Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.

Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, davalılara ait işyerinde 01.07.1984-01.09.1999 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitini istemiştir. Mahkemece, davacının 1984-31.03.1988 tarihleri arasındaki tespit talebinin hak düşürücü süre nedeni ile reddine, 01.04.1988-01.09.1999 tarihleri arasında davalı işyerinde -kuruma bildirilmiş, primi ödenmiş çalışmalarının dışlanması sureti ile hizmet akdi ile kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
1-506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır. Bu nedenle, sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltilmesi gerekir. Husumet konusu kamu düzeni ile ilgili olup, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 116. (mülga HUMK 187.) maddesinde yer alan ilk itirazdan olmadığından davanın her aşamasında ileri sürülebilir. Taraflarca ileri sürülmese dahi gerek mahkemece, gerekse Yargıtay’ca tarafların bu yönde bir savunmasının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden göz önünde tutulur.
./..
Eldeki dosyada; davacının hizmet döküm cetvelinde 01.04.1988 -15.07.1996 tarihleri arasında 516936 ve 28272 sicil numaralı işyerlerinden bildirimin bulunduğu, söz konusu sicil numaralı işyerlerinin ... adına kayıtlı olduğu, 01.04.1988 tarihli işe giriş bildirgesinin ... tarafından imzalı olarak kuruma verildiği anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular ışığında; Mahkemece, talep edilen çalışma dönemindeki gerçek işveren/işverenler belirlenmeli, davalı ... dışındaki davalıların işverenlik sıfatlarının olmaması halinde haklarında davanın husumetten reddine karar verilmelidir.
2- Dava 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1’inci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan, mülga 506 sayılı Kanunun 79/10 hükmü uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki dosyada, davacının askerlik yaptığı dönem belirlenmeli ve yargılama sonunda bu sürelerin dışlanması suretiyle hüküm kurulmalı, davalı ... ve davacı adına kayıtlı veya ortağı olduğu işyerlerinin olup olmadığı, var ise bunların niteliği, kapsam tarihi, vergi kayıtları, açılış ve kapanış tarihleri araştırılmalı, muhtasar beyannameler ve yoklama tutanaklarının olup olmadığı sorulmalı, çalışma süresinin tümü yönünden beyanda bulunabilecek ve dosyada bulunan mevcut dönem bordrolarından resen belirlenecek tanıkların beyanlarına başvurulmalı, bilgilerinin dayanakları dosyaya yansıtılmalı ve toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan Kurum vekili ve..."in bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan ..."e iadesine, 08.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.