BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2019/1576 Esas 2021/1893 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1576
KARAR NO: 2021/1893
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/05/2019
NUMARASI: 2016/919 Esas - 2019/558 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 16/12/2021
Taraflar arasında görülen dava neticesinde davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın davacı ve davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
DAVA: Davacı vekili ; davacı tarafından nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalı dava dışı ... firmasının, Kahramanmaraş'ta yerleşik dava dışı ... firmasından 08/08/2015 tarih ve ... nolu fatura ile satın aldığı 20.143,75- kg, 907 kap muhtelif kumaş emtiasının davalı tarafça 05/08/2015 tarihi itibariyle Türkiye'den Rusya'ya taşınmasının organize edildiğini, davalı sorumluluğunda tamamlanan gümrük işlemlerinden sonra 10/08/2015 tarihinde Halkalı gümrüğünden alt taşıyıcı ... firmasının ve onun sorumluluğunda nihai taşıyıcı ... firmasına ait ... - ... plakalı taşıtla yola çıkan yükün bir hafta olağan taşıma süresine karşın, yükün 20/08/2015 tarihinde alıcısına halen ulaşmadığının bildirildiğini, sigortalının satışını yaptığı emtianın %100 pamuklu örme kumaş 10.381,12 kg; %92 viskon-%8 lye örme kumaş 2.983,28- kg olduğunu, %100 pamuklu örme kumaş 6.830,35- kg olarak üç tip mal ihraç ettiğinin beyan edildiğini, sigortalının 20/08/2015 itibari ile taşıtın- yüklü şekilde çalındığı bilgisini aldığını, davalının beyanında tedarik ettiği ... firmasının hırsızlık olayını bildirdiğini belirttiği, sigorta ekspertiz raporuna göre zararın 127.976,40-usd hesaplandığını, davacının sigortalısına ödediği tazminatı TTK m. 1472 gereği rücuen tazminini talep ettiğini,başlatılan icra takibine davalı tarafça itiraz edildiğini beyanla Bakırköy ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; davacının TTK m. 855/3 gereği, dava açma hakkının olmadığını, rücu zaman aşımı için 3 aylık bildirim süresine riayet edilmediğini, sigorta poliçesinin hasardan sonra düzenlendiğini, hasarın davalının hiçbir kusuru yokken meydana geldiğini, davalının dava dışı ... Sigorta A.Ş. Nezdinde CMR sorumluluk sigortası bulunduğunu, bu firmaya davanın ihbarı gerektiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: Davalının akdi taşıyıcı bulunduğu emtianın hırsızlık sebebi ile zayi olduğunu, taşıyıcının sorumluktan kurtulmasını sağlayacak sebeb bulunmadığını,bilirkişi raporunda emtia tanımlamaları gözetildiğinde fatura kıymetinin CMR 23.madde gereği Türkiye satış fiyatları ile uyumlu olduğu, davacı tarafından 22/10/2015 tarihinde yapılan ödeme ve tazminat miktarı belirleme masrafı toplamı 375.789,90- TL'nin kadri maruf olduğunun tespit edildiği, davalıya keşide edilen ihtarname ile davacının 22/06/2016 tarihinden itibaren faiz isteyebileceği, bu haliyle davacının takip tarihi itibariyle 375.789,90- TL asıl alacak, 4.262,38- TL işlemiş faiz talebinde bulunabileceği anlaşılmakla açılan davanın kısmen kabulü ile Bakırköy ... İcra Dairesinin ... esas sayılı icra dosyasında davalının 375.789,90-TL asıl alacak, 4.262,38-TL işlemiş faiz yönünden itirazının iptali ile takibin devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine, fazla istemin reddine, alacağın likit olmadığı anlaşılmakla icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:1-Davacı