14. Hukuk Dairesi 2020/1719 E. , 2020/4782 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 17/12/2009 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05/11/2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili, davalı kayyım vekili ve davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davacının ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 3083 ada 1 parselde bulunan kargir altı dükkan... vasıflı taşınmazın 484/609 hissesinin maliki olduğunu belirterek dava konusu taşınmazın aynen taksimi mümkün olmadığından satış sureti ile ortaklığının giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davalının ..."ye ait hisseleri satın alarak taşınmazda hissedar olduğunu, eski hissedar ..."ye ait dükkan hakkında muhdesat iddiasında bulunduklarını dile getirmiştir.
Davalı ... vekili; dava konusu taşınmazda 6 adet dükkan olduğunu, bunlardan birinin davalıya ait olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı ... vekili, taşınmazda "... şerhi bulunduğunu, bu nedenle satış bedelinin %10"u oranındaki taviz bedelinin davalı idareye ödenmesi gerektiğini dile getirmiştir.
Davalı ... vekili; bilirkişi raporu doğrultusunda karar verilmesini dile getirmiştir.
Mahkemece, "Davanın kabulüne, ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 3083 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın satış sureti ile giderilmesine" karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili, davalı Kayyım vekili ve davalı ... vekili temyiz etmişlerdir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda, paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince; dava konusu edilen 3083 ada 1 parsel sayılı taşınmazın eski hissedarı ... tarafından muhdesatın aidiyetinin tespiti istemi ile açılan dava sonucunda ... 9. Sulh Hukuk Mahkemesi 2010/938 Esas, 2014/685 Karar sayılı ilamı ile davacının taraf ehliyeti kalmadığından davanın reddine karar verilmiş, davalı ..."in davacının hissesini satın aldığından bahisle temyizi üzerine ek karar ile temyiz incelemesine gönderilmiştir. Davanın sonucuna göre muhdesat oranlaması kurulabileceğinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 165/1 maddesi uyarınca temyiz incelemesinde bulunan davanın beklenilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
Belirtilen husus gözetilmeksizin yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekili, davalı Kayyım vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, 09.09.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi
