Danıştay 6. Daire 2018/1529 Esas 2021/5238 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/1529
Karar No : 2021/5238

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:... sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, Zonguldak ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … pafta, … ada, … ve … sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan 1/1000 ölçekli ilave+revizyon uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli ilave+revizyon nazım imar planının onaylanmasına ilişkin Çaycuma Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile bu plana yapılan itirazın reddine dair Çaycuma Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının ve bu kararın eki olan tutanağın 45 ve 46. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; bilirkişi raporu ile ek bilirkişi raporu dikkate alındığında planlama süreci içinde, bu kadar kısa zamanda, bu kadar farklı yapılaşma koşullarının tanımlanmasıyla davaya konu taşınmazlar ve çevredeki diğer imar adaları üzerindeki yapılaşma koşullarına ilişkin kararsız, nedensiz ve gereksiz değişimlerin, imar planlarının güvenilirliğini ve nesnelliğini zayıflattığı, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karara yapılan istinaf başvurusu reddedilmiş, karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
İmar planları insan, toplum, çevre ilişkilerinde kişi ve aile mutluluğu ile toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak, yatırımların yer seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek ve toprağın koruma, kullanma dengesini en rasyonel biçimde belirlemek amacıyla hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı hallerde yasalarda öngörülen yöntem ve zamanda değiştirilebilirler.
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde; "nazım imar planı" varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak, hali hazır haritalar üzerine yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme, yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasında esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan planlar, "uygulama imar planı" tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastrol durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren planlar tanımlanması yapılmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun 6. Maddesinde, " Planlar, kapsadıkları alan ve amaçları açısından bölge planları ve imar planları, imar planları ise, nazım imar planları ve uygulama imar planları olarak hazırlanır. Uygulama imar planları, gerektiğinde etaplar halinde de yapılabilir." hükmü yer almıştır.
Aynı Kanun'un, "Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması" başlıklı 8.maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır... Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye Başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar...Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir..." hükmü yer almıştır.
Hangi ölçekte olursa olsun, imar planları genel düzenleyici işlemler olduklarından ilgilileri hakkında sonuç doğurabilmeleri için ilan edilmek suretiyle kesinleştirilmeleri zorunludur. Belediye meclisince kabul edilmekle veya bakanlıkça onanmakla yürürlüğe giren 3194 sayılı Yasada belirtilen imar planlarının kesinleşmeleri için aynı madde hükmü uyarınca bir ay süreyle askıya çıkarılmak suretiyle ilan edilmeleri gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının maliki olduğu Zonguldak ili, … ilçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … pafta, … ada, … ve … nolu parseli kapsayan alanda Çaycuma Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli ilave+revizyon uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli ilave+revizyon nazım imar planında yapılaşma koşullarının, TAKS=0.40, KAKS=1.20 şeklinde belirlendiği; davacı tarafından bu plana yönelik herhangi bir itirazda bulunulmadığı, planlara yönelik tüm itirazların değerlendirilerek karara bağlanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan ve askıya çıkarılan imar planlarında, anılan taşınmazların TAKS ve KAKS değerlerinin 0.30/0.90 olarak belirlendiği, bu plan revizyonuna yapılan itirazın, … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararıyla reddedildiği, Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğine aykırı hareket edildiği ve davaya konu edilen planlarda üst ölçekli planların ana ulaşım sistemi ile yol kademelenmesine dikkat edilmediğinden bahisle işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bakılan davada, bilirkişilerce hazırlanan rapora dayalı olarak, planlama süreci içinde, dava konusu edilen plandan önce yapılan plandan kısa bir süre sonra yani on yedi gün sonra dava konusu planların yapıldığı ve yapılaşma koşullarının değiştirildiğinden bahisle karar verilmiş ise de bilirkişiler tarafından dava konusu plan ile getirilen yapılaşma koşullarının dava konusu taşınmaz ve çevresi açısından uygun olup olmadığı hususunun somut olarak değerlendirilmediği, sadece plan geneline yönelik soyut değerlendirmeler yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu edilen imar planlarıyla öngörülen yapılaşma koşullarının gerekirse yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılarak detaylı ve somut olarak değerlendirmesi suretiyle bir karar verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin iptaline ilişkin idare mahkemesi kararına yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin İdari Dava Dairesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle,… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi gönderilmesine, 08/04/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.