vekili; mahkemece belirlenen faiz başlangıç tarihinin hatalı olduğunu, haksız fiil hükümlerine göre belirlenmesi gerektiğini, takip talebinde işletilen ve talep olunan faiz miktarının avans faizi olduğunu, asıl alacağa yasal faiz işletilmesine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu,taşınan emtianın tamamen çalındığını, alacak miktarının satış faturalarına göre belirlendiğini, alacak “likit” olduğundan icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. 2-Davalı vekili; yüklenen malların şoför ve araç ile birlikte ortadan kaybolmasının söz konusu olduğunu, taşıyıcının önleyemeyeceği bir durumun mevcut olduğunu, CMR 17/2 maddesine göre taşımacının sorumlu tutulamayacağını, taşıyıcı müvekkilinin tüm özeni gösterdiğini, sürücünün ehliyetini kontrol ettiğini, tüm belgelerin Halkalı Gümrük Müdürlüğünce kontrol edildiğini, taşıyıcı firmanın "kendi kötü hareketi"nin davaya konu olayda mevcut olmadığını, taşıyıcı yönünden CMR 29. maddesinin uygulanmış olmasının kasta eş değer kusurunun bulunmaması nedeniyle uygulanamayacağını, TTK m. 886 benzer paralelde kusur tanımı yapıldığını, davaya konu olayda tüm dikkat ve özenin gösterildiğini ileri sürerek kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, sigortalı ... şirketi tarafından dava dışı alıcıya(Rusya) satılan, davacı tarafından nakliye emtia sigorta poliçesi ile sigortalanan kumaş cinsi emtianın, davalı taşıyıcının sorumluluğunda taşınması esnasında Moldova' da/ Romanya' da taşıyan aracın kumaş yüklü olarak şoförü ile kayıp olması- 20.08.2015 tarihinde hırsızlık vakıasının bildirilmesi neticesinde, sigorta kapsamında rizikonun 20.08.2015 tarihinde gerçeklemesi sonucu, taşınan ve kaybolan emtianın bedelinin 127.976,40-usd olarak tespiti ile davacı tarafından 22.12.2015 tarihinde sigortalıya ödendiği, davacı sigorta şirketinin ödediği bedeli davalı taşıyıcıya TTK m. 1472' den doğan halefiyet temlikname alındığı,hakkına dayanarak rücu etmesinden doğan 127.976,40-usd alacağın TL karşılığı 375.789,90-TL asıl alacak+ 11.567,12-TL işlemiş faiz toplamı TL alacağa vaki itirazın iptaline ilişkindir. Taşımanın güzergahı itibariyle dava konusu taşıma, CMR 1. maddesi uyarınca CMR Konvansiyonu hükümlerine tabiidir. Davacı nakliye emtia sigortası tarafı sigorta şirketi olarak, TTK m. 1472 hükmü gereği, uluslararası taşıma esnasında meydana gelen risk kaspamında sigortalısına ödediği bedeli, sigortalısının haklarına halef olarak davalı akdi taşıyana rücu etme hakkı mevcuttur. Taşınan- sigortalanan 20.143,75 kg- 907 kap kumaş cinsi emtia 20.08.2015 tarihinde taşıyan aracın şoförü ile kaybolması neticesinde hırsızlık eylemi ile zayi olmuştur. Taşınan- sigortalanan ve çalınan emtianın bedeli 127.976,40-USD olarak tespit edilerek, davacı tarafından 22.12.2015 tarihinde sigortalıya ödenmiştir. CMR m.3 hükmü özel bir sorumluluk maddesidir, sorumluluktan kurtulma imkanı düzenlenmemiştir, adam çalıştıranın ve yardımcıların kusuru olduğu sürece, taşıyıcının da aynı derecede ve aynı şekilde kusurlu olduğu kabul edilecektir, CMR' nin uygulanması bakımından taşımacı, çalıştırdığı kişilerin ve taşımanın yapılması için hizmetlerinden yararlandığı diğer kimselerin görevleri sırasında hareket ve ihmallerinden sanki bu hareket ve ihmalleri kendisi yapmış gibi sorumlu olacaktır.CMR m.17/2 uygulama alanı bulmaz. Sürücünün