet tesis ettirdiği, defter ve belge isteme yazılarının bilinen adreslerinde şirkete ve ...larına ulaşılamadığından tebliğ edilemediği, yapılan yoklamalardan şirketin tespit edilen adresinde çok az süre kaldığı, cüz'i bir kısmı hariç tahakkuk eden vergilerini ödemediği, işyeri dışında depo, ardiyesinin, aracının, iş makinesinin, tesisinin olmadığı, muhtasar beyanlarından yalnızca 1 işçi çalıştırdığının anlaşıldığı,, KDV beyannamelerinde görülen büyük tutarlı alış ve satışlarına rağmen bankacılık işlemleri gibi ticari faaliyet için gerekli unsurlara sahip olmadığı, Ba-Bs formu analizinden, mükellefin sahte belge düzenleyen veya açık adresinde bulunamadığı için re'sen terk ettirilen mükelleflerden alımlarının olduğu, 2008/2 döneminde henüz mükellefiyet tesis ettirilmediği için Bs vermemişse de karşıt mükelleflerin Ba bildirimlerinde mükelleften mal aldıklarını beyan ettikleri, keza 2009/2 döneminde de mükellefiyeti terkin edildiği için Bs bildirimi vermediği halde karşıt mükelleflerin mükelleften Ba ile alım bildirdikleri, mükellefin Bs bildirimi vermediği dönemlerde de karşıt mükelleflerin kendisinden alım bildirdikleri, bu durumun mükellefin mükellefiyetten önce ve sonra da sahte fatura düzenlediğini gösterdiği, 2008 yılında KDV matrahının 2.061.839,00 TL olmasına karşın ödenecek vergisinin cüz'i çıktığı, ayrıca diğer mükelleflerin bu mükelleften 45.0321.186,00 TL alım yaptığını bildirdiği, dolayısıyla Ba ve Bs analizlerinden tutarsızlıklar olduğunun tespit edildiği, vergi borcu bulunduğu, katma değer vergisi matrahları yüksek olduğundan 10/02/2009 tarihinde iş yerine gidildiğinde mükellefin sokak içerisinde 50m2 yüzölçümlü adresten 2009/2. ayında ayrıldığının mülk sahibinin beyanı ile tespit edildiğinden bu tarih itibariyle mükellefiyetinin re’sen terkin ettirildiği tespitlerinin sıralandığı, ... Metal Ür. İnş. Malz. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı Vergi Tekniği Raporu'nda özetle; 29/6/2007 tarihinde demir doğrama işi ile uğraşmak üzere mükellefiyet tesis ettirdiği, 31/12/2008 tarihinde mükellefiyetinin re'sen terkin edildiği, 19/07/2007 tarihli açılış yoklamasında, iş yeri büyüklüğünün 200 m2 civarında olduğu, ambar, depo, ardiye ve şubesinin olmadığı, çalışanının olmadığı, yoklama tarihi itibariyle fiilen faaliyetinin olmadığı, işyerinin demir doğrama atölyesi olduğu, demirbaş olarak bir adet demir testere, bir adet matkap bir adet kompresör üç adet oksijen tüpü, iki adet kaynak makinası bulunduğu, demirbaşların ikinci el olduğu, faturasının bulunmadığı, adres değişikliği üzerine yapılan 16/10/2007 tarihli yoklamada; iş yerinin 40 m2 olduğu, çalışanının olmadığı, iş yerinde muhtelif hırdavat emtialarının bulunduğu, sonrasında yapılan 27/11/2008 ve 24/12/2008 tarihli yoklamalarda; adresin sürekli kapalı ve boş olduğu, ...larına ulaşılamadığı, defter ve belge isteme yazısının tebliğine rağmen bu yazıya riayet edilmediği, defter tasdik bilgisine rastlanmadığı, yapılan Ba-Bs analizlerinde yaptığı alımların bir çoğunu sahte fatura düzenleyicilerinden temin ettiği, beyan ettiği katma değer vergisi matrahlarının çok yüksek olduğu tespitlerine yer verildiği görülmüştür.
Yukarıda yer verilen kanun hükümlerinin ve tespitlerin bütün olarak değerlendirilmesinden, anılan mükelleflere adreslerinde ulaşılamadığı, yüksek iş hacmini gerçekleştirecek işyeri kapasitesine sahip olmadıkları, beyan edilen katma değer vergisi matrahları ile karşıt mükelleflerin alım tutarlarının bariz düzeyde farklı olduğu, işyeri dışında şube, depo, motorlu taşıt kayıtları ve yeterli işçisi bulunmadığı, dolayısıyla ticari faaliyetin gerektirdiği teknik ve fiziki donanıma sahip olmakları anlaşıldığından sözü edilen mükelleflerin davacıya düzenlediği faturaların sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge olduğu sonucuna varıldığından anılan firmalardan alınan faturalara isabet eden vergi ziyaı cezalı tarhiyat yönünden davayı kabul eden mahkeme kararının buna ilişkin kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:…, K:… sayılı kararının redde ilişkin kısmının, ... İnşaat...Ltd. Şti., ... İnşaat Metal...Ltd. Şti.nden alınan faturalara isabet eden cezalı tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasının Üye ... karşı oyuyla, ... İnşaat..Ltd. Şti.nden alınan faturalara isabet eden cezalı tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasının ise Başkan ... ve Üye ... karşı oyuyla oyçokluğuyla; diğer mükelleflerden alınan faturalara isabet eden cezalı tarhiyata ilişkin ret kısmının ise oybirliğiyle ONANMASINA,
3. Mahkeme kararının kabule ilişkin kısmının, ... Metal Döküm Ltd. Şti.nden alınan faturalara isabet eden hüküm fıkrasının Üye ... arşı oyuyla oyçokluğuyla BOZULMASINA,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, davacı aleyhine onanan tutar üzerinden binde 9,10 oranında ve … TL den az olmamak üzere hesaplanacak nispi karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 08/04/2021 tarihinde karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Davacı şirkete fatura düzenleyen ... İnşaat...Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda, bu şirket tarafından düzenlenen faturaların sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğuna ilişkin yeterli ve somut tespit bulunmadığından, Vergi Mahkemesi kararının söz konusu mükelleften alınan faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyata ilişkin ret kısmının bozulması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.

(XX) KARŞI OY :
Davacı şirkete fatura düzenleyen ... İnşaat Metal...Ltd. Şti., ... İnşaat...Ltd. Şti. ve ... İnşaat...Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarında, bu şirket tarafından düzenlenen faturaların sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğuna ilişkin yeterli ve somut tespit bulunmadığından yapılan cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı dolayısıyla Vergi Mahkemesi kararının söz konusu mükelleflerden alınan faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatlara ilişkin ret kısmının bozulması, ... Metal Döküm Kim. Ham. İmal. İz. İnş. Tic. Ltd. Şti. hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunda ise bu mükelleften alınan faturaların sahte olduğu yönünde yeterli ve somut tespit bulunmadığından sözü edilen firmadan alınan faturalar nedeniyle yapılan cezalı tarhiyatlara ilişkin kabul kısmının ise onanması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.