araç ile birlikte kaybolduğu ,taşınan emtianın akıbetinin davalı tarafından açıklanamadığı anlaşılmaktadır.Taşıyıcı kendisi tam kusursuz olsa bile, kendi adamlarının, taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin kusuru ne ölçüde ise aynı ölçüde kusuru varmış gibi sorumludur.Davalının kusursuz olduğu, sorumlu olmadığına dair ileri sürdüğü istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Somut olayda, sigortalının ihracını- satışını yaptığı sigortalanan ve taşınan üç tip emtia bulunduğu ('10.381,12-kg 66.958,22 -usd +2.932,28 kg 19.353,04 USD +6.830,35-kg 41.665,13- USD olmak üzere toplam 20.461,65 kg, net 20.143,75 kg), emtia için belirlen kıymetin 127.976,40-USD mal bedeli olarak faturaya yansıtıldığı, fatura kıymetinin CMR m.23 gereği emtianın Türkiye satış fiyatları ile uyumlu olduğu, güncel rayiç değerler bakımından da usd bazında hesaplanan kıymetlerin emtianın taşınmak üzere teslim alındığı yer rayicine uygun , davacının sigortalıya ödediği emtia bedeli ve tazminat belirleme masrafı toplamı 375.789,90 -TL tazminatın kadri maruf olduğu belirlenmiştir. Sınırlı sorumluluk hükümleri uygulanması kabul edilse dahi zararın üst sınırın altında olduğu belirlendiğinden davalı gerçek zarar ile sorumludur. CMR 27.madde gereği ödeme talebinin davalıya yazılı olarak tebliğ tarihi olan 22.02.2016 tarihinin faiz başlangı olarak kabulü gerekir.Bu tarihden asıl alacağa takip tarihine kadar 4.169,72-TL faiz alacağı hesaplanmıştır.İlk derece mahkemesince 4.262,38-TL'ye işlemiş faize hükmedilmiş,davalı tarafından bu husus açıkça istinaf edilmemiştir.Davacının takip ile alacağın işlemiş faiz istemi yanında"işlemiş yasal faiz "ibaresi bulunduğu gibi ,takip tarihinden itibaren işleyecek faizi de yasal faiz olarak talep ettiği ,oran belirtilmediği anlaşılmaktadır.İtirazın iptali davasında davacı alacaklı takip talebindeki talebiyle bağlı olup , avans faizine hükmedilemeyeceği gözetildiğinde davacı vekilin faizin başlangıcı,oranı ,ve işlemiş faiz hesaplamasına yönelik istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. İİK'nun 67/2. maddesi hükmünce, icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için, alacağın gerçek miktarının belli/ belirlebilir olması gerekir.Davalının sorumluluğu taşıyıcının sorumluluğu hükümlerine göre belirlendiğinden alacağın likit olduğu kabul edilemez. Davacı vekilinin icra inkar tazminatı bakımından ileri sürdüğü istinaf nedeni de yerinde değildir. Açıklanan nedenlerle; akdi taşıyıcı davalının kaybolan mallar ile sorumlu tutulmasına yönelik hükümde hukuka aykırılık görülmediğinden istinaf nedenleri yerinde görülmeyen , taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 'nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Davacıdan alınması gereken 59,30-TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90-TL harcın davacıdan alınarak Hazine'ye gelir kaydına, Davalıdan alınması gereken 25,961,38-TL istinaf karar harcından peşin yatırılan 6.490,35-TL harcın mahsubu ile bakiye 19.471,03-TL harcın davalıdan alınarak Hazine'ye gelir kaydına, Taraflarca sarf edilen istinaf yargı giderinin üzerlerinde bırakılmasına, Gerekçeli kararın bir örneğinin taraf vekillerine tebliğine, HMK 'nun 361/1. maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabileceğine, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle karar verildi. 16/12/2021